Η δαγκάνα, του Λεωνίδα Καστανά



του Λεωνίδα Καστανά

H επικύρωση της νέας δανειακής σύμβασης από το Εurogroup δεν μου προκάλεσε καμιά ανακούφιση, αλλά και κανένα καινούργιο τρόμο. Ανακούφιση θα ένιωθα αν ως δια μαγείας εξαφανίζονταν αυτά τα πολιτικά κόμματα και στη θέση τους εμφανίζονταν άλλα. Αν στη θέση αυτής της κυβέρνησης και αυτών των μνηστήρων, εμφανίζονταν μια κυβέρνηση ορθολογιστών, απαλλαγμένων από το πολιτικό κόστος. Ναι, μια κυβέρνηση αρίστων, αυτή που μισούν τα πολιτικά κόμματα και με κάθε ευκαιρία τη χλευάζουν, γιατί τη νιώθουν ανταγωνιστική στη δική τους ασχετοσύνη και φαυλότητα. Αλλά αυτά τα πράγματα δεν γίνονται στην Ελλάδα, γίνονται στην Ιταλία. Καινούργιο και περισσότερο τρόμο θα μου έφερνε μια ευρωπαϊκή απόφαση εγκατάλειψης της χώρας στην τύχη της,  άτακτης εξόδου από την Ευρωζώνη, μια απόφαση άμεσης καταστροφής.

Οι συμβάσεις που θα υπογράψουμε με τους δανειστές δεν σταματούν σ’ αυτήν. Το θέμα είναι αν μπορούμε οι επόμενες να είναι καλύτερες για τους ανθρώπους της εργασίας, ανακουφιστικές για τους αδύναμους πολίτες, προσφορότερες για την οικονομία της χώρας. Και αυτό λίγο εξαρτάται από το συσχετισμό δυνάμεων στην Ευρώπη. Εξαρτάται κυρίως από εμάς τους ίδιους.  Ο Σαρκοζί ή ο Ολάντ είναι Γάλλοι και εκπροσωπούν τα συμφέροντα των δανειστών που είναι ο λαός τους.  
Ο πρότερος βίος της χώρας δεν είναι έντιμος. Είναι ο 5ος συνεχόμενος χρόνος ύφεσης χωρίς αντίδραση, χωρίς συνεκτικές πολιτικές αντιμετώπισης της κρίσης. Μπούσουλας για ανάπτυξη δεν υπάρχει. Οι όροι του μνημονίου βάλλονται πανταχόθεν, κανείς δεν θέλει να πληρώσει, όλοι όμως θέλουν να σωθούν. Το μήνυμα που στέλνουμε ως λαός είναι ότι δεν θέλουμε και δεν μπορούμε να βγούμε από το τούνελ. Πέρα από τη ρητορική των συνδικάτων, τη βιαιότητα της Αριστεράς, τη μικροπολιτική των κομμάτων, τις συνθήκες ανομίας, υπάρχει μια αναγκαστική αποδοχή των μέτρων από το λαό. Οι περισσότεροι καταλαβαίνουν. Τα πράγματα είναι δύσκολα, το μνημόνιο είναι πλέον μονόδρομος. Σίγουρα θα μπορούσαμε να είχαμε ένα δικό μας και καλύτερο, αλλά δεν το κάναμε. Κανείς δεν πρότεινε κάτι ολοκληρωμένο. Πιθανόν να υπάρχουν «ισοδύναμα και αντίρροπα», αλλά παρόλη τη ρητορική, κανείς δεν τα διατύπωσε ολοκληρωμένα και με μαθηματική ακρίβεια.   Σίγουρα στο δρόμο θα χρειαστούμε αναθεωρήσεις και νέες διαπραγματεύσεις, αλλά φοβάμαι πως ο πολιτικός μας κόσμος είναι ανίκανος να φτιάξει ένα ρεαλιστικό σχέδιο, έστω και λάθος. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση αποδέχεται στωικά τους όρους της τρόικα, και η αντιπολίτευση γενικολογεί ή βγαίνει στα κεραμίδια και καταγγέλλει.

