Αριστερό (και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση) είναι ό,τι αλλάζει τα πράγματα… του Ορέστη Καλογήρου

Οι απόψεις που ακολουθούν και αναφέρονται στο τι είναι αριστερό σήμερα για τα πανεπιστήμια μας βρίσκουν σύμφωνους κατά 100%, Είναι οι απόψεις της Αριστεράς του 21ου αιώνα. Η καθεστωτική αριστερά της συντεχνίας και της ελάχιστης προσπάθειας στέκεται απέναντι στις απόψεις αυτές. Υπερασπίζεται απλά το σαθρό αστικό σύστημα του οποίου και αποτελεί κεντρικό πυλώνα (Leo).

του Ορέστη Καλογήρου από το site:  Αριστεροί υπέρ Δράσης

Παρά τον ευρύτατα διαδεδομένο αστικό μύθο, τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι στελεχωμένα με πολλούς καλούς επιστήμονες, ιδιαίτερα της νεότερης γενιάς. Επίσης, κάθε χρόνο μέσα από τη σκληρή διαδικασία των πανελληνίων εισάγονται οι καλλίτεροι μαθητές. Κι όμως η ελληνική κοινωνία, η ελληνική οικονομία, η νέα γενιά δεν εισπράττουν όσα επενδύουν στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Αριστερό είναι, αυτό να αλλάξει…

Το πρώτο μεγάλο πρόβλημα του ελληνικού πανεπιστημίου είναι το μοντέλο διοίκησης. Είναι βαθιά ριζωμένη η πεποίθηση σε όλες τις ομάδες της πανεπιστημιακής κοινότητας, ότι το πανεπιστήμιο είναι μια αυτόνομη επικράτεια, η οποία κυβερνάται εκ των έσω χωρίς να δίνει λογαριασμό σε κανέναν, αλλά κυρίως ούτε στον φορολογούμενο πολίτη, με τους φόρους του οποίου συντηρείται, αλλά και χάριν του οποίου υπάρχει, το πανεπιστήμιο. Αριστερό είναι, αυτό να αλλάξει…

Απόρροια αυτού του πρώτου προβλήματος είναι η άθλια οργάνωση των σπουδών και των υπηρεσιών του ελληνικού πανεπιστημίου. Από την πρώτη ημέρα φοίτησης τα εμπόδια που συναντάει ο πρωτοετής φοιτητής στην οργάνωση των σπουδών οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην απογοήτευση, στην παραίτηση, αλλά κυρίως στην άκριτη αποδοχή της πρώτης κομματικής αφήγησης που θα συναντήσει μπροστά του. Με αποτέλεσμα να επιλέγει, ήδη από το πρώτο έτος, τη χειρότερη δυνατή εκδοχή οργάνωσης των σπουδών και των άλλων πτυχών της ακαδημαϊκής ζωής του. Το τίμημα είναι ο διπλασιασμός του χρόνου σπουδών, δηλαδή η οικονομική αιμορραγία της οικογένειας, του πανεπιστημίου, της κοινωνίας. Αριστερό είναι, αυτό να αλλάξει…

Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα του ελληνικού πανεπιστημίου είναι το λεγόμενο «κρυφό ακαδημαϊκό πρόγραμμα» (hidden curricullum). Το σύνολο δηλαδή των προφορικών αφηγήσεων, που μεταδίδονται από τους μεγαλύτερους φοιτητές και από τους διδάσκοντες προς τους νεότερους φοιτητές. Αλλά, και η οργανωμένη και μη καθημερινή ζωή της πανεπιστημιακής κοινότητας, η ίδια η έννοια της κοινότητας και του ακαδημαϊκού «ανήκειν». Ενώ σε μικρό ή μεγάλο βαθμό το επίσημο ακαδημαϊκό πρόγραμμα (μαθήματα, εργαστήρια, κλινικές κλπ) ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της επιστήμης, το λεγόμενο κρυφό πρόγραμμα υπονομεύει και ακυρώνει κάθε φιλότιμη προσπάθεια είτε των διδασκόντων είτε των διδασκομένων. Αριστερό είναι, αυτό να αλλάξει…

Απόρροια του δεύτερου προβλήματος είναι η κρατούσα «αρχή του ελαχίστου κόπου», η έλλειψη ουσιαστικής αξιολόγησης και στοιχειώδους ελέγχου των υποχρεώσεων διδασκόντων και διδασκομένων. Κυρίως, όμως, είναι η διαμόρφωση μια λανθασμένης εικόνας για το τι είναι πανεπιστήμιο. Αντιακαδημαϊκές νοοτροπίες, συμπεριφορές και πρακτικές, εκλαμβάνονται ως κοινός τόπος και ως μοναδικό ακαδημαϊκό κοσμοείδωλο. Αποτέλεσμα, η χαμηλή κινητικότητα, η εσωστρέφεια, η λαμπρή απουσία από τους διεθνείς προβληματισμούς, ακόμη και η πεποίθηση ότι το ελληνικό πανεπιστήμιο είναι το δυσκολότερο στον κόσμο! Αριστερό είναι, αυτό να αλλάξει…

Το ελληνικό πανεπιστήμιο αναπτύχθηκε στην πιο στρεβλή βάση χωρίς κανένα σχέδιο και με μόνο γνώμονα το πελατειακό «κάθε χωριό και ΤΕΙ, κάθε πόλη και ΑΕΙ», 24 ΑΕΙ και 18 ΤΕΙ σε 76 πόλεις και κωμοπόλεις. Η τεχνολογική συνιστώσα του, το ΤΕΙ, που τόσα έχει να προσφέρει, στην κοινωνία, στην οικονομία και στη νέα γενιά, προσπαθεί να ακυρώσει το ρόλο της και να μετατραπεί και αυτή σε πανεπιστήμιο (24+18=42!). Αριστερό είναι, αυτό να αλλάξει…

Οι δυνάμεις της αδράνειας και της αντίδρασης, το «βαθύ πανεπιστήμιο», αντιστρατεύεται εδώ και πολλά χρόνια κάθε απόπειρα αλλαγής, ακόμη και της πιο μικρής και ανώδυνης μεταρρύθμισης. Η μεγάλη πλειοψηφία τόσο των διδασκόντων όσο και των διδασκομένων, βρίσκεται εγκλωβισμένη και βραχυκυκλωμένη σε ένα άκαμπτο σύστημα που συνεχώς αναπαράγεται. Αριστερό είναι, αυτό να αλλάξει…

Κάποτε ρώτησα μια μεταπτυχιακή φοιτήτρια, αριστούχο της σχολής Χ, αν μετάνιωσε που σπούδασε στην Ελλάδα αντί στο εξωτερικό. Η απάντησή της με εξέπληξε: «στην Αγγλία, όπου δούλεψα, κατάλαβα ότι έγινα πολύ καλή στην επιστήμη Χ σε σχέση με τους εκεί, γιατί στην Ελλάδα έκανα εκπαίδευση κομάντο. Έμαθα την επιστήμη μου, κόντρα σε όλα τα εμπόδια που μου έβαζε η σχολή»! Αριστερό είναι, αυτό να αλλάξει…

 Ο Ορέστης Καλογήρου είναι καθηγητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.