Το στοίχημα της Ελληνικής κοινωνίας

του Γιώργου Τσιριγώτη από το blog Ιερισσός

Το ότι η Ελληνική κοινωνία περνάει κρίση είναι πια κοινότυπα παραδεκτό απ’ όλους. Κι όλοι αυτοί που το παραδέχονται –εθελοντικά, χωρίς να τους βασανίσουμε-, προσχώρησαν σ’ αυτήν την παραδοχή εδώ και κανένα χρόνο, από τότε δηλαδή που έσφιξαν τα πράγματα με τα οικονομικά. Εδώ και κανένα χρόνο γενικεύονται οι αντιδράσεις μας στα μέτρα της οικονομικής εξαθλίωσης και στην καταστροφή του βιοτικού μας επιπέδου. Έπρεπε δηλαδή να μας βάλουν χοντρά το χέρι στο πορτοφόλι για να αντιδράσουμε, να ξεσηκωθούμε, να αμφισβητήσουμε την πολιτική και τους πολιτικούς μας, να αρχίσουμε να φτύνουμε και να γιαουρτώνουμε, αυτούς που θεωρούμε υπεύθυνους για την κρίση, την οικονομική (αυτή μας ενδιαφέρει, οι άλλες ούτε μας ένοιαξαν, ούτε μας νοιάζουν, γιατί δεν πειράζουν το πορτοφόλι μας).
Ας δούμε όμως τα πράγματα λίγο πιο ψύχραιμα και λίγο πιο αναδρομικά.
Η Ελληνική κοινωνία περνάει κρίση εδώ και δεκαετίες πολλές. Κρίση δημοκρατίας, κρίση θεσμών, κρίση ηθική και κοινωνική, κρίση πολιτική. Η οικονομική κρίση ήρθε πολύ αργότερα, σαν επιστέγασμα και συνέχεια όλων των άλλων. Τι να πρωτοθυμίσουμε; Τον Κοσκωτά, τις υποκλοπές, τα ομόλογα, το παραδικαστικό, τα υποβρύχια, το Βατοπέδι, τους κουμπάρους; (Δείτε εδώ μία καταγραφή σκανδάλων: http://epanastasi-gr.blogspot.com/2011/05/blog-post_1678.html).
Κι όμως, υπήρχαν από τότε μερικοί, λίγοι, που τα έλεγαν. Οι πολλοί δεν καταλάβαιναν, δεν τους αφορούσε. Πιο συγκεκριμένα, αυτές τις κρίσεις τις κρύβαμε κάτω από το χαλί γιατί δεν «άγγιζαν» το πορτοφόλι μας και τις «υπομέναμε» καθώς ήμασταν χορτάτοι. Τώρα βγήκαν στην επιφάνεια γιατί μας προέκυψε η οικονομική κρίση, αλλιώς δεν θα μας ένοιαζαν –για τους πολλούς πάντα μιλάω- και θα εξακολουθούσαμε με τον γνωστό μας καταναλωτικό και νεοπλουτίστικο δρόμο, παγερά αμέριμνοι και ευτυχείς.
Τώρα, μετά την οικονομική καταστροφή, ανακαλύπτουμε έκπληκτοι το κακό ποιόν των πολιτικών που μας κυβέρνησαν όλα τα χρόνια, τις απατεωνιές τους, τις κλεψιές τους, τις λαμογιές τους, τα ψέμματά τους, τα εγκλήματά τους, τις περιουσίες τους. Μέχρι τώρα, «δεν τα ξέραμε, δεν είχαμε ακούσει, ήμασταν εντελώς ανίδεοι».
Τώρα ανακαλύπτουμε το ποιόν –για να αναφέρουμε τις ξεφωνημένες περιπτώσεις- του Τσοχατζόπουλου, του Παυλίδη, του Μαντέλη, του Τσουκάτου, των τριακοσίων –και βάλε-, λες κι αυτοί που μας κυβέρνησαν –όλα τα χρόνια- έβγαιναν με κλήρο, δεν τους ψηφίζαμε και τους ξαναψηφίζαμε, αν και διάφοροι «γραφικοί και περιθωριακοί» μας το φώναζαν «τι κουμάσια ήταν». Εμείς, «γλύφοντας το κοκαλάκι μας» από το τραπέζι της αρπαχτής (άλλος με διορισμό, άλλος με φοροδιαφυγή, άλλος με επιδόματα, άλλος με αυθαίρετο, άλλος με εργολαβίες, άλλος με προμήθειες) τους είχαμε «κορώνα στο κεφάλι μας». Αυτοί που τα φώναζαν ήταν απλά «παράξενοι, αντικοινωνικοί και ιδιότροποι». Μέχρι και πριν ένα χρόνο ακόμα, τους ξαναψηφίσαμε για δημάρχους και περιφερειάρχες. Φανταστείτε πως ο καημένος ο Αριστοτέλης, στον Δήμο που γεννήθηκε και έδωσε και το όνομα του, έχει δήμαρχο τον γνωστό κ. Πάχτα. Η Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας ανέδειξε περιφερειάρχη τον κ. Ψωμιάδη.
Αυτή η διαχρονική μας συμπεριφορά είναι που δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για κάποια επερχόμενη λύτρωση. Εάν δηλαδή –υποθετικά μιλώντας-, βρεθεί μία λύση και μπορέσουμε να ξαναδανειζόμαστε όπως πριν, νομίζετε ότι θα εξακολουθήσουμε να είμαστε τόσο αγανακτισμένοι με τους πολιτικούς μας; Η ερώτηση είναι ρητορική και ας την απαντήσει ο καθένας μόνος του. Προσωπικά έχω την αίσθηση πως θα ξαναγυρίζαμε μέσα σε μια βδομάδα, στην -προ της κρίσης- συμπεριφορά μας, γιατί γενικώς το παρελθόν έδειξε πως λίγο κρατάει η αγανάκτηση και η ανάτασή μας. Κοντολογίς, και λωτοφάγοι και βελανιδοφάγοι.