Το πρόβλημα είναι πλέον εσωτερικό. Απαιτούνται θυσίες αλλά και καθαροί όροι παιχνιδιού, ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, μια νέα εσωτερική «Ηθική». Οι προνομιούχες επιχειρηματικές κάστες, οι συντεχνίες, ο πασοκισμός  είναι αδύνατο να διαλυθούν μονομιάς και βίαια, αλλά μπορούν να εκβιαστούν, να περιοριστούν και στο τέλος να συγκατανεύσουν για να μην τα χάσουν όλα. Εδώ χρειαζόμαστε ένα πολιτικό υποκείμενο που θα αναδείξει ως κυρίαρχες τις πολιτικές της ταξικής συνεργασίας, της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης σε αντίθεση με τις πολιτικές της καταγγελίας και της βαρβαρότητας. Προς στιγμή φάνηκε πως το κόμμα αυτό θα ήταν ΔΗΜ.ΑΡ. Γρήγορα όμως καταλήφθηκε από το άγχος της εκλογικής επιβίωσης και κατέφυγε σε πιο εύκολες «λύσεις». Δυστυχώς δεν μπορέσαμε να δούμε αν ένα τέτοιο κόμμα θα είχε τύχη στο σημερινό άνυδρο περιβάλλον. Αντίθετα βλέπουμε μορφώματα με περίσσεια λαϊκισμού να δίνουν τον τόνο. Προς το παρόν.
Χρειαζόμαστε ανάπτυξη και επενδύσεις. Όχι και άλλα πρόσθετα δάνεια (30δις) που θα αυξήσουν το χρέος σε 144% το 2020. Ποιος θα τα πληρώσει αυτά; Τα 30-50δις από τις ανακεφαλαιώσεις των τραπεζών θα πάνε σε δάνεια με ισχυρές εξασφαλίσεις, δηλαδή σε μεγάλες εταιρίες. Γράφει ο Γιώργος Προκοπάκης: Είναι τα δάνεια σε μεγάλες επιχειρήσεις (κατά προτίμηση και με κρατική εγγύηση) με εξασφαλισμένες (κατά το δυνατόν) χρηματορροές: η ΔΕΗ, ο ΟΤΕ, τα ΕΛΠΕ, ο ΤΙΤΑΝ, η 3Ε, η Μότορ Όιλ, η Αττική Οδός, τα φωτοβολταϊκά της ΤΕΡΝΑ, τα έργα παραχώρησης (δρόμοι, γέφυρες, μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα,...), τα δίκτυα διανομής ηλεκτρισμού, αερίου, τηλεπικοινωνιών - τέτοια πράγματα.    
Το πρόβλημα όμως είναι το 95% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που έχουν φάει το μεγαλύτερο χτύπημα και έχουν εκτοξεύσει την ανεργία. Για να βρεθούν δάνεια χρηματοδότησης αυτών ή για να βρεθούν κεφάλαια που θα επενδυθούν άμεσα, πρέπει να γυρίσουν από τις Ελβετίες και τα σεντούκια, τα 60-70δις ευρώ που λείπουν από την πραγματική οικονομία. Για να δουλέψουν οι επιχειρήσεις, να παράγουν κατάλληλα επιλεγμένα αξιόπιστα προϊόντα, να τα εξάγουν ή να αντικαταστήσουν τα εισαγόμενα στην εγχώρια αγορά, να φέρουν χρήμα εντός, να επενδύσουν και πάλι, να μειωθεί η ανεργία, να αυξηθεί η κατανάλωση, να ισιώσουν οι κατώτατοι μισθοί, να ξεκινήσει ο κύκλος της οικονομίας. Πως θα γίνει αυτό;
Με λιγότερο κράτος και γενναίες ιδιωτικοποιήσεις, μεταρρυθμίσεις και δίκαιη λιτότητα παντού, ευνοϊκό εσωτερικό πολιτικό κλίμα και normal διεθνείς συνθήκες. Θα πρέπει να αισθανθούν οι επενδυτές, ξένοι και ντόπιοι, ότι δεν κινδυνεύουν να χάσουν τα λεφτά τους στην Ελλάδα, ότι υπάρχουν ευκαιρίες για να ρισκάρουν λογικά. Η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και οι μειώσεις των μισθών υποτίθεται ότι τους κλείνουν φανερά το μάτι. «Ελάτε στην Ελλάδα, το μισθολογικό κόστος έπεσε, θα πέσει και η φορολογία». Δεν έπεσε όμως η διαφθορά, η γραφειοκρατία, το εχθρικό  κράτος, η πολιτική ένταση. Και δεν θα πέσουν άμεσα. Οι πρόσφατες φωτιές πάσχιζαν να διατυπώσουν ακριβώς αυτό, «Μακριά από την Ελλάδα, αφήστε μας να καταρρεύσουμε». Και πιστέψετε με, αυτά είναι ικανά να  απομακρύνουν τους περισσότερους έντιμους, παρά την θελκτική οικονομική υποτίμηση.
Πολλοί λένε ότι είναι αδύνατο να επιβάλλεις σε ένα λαό ένα τέτοιο σχέδιο. Εγώ θα έλεγα ότι φαντάζει αδύνατο να επιβάλλεις στο κρατικό - πολιτικό σύστημα πραγματική αναπτυξιακή λογική διεξόδου από την κρίση σε ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Δυστυχώς η χώρα μας βρίσκεται σε μια θανάσιμη δαγκάνα.
Το ένα δόντι, το δεξιό, είναι ο δικομματισμός. Λαβωμένος, αλλά ακόμα δυνατός πασχίζει να σώσει τη χώρα και μαζί και το πελατειακό του κράτος και προς το παρόν τα καταφέρνει. Ασκεί όμως αφόρητη πίεση και χάνει συνεχώς την πολιτική του νομιμοποίηση.
Το άλλο δόντι, το αριστερό, είναι η κρατικοδίαιτη Αριστερά της ιδεοληψίας, της ανοησίας και του παραγωγικού σαμποτάζ. Δεν διστάζει να ακροβατεί από τα όρια της συνταγματικής νομιμότητας, έως τα όρια του γελοίου,  ικανοποιώντας ένα σημαντικό τμήμα ψηφοφόρων που διακατέχονται από το σύνδρομο του αυτόχειρα, ή είναι απλά πολιτικά καθυστερημένοι. Σφίγγει και αυτή το δικό της σκέλος χωρίς να ασχολείται με τις συνέπειες. Δείχνει υπερβολική εμπιστοσύνη στη δεξιά δαγκάνα ως ρυθμιστή της πίεσης.
Στη μέση ένας κατακερματισμένος  λαός που πασχίζει να επιβιώσει. Έχει ελπίδες; Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα. Νομίζω ότι μπορούμε να αισιοδοξούμε ανάλογα με το ρυθμό της απομάκρυνσής μας από το καθεστώς του κοτζαμπασισμού. Δεν μας βοηθάει όμως καθόλου η πολιτική τάξη.

