Ο μεταρρυθμιστικός χώρος: Δεσμώτης μιας χρεοκοπημένης πολιτικής γεωγραφίας;

Γιώργος Παπασπυρόπουλος από την ΑΣ

Η πολιτική γεωγραφία θεωρείται δεδομένη και ακλόνητη για πάνω από έναν αιώνα. Πίσω από τις πολιτικές εξελίξεις βρίσκεται ο αιώνιος πόλεμος Δεξιάς-Αριστεράς. 
Οι Πράσινοι πχ λοιπόν, δεν έχουν δική τους περιοχή σύμφωνα με την μεταπολιτευτική "κανονικότητα". Άλλοτε είναι δεξιοί και άλλοτε αριστεροί – ανάλογα τη χώρα, τις θέσεις τους και τα κόμματα που συνεργάζονται. Το ίδιο και οι φιλελεύθεροι: υπάρχουν αριστεροί φιλελεύθεροι και δεξιοί φιλελεύθεροι (και όλοι τους είναι φυσικά ύποπτοι για σχέσεις με τον νεοφιλελευθερισμό…). Δεν έχουν όμως δικό τους χώρο στην πολιτική γεωγραφία. Το ίδιο και οι μεταρρυθμιστές: έχουν υποχρεωτικά πρόσημο – δεξιό ή αριστερό.
Κι όλα κυλούσαν έτσι, τυποποιημένα και ήρεμα, μέχρι πρόσφατα: 
Όταν η κρίση ανάγκασε όλες τις πολιτικές δυνάμεις να προτείνουν και να εφαρμόσουν τις (…αναγκαστικά είτε δεξιές είτε αριστερές) απόψεις τους. 
Και άρχισαν τα μίγματα. 
Λίγη περισσότερη αγορά εδώ, λίγο περισσότερο κοινωνικό κράτος εκεί… Και δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις και «μικτή» οικονομία. Και μικρότερο κράτος και ενίσχυση της κρατικής παρεμβατικότητας στην αγορά και την οικονομία. Και ιδιωτικές τράπεζες και κεντρική δημόσια τράπεζα ελεγκτής και καθοδηγητής.
Τι ακριβώς συμβαίνει;

Δύσκολο πια να βρεις το «δεξιό» και το «αριστερό»… - όμως τα κόμματα παραμένουν ακλόνητα στις ιδεολογίες τους. Δεν πειράζει που καμιά τους δεν επαρκεί σαν πρόταση. Δεν πειράζει που βαφτίζουν το ψάρι κρέας για να προχωρήσουν στην υλοποίηση πολιτικών …αταξινόμητων πολιτικά. Η «ιδεολογία» εκεί. Πηγή έμπνευσης αλλά όχι και πρακτικής… Πηγή κομματικής ένταξης αλλά όχι και κομματικής πολιτικής – μόνο ψευδοϊδεολογικοποίησης εκ των υστέρων!

Όλοι παίζουμε το ίδιο παιχνίδι: 
  • Πως γίνεται να εμπνέεσαι από τον κρατισμό αλλά να μειώνεις (έστω …προσωρινά) το κράτος γιατί ...δεν βγαίνεις οικονομικά; 
  • Πως γίνεται να εμπνέεσαι από την ελεύθερη αγορά και να ζητάς αυστηρή εποπτεία της αγοράς που δεν καταφέρνει να αυτορρυθμιστεί αλλά τείνει στα καρτέλ και τις προστατευμένες προνομιακές «περιοχές»; 
  • Πως γίνεται να παίρνεις όντας δεξιός μέτρα κοινωνικής προστασίας και όντας αριστερός, μέτρα περικοπών; Παρουσιάζοντάς τα σαν αναπόφευκτα, επιβεβλημένα εξ αιτίας άλλων, προσωρινά – είτε δακρύζοντας, είτε παίζοντάς το αντιμνημονιακός μεν αλλά σώζων ό,τι σώζεται, πάντα υπ΄ευθύνη άλλων; 
Γιατί κανείς δεν αναλαμβάνει την δική του ευθύνη; Γιατί κανείς δεν παραδέχεται την ζέουσα πραγματικότητα που έχει από μόνη της αναμίξει διαφορετικών εκκινήσεων προτάσεις και πρακτικές, δήθεν ασυμβίβαστες, ψάχνοντας για επείγουσες και βιώσιμες λύσεις; Γιατί επιμένουμε σε ταμπέλες που δεν σημαίνουν πια τίποτα σαφές και σε ιδεολογίες που μοιάζουν πια με θρησκευτικές πίστεις και απλά διαχωρίζουν ψευδώς σε στρατόπεδα ανθρώπους που θα μπορούσαν κάλλιστα να συνεργαστούν;