Επειδή όμως αυτό το σενάριο είναι υποθετικό και δεν πρόκειται να συμβεί, η αίσθησή μου είναι ότι θα βαδίσουμε -υποχρεωτικά πια- ως κοινωνία, προς την έξοδο και την λύτρωση. Ήδη τα σημάδια μιας τέτοιας πορείας –υποχρεωτικής επαναλαμβάνω και όχι κατ’ επιλογή- είναι ορατά. Η αναζήτηση του κόσμου ξεπερνάει τις πολιτικές και τις κομματικές γραμμές, διαπερνάει όλους τους χώρους. Αναζητούμε αγωνιωδώς πολιτικούς με τιμιότητα και αλήθεια κι αυτό είναι η πρώτη προϋπόθεση. Οι πολιτικές έρχονται μετά και δεν έχουν τόση σημασία εάν δεν πληρωθεί η προϋπόθεση. Αυτούς που μπορούν να εμπνεύσουν αυτήν την εμπιστοσύνη, οι πολίτες θα τους φέρουν στο προσκήνιο.
Δεν ξέρω κατά πόσο ειλικρινής είναι η «αφύπνησή» μας, το μέλλον και οι εξελίξεις θα το δείξουν, είναι πολύ νωρίς να βγάλει κανείς ασφαλή συμπεράσματα. Προσωπικά πιστεύω ότι εδώ βρίσκεται και το μεγάλο στοίχημα της ελληνικής κοινωνίας. Μακάρι η αμφισβήτηση του πολιτικού προσωπικού να είναι συνεχής και με συνέπεια. Μακάρι ο κόσμος να ξεκαθαρίσει την πολιτική μας σκηνή από τους ανεπάγγελτους και τους απατεώνες. Αυτό θα είναι δείκτης ωριμότητας, ηθικής ανάτασης, αλλά και αυτοσυντήρησης. Είδωμεν.


*Ο Γιώργος Τσιριγώτης είναι καθηγητής στα ΑΤΕΙ και διαχειριστής του blog Ιερισσός. Δίνει τη δική του μάχη, στον τόπο του ενάντια στα μεταλλεία χρυσού.