Σχόλια

  1. Δυστυχώς, ενώ σε πολλές εκτιμήσεις συμφωνούμε, βρίσκομαι απέναντι στη λογική των ιδιωτικοποίιήσεων (χωρίς να υπερασπίζομαι κανένα κρατικισμό). Είμαι απέναντι επειδή οι ιδιωτικοποιήσεις είναι ξεπούλημα οργανισμών κοινωφελών που από πολιτική ανωριμότητα κι ωφελιμισμό κατάντησαν προβληματικοί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δείμο καλημέρα. Αν οι ιδιωτικοποιήσεις γίνουν εκεί που πρέπει και σωστά δεν θα είναι ξεπούλημα και θα ωφελήσουν το λαό. Δες τον ΟΤΕ και την κινητή τηλεφωνία.Δεν θα ωφελήσουν τους υπαλλήλους συμπατριώτες μας και τους προστάτες τους. Το καταλαβαίνω αλλά δεν έχω δάκρυα να τους κλάψω. Μακάρι να μπορούσαμε αλλιώς και να κατάφερνα να έχωνα και γω τη γυναίκα μου που είναι άνεργη ή το γιο μου αύριο στη ΔΕΗ. Με πολιτικό μέσο βεβαίως, χωρίς ΑΣΕΠ και μαλακίες. Αλλά "δυστυχώς" η πλάκα αυτή τελείωσε. Πρέπει να μάθουμε αλλιώς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Δεν διαφωνώ με κανένα ΑΣΕΠ. Αλλά η μπειρία των ιδιωτικοποίησεων έχει να επιδείξει μόνο ξεπουλήματα. Δε φοβάμαι τις αξιολογήσεις, αντίθετα, ξέρεις καλά ότι τις απαιτώ. Αλλά το λιγότερος κράτος σημαίνει πρακτικά -στη νεοφιλελεύθερη λογική που στρεφόμαστε- διάλυση