Οι μεταρρυθμιστές, οι φιλελεύθεροι και δημοκρατικοί άνθρωποι, οι ανήσυχοι για την κλιματική αλλαγή και τασσόμενοι υπέρ του πράσινου μετασχηματισμού της οικονομίας έχουν έρθει πολύ κοντά τα τελευταία χρόνια, χάρις στον πολιτικό τους συγχρωτισμό σε άπειρες ομάδες πολιτικής παρέμβασης και πρωτοβουλίας. Είναι διαπιστωμένο ότι συμφωνούν στο 90% των παρεμβάσεων και μάλιστα ως έτοιμοι/ες από καιρό. 
Ίσως δεν συμφωνούν σε φιλοσοφικά θέματα, σε ιδεολογικές προεκτάσεις, σε μεταφυσικές προσεγγίσεις και προβληματισμούς. Έχουν όμως κατανοήσει ότι αυτές οι διαφωνίες βρίσκονται στην σφαίρα του προβληματισμού κι ότι δεν είναι αρκετές για να τους/τις χωρίσουν στην καθημερινή ζωή και την πρακτική σφαίρα που αφορά το σήμερα και το αύριο της ζωής τους.

Τι μένει; 
Να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε ένα φορέα σκοπού και λύσεων με ορίζοντα την υλοποίηση αυτού του 90% της συμφωνίας τους σε πρακτικό επίπεδο.

Τι λείπει; 
Η «ιδεολογία» του εγχειρήματος!

Κι εδώ τα εμπόδια δείχνουν ανυπέρβλητα: η παλιά διάκριση δεξιάς αριστεράς είναι ακόμη ηγεμονική – απαιτεί διόδια. Απαιτεί ένταξη στο φάσμα της επίπλαστης και ψευδούς πολιτικής γεωγραφίας (στην οποία κόμματα που πρεσβεύουν το μονοκομματικό κράτος θεωρούνται κομμάτια της δημοκρατικής παράταξης και «προοδευτικά», κόμματα που υπηρετούν τον κρατισμό, «αριστερά», και κόμματα του πολιτικού φιλελευθερισμού δεξιά, «συντηρητικά» ή και «νεοφιλελεύθερα»). 
Και πολλοί προοδευτικοί άνθρωποι, προτιμούν να παραμείνουν πιστοί (όπως συμπιέζονται ασφυκτικά και κυρίως συναισθηματικά, να δεχτούν) στις «ιδέες» τους και το κόμμα τους, παρά στην πραγματικότητα που ζουν. Και τελικά, αλλάζουν ιδέες υιοθετώντας όλες τις ακροβασίες των ηγετικών ομάδων τους, θρησκευτικών λειτουργών και αυτοδιόριστων εκπροσώπων της Ιδεολογίας.
Η χώρα μας, είναι σαφές, χρειάζεται μια πολιτική αναγέννηση. Αλλά πριν από αυτό, χρειάζεται μια πολιτιστική αναγέννηση. Από εκείνους/ες που ξέρουν – που έχουν καταλάβει τι συμβαίνει – που μιλούν ήδη μιαν άλλη γλώσσα και που την διαδίδουν όπως διαδίδεται ο νέος πολιτισμός στα πλαίσια ενός μεσαίωνα. 
Βασικό στοιχείο σε αυτήν την γλώσσα και αυτόν τον πολιτισμό είναι το σπάσιμο της παλιάς δεσμευτικής γλώσσας και των «ηθικών» απαγορεύσεων που αυτή επιβάλλει για να διατηρήσει το παλιό μοιραίο πολιτικό καθεστώς. 
Μέχρι τώρα, την γλώσσα που όλα τα κατατάσσει στα φαντασιακά στρατόπεδα δεξιάς και αριστεράς και τις μεταξύ τους σκιαμαχίες, είχαν αμφισβητήσει μονάχα ελευθεριακές και πράσινες φωνές, που αρνούνταν να καταταγούν είτε στην ‘δεξιά’ είτε στην ‘αριστερά’. Άκρως μειοψηφικές στην χώρα μας όσο δεχόντουσαν ταυτόχρονα να συνεργούν στην λοιδορία του πολιτικού κέντρου ως χώρου πολιτικά ανύπαρκτου, ως χώρου απλά πολιτικής αναμονής πριν την επιλογή της δεξιάς ή της αριστεράς…

Σήμερα όμως οι επείγουσες λύσεις απαιτούν την συνέργεια αν όχι την ανάληψη της διαχείρισης από δυνάμεις που συγκλίνουν ακριβώς εκεί: στο πολιτικό κέντρο – όχι ανάμεσα στην όποια δεξιά ή αριστερά, όχι ανάμεσα στα «άκρα». Αλλά στην πηγή της πολιτικής: την αυθεντική δημοκρατική παράταξη, τον χώρο των προοδευτικών εμπνεύσεων πολιτικών απέναντι στον δεξιό και αριστερό συντηρητισμό του κρατισμού, του πελατειασμού, της διαφθοράς πολιτικής και οικονομίας, του καθεστωτισμού των ημετέρων. 
Η ώσμωση της σοσιαλδημοκρατίας και του φιλελευθερισμού που συντελείται ήδη με τον πολύχρονο συγχρωτισμό τους στις προτάσεις και τις κοινωνικές πολιτικές, μαζί με την καταλυτική πράσινη αντίληψη της προοπτικής βιωσιμότητας αποτελούν το πλαίσιο
Η αποτύπωση σε πολιτικό φορέα και «ιδεολογία», είναι το έλασσον που έχει γίνει μέγιστον… γιατί απαιτεί, στην συγκυρία αυτή – ενός ελληνικού δεύτερου μεσαίωνα - την προσωπική και συλλογική υπέρβαση της επιβεβλημένης «κανονικότητας» της μεταπολίτευσης.

Τώρα είναι η ώρα της ευθύνης όσων έχουν συνειδητοποιήσει μέσα στην σύγχυση σκοπών και προτεραιοτήτων, ποιο είναι το απαραίτητο επόμενο βήμα αποδέσμευσης από την βαλτώδη πολιτική γεωγραφία που καταδικάζει τον μεταρρυθμιστικό χώρο σε ρόλο παρία της πολιτικής. 
Της αποτύπωσης πολιτικά και οργανωτικά πλέον, της συνεργασίας των μεταρρυθμιστικών προοδευτικών δυνάμεων. Πέρα από την 'δεξιά' και την 'αριστερά', και τις προκαταλήψεις μιας χρεοκοπημένης πολιτικής γεωγραφίας.

Γιώργος Παπασπυρόπουλος

*Κι ένα σχετικό παλιότερο κείμενο -πριν ενάμισι χρόνο- που φυσιολογικά οδηγεί στο σημερινό αλλά που προτείνει κι έναν δικτυακό τρόπο οργάνωσης του χώρου: εδώ

Σχόλια

  1. Αν δεν συμφωνήσουμε στο νόημα των λέξεων δεν πρόκειται να συνεννοηθούμε.

    Σε επίπεδο κοινωνικό / ιδεολογικό :
    Σοσιαλισμός, Φιλελευθερισμός, Συντηρητισμός, Προοδευτισμός (ας μου επιτραπεί ο όρος).

    Σε επίπεδο Οικονομίας:
    Σοσιαλισμός / Φιλελευθερισμός με εργαλεία:
    Κρατικός παρεμβατισμός - Σχεδιασμός /Ελεύθερη αγορά.

    Ας μου επιτραπούν και ορισμένες παρατηρήσεις (χοντρικά):

    1. Όλες μα όλες οι οικονομικές δομές ήσαν και είναι ένα μείγμα Αγοράς / Κρατισμού, Η δοσολογία διαφέρει.

    2. Η "Δεξιά" (ιστορικά) ταυτίστηκε κοινωνικά με τον συντηρητισμό και οικονομικά με τον φιλελευθερισμό. Για την δυνατότητα συνύπαρξης των παραπάνω πολλά μπορούν να ειπωθούν.
    Δεν αποκλείονται στοιχεία κοινωνικού σοσιαλισμού αλλά ούτε και οικονομικού.