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Δείμο δεν αμφιβάλω για τις προθέσεις σου , κάθε άλλο.Σου επαναλαμβάνω ότι δεν είναι το ξεπούλημα μονόδρομος. Υπάρχουν τρόποι και τρόποι να αξιοποιήσεις τις ΔΕΚΟ και τα δημόσια ακίνητα. Αρκεί αυτοί που θα διαπραγματευτούν να μην είναι λαμόγια ή ηλίθιοι. Εδώ είναι η δυσκολία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Κε Καστανά αυτήν την κυβέρνηση των αρίστων που αναφέρετε, ποιος και πως θα την επιλέξει;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ανώνυμε
    Ο λαός αναμφισβήτητα. Απλά θα πρέπει να εκτεθεί ένα τέτοιο κόμμα σε εκλογές ή να αποφασίσει η πλειοψηφία των εκλεγμένων κομμάτων ότι αδυνατεί να διασώσει τη χώρα και αναθέτει τη διακυβέρνηση σε μια κυβέρνηση ορθολογιστών, πολιτικών και μη. Πως σας φαίνεται; Αλλά είπαμε αυτά είναι για τη χώρα μας ιδεατά σχήματα. Τώρα θα μου πείτε με ποιο πρόγραμμα, ποια πολιτική γραμμή κλπ/ Λεπτομέρειες. Γιατί ποιος εφαρμόζει το πρόγραμμά του; Τα βασικά να υπάρχουν. Μεταρρυθμίσεις, χέρι στις συντεχνίες, οικολογική αριστερή λιτότητα, συνεργασία με τους δανειστές, σύνεση και κοινή λογική. Σας φαίνεται δύσκολο; Πολύ πιο απλό από το σημερινό αλαλούμ. Μόνο που αυτό τους εξυπηρετεί όλους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Και μόλις πάρει μπροστά η οικονομία, πέσει η ανεργία και καταλάβει ο λαός πως πρέπει να δουλεύει το νέο μαγαζί, κάνει εκλογές. Και αρχίζει το ίδιο πανηγύρι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αγαπητε Κυριε Καστανα,
    βρισκω τις αποψεις σας εγκυρες. Μηπως θα ηταν φρονιμο ομαδες πολιτων με αιτησεις, προκυρηξεις κλπ. να ωθησουν τον Παπαδημο να ιδρυσει ενα κομμα εθνικης σωτηριας και αναπτυξεως;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Γεια σου Κώστα
    να σε ενημερώσω πως και αυτό συζητιέται από πολλούς που τώρα τελευταία κινούνται εκτός κομμάτων και αναζητούν λύσεις σοσιαλδημοκρατικού τύπου. Το πλαίσιο βέβαια είναι πάντα σκοτεινό, καθότι ο κος Παπαδήμος δεν έχει δηλώσει ποτέ σε τι απώτερο στοχεύει. Ακούω ότι δεν τον ενδιαφέρει ένας τέτοιος ανταγωνισμός. Αλλά να σου κάνω μια μαντεψιά.ΠΑΣΟΚ και ΝΔ αναλαμβάνουν μετά τις εκλογές. Τα κάνουν μαντάρα και υπό την πίεση της ενισχυμένης Αριστεράς και αναλαμβάνει στη θέση του Σαμαρά ο Παπαδήμος. Τι είπες; Το έχεις ξαναδεί το έργο; Νάσαι καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Όπως όλα τα ζητήματα, έτσι και οι ιδιωτικοποιήσεις δεν είναι ένα θεωρητικό ζήτημα που μπορεί να αντιμετωπιστεί με τον ίδιο τρόπο διεθνώς με βάση τα εγχειρίδια των αριστερών ή των δεξιών. Στη Σκανδιναβία μπορεί να είναι όλα κρατικά, πώς μπορεί όμως να λειτουργήσει αυτό στην Ελλάδα του σήμερα; Βλέπω ένα βασικό (και πολύ σημαντικό) επιχείρημα υπέρ των ιδιωτικοποήσεων: ότι απαλλάσσουν το κράτος από τις άδικες και άνισες υποχρεώσεις που με μαθηματική ακρίβεια θα αναλάβει απέναντι στις συντεχνίες που θα δημιουργηθούν. Στη Σκανδιναβία δε γίνονται αυτά διότι το κράτος λειτουργεί διαφορετικά. Θα μου πείτε, οι ιδιώτες που θα κληθούν να παράσχουν τις ίδιες υπηρεσίες δε θα εκμεταλλεύονται το κράτος με τον ίδιο τρόπο; Η απάντηση είναι ότι μπορούμε να ελπίζουμε (και να αγωνιζόμαστε για) τη σταδιακή βελτίωση των ελεγκτικών μηχανισμών και το σπάσιμο των καρτέλ. Προβληματικό, το ξέρω, αλλά αυτόματες λύσεις δεν υπάρχουν. Αντιθέτως, οι υποχρεώσεις τύπου Ολυμπιακής ή ΔΕΗ που αναλαμβάνει το κράτος απέναντι στα συνδικάτα είναι εφ' όρου ζωής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γιάννη οι ΔΕΚΟ δεν διορθώνονται, μερικά πράγματα δεν αλλάζουν. Γιαυτό πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν είναι βαρίδια για την ελληνική οικονομία, ούτε καλές υπηρεσίες παρέχουν ούτε φτηνές. Απλά χρειάζεται έλεγχος διότι θα αφορούν υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και δεν μπορεί να τις έχει ο κάθε καραγκιόζης.