    3. Η "Αριστερά" (ιστορικά) ταυτίστηκε κοινωνικά με τον σοσιαλισμό και οικονομικά με τον κρατισμό.
    Και εδώ δεν αποκλείονται στοιχεία κοινωνικού
    φιλελευθερισμού ούτε και οικονομικού. Επίσης πολλά μπορούν να ειπωθούν για τις δυνατότητες συνύπαρξης αυτών των στοιχείων.

    4. Η (οικονομική κυρίως) πολιτική εξακολουθεί να διαχωρίζεται στον πυρήνα της με βάση την προτεραιότητα κοινωνικού (σοσιαλισμός - ) / ατομικού (φιλελευθερισμός) και ως εκ τούτου σε αυτό το επίπεδο υφίσταται και η διάκριση "Δεξιάς" / "Αριστεράς"

    Οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις κρίνονται επίσης με αυτήν την διάκριση.
    Ύπάρχουν και ουδέτερες μεταρρυθμίσεις. Καμία αντίρρηση, να συμφωνήσουμε σε αυτές. Από πού όμως προκύπτει ο "μεταρρυθμιστικός χώρος";

    5. Προσωπική άποψη για την αριστερά.
    Η αριστερά οφείλει να επαναπροσδιορισθεί μακριά από τον κρατισμό και να βάλει στο επίκεντρο την συρρίκνωση της ταξικής κοινωνίας και δή αυτήν που προέρχεται από τις κληρονομούμενες ταξικές διαφορές.
    Οι σημερινές πολιτικές στην Ευρώπης (ας παραμείνω στην περιοχή μας) χαρακτηρίζονται από την υπεράσπιση αυτών των ταξικών διαφορών, και αυτό δεν μπορούμε να το αποκρύπτουμε με την άρνηση της ύπαρξης δεξιών ή αριστερών πολιτικών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δημήτρη
      Πολύ χρήσιμη η παρέμβασή σου στη συζήτηση που άνοιξε ο Παπασπυρόπουλος/ Θα συμφωνήσω ότι αν δεν αμβλυθούν οι κληρονομούμενες ταξικες διαφορές δεν έχουν κανένα νόημα οι μεταρρυθμίσεις. Θα συμφωνήσω ότι το μίγμα κρατισμού και αγοράς θα πρέπει να έχει ισορροπία όπως σε όλα τα πράγματα εξάλλου. ΤΑ αντίβαρα θα πρέπει να λειτουργούν αποτελεσματικά.
      Ωστόσο η χώρα μας έχει να διανύσει μια μεγάλη απόσταση μέχρι να βρει τα στοιχεία μιας καταρχήν σύγχρονης αστικής δημοκρατίας με σοσιαλδημοκρατική δυναμική. Χρειαζόμαστε οξυγόνο που θα δώσει ανάσα στο φιλελευθερισμό αλλά και θα επαναπροσδιορίσει το κράτος δικαίου. Θέλει προσπάθεια και επιδεξιότητα. Δεν είμαστε έτοιμοι αλλά πρέπει να το τολμήσουμε.

      Διαγραφή
  2. Δημήτρη, μεταρρυθμιστικός χώρος υπάρχει και μάλιστα με πιο συμπαγή "ιδεολογία" από τις τάσεις και τις ομάδες στα υπόλοιπα κόμματα. Αν μάλιστα ξεκινούσαμε την πολιτική σήμερα θα ήταν από τους πρώτους που θα σχηματίζονταν. Είναι οι άνθρωποι της κοινής λογικής, των προοδευτικών λύσεων σε κάθε κατεύθυνση - που πριν σκεφθούν τα δεσμευτικά ιδεολογήματα της πιθανής κομματικής τους κατεύθυνσης, του τύπου "είναι αυτό αριστερό;" σκέφτονται "λύνεται έτσι το πρόβλημα; και ωφελώντας ποιούς;". Με λίγα λόγια η ενασχόληση με τα κοινά των ενεργών πολιτών έχει καταλήξει να περνά από τα μαγαζιά που έχουν στηθεί για να απορροφούν προς όφελός τους αυτήν την ενέργεια και να ζουν από αυτήν άεργοι πλην όμως επαγγελματίες της πολιτικής - κι αυτούς συνήθως βρίσκουμε μπροστά μας όταν πάμε να συντονίσουμε μια δράση ενότητας και επίλυσης προβλημάτων. Μου φαίνεται πια πολύ εμβόλιμο και τεχνητό, ότι δεν είναι διαφανές και δημοκρατικό - κι επειδή ο μεταρρυθμιστικός χώρος βρίθει ανθρώπων καλής πρόθεσης, καλό είναι να φτιάξει μόνος του κι ένα ανάλογο σχήμα χωρίς επαγγελματίες αλλά σχήμα σκοπού και στελέχη ανάθεσης έργου, όχι μονιμάδες.
    Να μην το προσπαθήσουμε; Να περιμένουμε την αριστερά να επαναπροσιοριστεί; Νομίζω ότι απέτυχε να ανανεωθεί, δεν το επιτρέπει το DNA της - χρειάζονται νέοι γενετικοί συνδυασμοί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Δύο νέες λίστες-φωτιά

    "Πλούσια κοιτάσματα μαύρου χρήματος" σε τέσσερις λήστες, από τις οποίες η μία αγνοήθηκε προκλητικά από το 2007, με καταθέτες στο εξωτερικό και ιδιοκτήτες ακινήτων και σκαφών αναψυχής έρχονται τώρα στο φως.

    Μάλιστα, η λεγόμενη λίστα Λιχτενστάιν πέρασε από πολλά κύματα αδράνειας και ολιγωρίας των αρχών καθώς, αν και έγινε γνωστή το 2007, η τότε κυβέρνηση δεν έπραξε τα δέοντα.

    Μετά τον πολιτικό θόρυβο, το 2008 ο τότε υφυπουργός Οικονομικών, Α. Μπέζας, υποσχέθηκε ότι θα υποβάλει αίτημα προς τις γερμανικές αρχές για την αποστολή των ονομάτων των Ελλήνων καταθετών.

    Ωστόσο, τα επόμενα δύο χρόνια επικράτησε σιγή ασυρμάτου ώσπου το 2010 έγινε γνωστό ότι η λίστα είχε περιέλθει σε ελληνικά χέρια.

    Συνολικά στις λίστες με τις καταθέσεις σε Λιχτενστάιν και Λουξεμβούργο, τα ακίνητα στο Λονδίνο και τα σκάφη αναψυχής με έδρα την Ολλανδία περιλαμβάνονται 5.200 φορολογούμενοι που βρίσκονται στη ζώνη υψηλού κινδύνου για φοροδιαφυγή.

    Την ίδια ώρα για 25.500 από τη λίστα με τους 54.000 καταθέτες σε τράπεζες του εξωτερικού την περίοδο 2009-2011 και για άλλους 1000 από τη λίστα Λαγκάρντ έχουν προκύψει σοβαρές ενδείξεις για απόκρυψη εισοδήματος.

    Με βάση τα μέχρι στιγμής ευρήματα από τις έξι λίστες, πάνω από 31.000 φορολογούμενοι ελέγχονται για απόκρυψη εισοδημάτων ύψους 15 δισ. ευρώ.

    Πηγή: Εθνος της Κυριακής

    Αφωτιστος Φιλελλην

    ΥΓ Ισως ειναι η εποχη διεισδυσης δυναμικων και λιγοτερο διεφθαρμενων φιλοσυριζαιϊκων μικρομεσαιων επιχειρηματιων, για να συμμετασχουν και αυτοι στην αναπτυξη της χωρας που -απ' οτι φαινεται- θα αρχισει απο το 2014, ωστε το 2025 να ομιλουμε για μια ακομη κριση διαφθορας, πιο "αριστερη" ομως.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αυτοί ΑΦ θα είναι και το τέλος μας/ Με τόσο απωθημένο και τόσοη "πείνα" που υπάρχουν δεν θα αφήσοπυν τίποτα όρθιο. Θάθελα από μια μεριά να έρχονταν. Για να δω μετά τα μούτρα των αριστεριστών φίλων μου.

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Κίμων Χατζημπίρος: Ύστατος πόρος: Η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση είναι μια πρόταση για το μέλλον.

Βάσω Κιντή: Παραιτούμαι από μέλος της ΚΕ και αποχωρώ από το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς

Κίμων Χατζημπίρος: Ατελέσφορη Οικολογία