      Διαγραφή
  11. "...Απλά θα πρέπει να εκτεθεί ένα τέτοιο κόμμα (αρίστων) σε εκλογές ή να αποφασίσει η πλειοψηφία των εκλεγμένων κομμάτων ότι αδυνατεί να διασώσει τη χώρα και αναθέτει τη διακυβέρνηση σε μια κυβέρνηση ορθολογιστών, πολιτικών και μη...."
    Πόσο "απλά" είναι όλα αυτά;;; Γιατί φαντάζεσαι ότι ένα κόμμα "αρίστων" θα σαρώσει στις εκλογές; Γιατί θεωρείς ότι θα αποδειχθούν και στην πράξη "άριστοι"; Εχουμε όλοι την ίδια άποψη για την "αριστεία"; Και δεν το βρίσκεις κάπως απολίτικο;Γιατί οι "άριστοι" να έχουν την ίδια άποψη για τις ιδιωτικοποιήσεις, το μεταναστευτικό ή την φορολογία; Εκτός αν θεωρήσουμε "αρίστους" αυτούς που συμφωνούν με τις απόψεις μας.
    Νομίζω ότι δυστυχώς για την περίπτωση μας αυτά τα πράγματα γίνονται σιγά-σιγά. Η κρίση ίσως μας έμαθε ορισμένα πράγματα, ίσως ωριμάσαμε.Ισωας στο μέλλον κάνουμε καλύτερες επιλογές. Και μέσα από την διαδικασία "δοκιμή - αποτυχία- δοκιμή" θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε ανακαλύπτοντας που και που κάποιους "άριστους"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. firiki Τα ερωτήματά σου είναι εύλογα και δεν έχω πειστική απάντηση. Αλλά οι "άριστοι" είναι ένα σχήμα λόγου που ο καθένας το λαμβάνει όπως θέλει. Εγώ θα τους έλεγα αλλιώς, μεταρρυθμιστές, που δουλεύουν ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα σωτηρίας της χώρας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και απέρχονται. Δεν μασάνε από πολιτικό κόστος, συνεργάζονται με μεταρρυθμιστές από όλα τα κόμματα, έχουν πολιτική αλλά όχι κομματική γραμμή. Στην θέση που βρίσκεται η χώρα αυτή μόνο ένα μείγμα left και liberal πολιτικών θα μπορούσε να την επαναφέρει στη ζωή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Savatokiriako, Ora na diavasoume ksana Leo stis Margaritas to Web (oxi to alonaki).
    Kala mas ta lei pali. Agonia' ke agonizete opos panta. Aksizi i agoni'a ke to blogging?
    Tha to po sta Agglika: The runaway train has reached PONR (point of no return).
    Next stop: Thiasos Benito, Kranidiotis, Lazaridis, Loverdos. Skinika Tsipras. Titlos: I orea ligoteri Ellada.
    O laos kani diakopes se krouazeroplia apo katalipsis tou PAME.
    O Papoulias rotai ton Kouveli "Pii ine i Ellines??" pou apanta se apsoga Kouvelika "%47^8GMNU(&".
    O Leo xanete kiriolektika sti metafrasi....I Margarita omos panta anthismeni.
    Kalo (oso ginete kapo apo tis peristasis) Savatokiriako.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Εδώ έχουμε Καθαρά Δευτέρα Μάκη. Καλή βδομάδα και καλή Σαρακοστή, και Σαρακοστή, στην κυριολεξία. Και βέβαια έχουμε φτάσει στη σημείο της μη επιστροφής που λέγαμε τα χρόνια εκείνα. Μόνο που δεν είναι για την επανάσταση αλλά για τη διατήρηση αυτού που ξέρουμε ως χώρα συντεταγμένη με θεσμούς και λειτουργίες. Θα τα καταφέρουμε φίλε. Νάστε καλά εκεί έξω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Κίμων Χατζημπίρος: Ύστατος πόρος: Η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση είναι μια πρόταση για το μέλλον.

Βάσω Κιντή: Παραιτούμαι από μέλος της ΚΕ και αποχωρώ από το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς

Κίμων Χατζημπίρος: Ατελέσφορη Οικολογία