Ένα πολιτικό πλαίσιο για την παράταξη
Τι συνδέει τον κόσμο που έχει ενδιαφέρον για το εγχείρημα;
του Πασχάλη Αγανίδη από τη Μεταρρύθμιση3 Πράγματα.
- 1. Μία κοινή ματιά σε όσα συμβαίνουν. Ακόμα και όταν όλα υποχωρούν γύρω μας, όταν ο θυμός και ο φόβος υπαγορεύουν τις συμπεριφορές των ανθρώπων, η δική μας ματιά παραμένει δημοκρατική και προοδευτική. Δεν υποκύπτουμε ούτε στο λαϊκισμό ούτε στις κραυγές των εύκολων εξηγήσεων.Ο κόσμος είναι πιο πολύπλοκος από ποτέ. Και αν θέλουμε να τον αλλάξουμε, πρέπει να πρώτα να τον κατανοήσουμε. Ακόμα και αν αυτό δίνει την δυνατότητα στους πολιτικούς μας αντιπάλους να μας κάνουν κριτική για αμηχανία ή αδυναμία.
- 2. Μία κοινή αγωνία. Ότι μετά από 5 χρόνια κρίσης, έχει επιτευχθεί η παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη, έχουν διορθωθεί οι μεγάλες δημοσιονομικές και οικονομικές ανισορροπίες που έφεραν την χρεοκοπία, αλλά αυτό επιτεύχθηκε με ένα δραματικό κόστος, πολύ υψηλότερο από το προσδοκώμενο, πολύ μεγαλύτερο από κάθε άλλη χώρα. Και αυτό έγινε για λόγους πολλούς και σύνθετους, που αφορούν στον τρόπο λειτουργίας του πολιτικού συστήματος, στις θεσμικές αδυναμίες της ΟΝΕ, στην απρονοησία της τρόικας και των ευρωπαϊων. Η κοινή μας αγωνία είναι ότι η κοινωνική και θεσμική κατάσταση της χώρας δεν είναι βιώσιμη (ανεργία, φτώχεια, ανισότητες). Δεν υπάρχει δημοκρατική παράταξη χωρίς ενδιαφέρον για όσους χτυπήθηκαν περισσότερο από την κρίση.
- Ένα κοινό πολιτικό σχέδιο. Όλοι παραδεχόμαστε κάτι πολύ θεμελιώδες. Ότι υπάρχει μία μεγάλη αντίφαση, μία τεράστια αναντιστοιχία αυτή τη στιγμή στο πολιτικό σύστημα. Η χώρα χρειάζεται μεγάλες αλλαγές για να πάει ένα βήμα μπροστά, αλλά το πολιτικό σύστημα πάει να ισορροπήσει σε ένα κακέκτυπο δικομματισμού που επιχειρεί να μας πάει ένα άλμα προς τα πίσω. Αριστερά και δεξιά είναι δυνάμεις συντηρητικές, όπου η μεν συντηρητική δεξιά βιάζεται να βγούμε από την κρίση για να αποκαταστήσει τις παλιές «καλές πρακτικές» και τα συστήματα αναπαραγωγής της εξουσίας, η δε αριστερά, χωρίς να κατανοεί ποια είναι η σύγχρονη πραγματικότητα φαντάζεται την εξουσία σαν ένα μεγάλο ξεκαθάρισμα λογαριασμών με τους πολιτικούς της αντιπάλους και με την Ευρώπη, το οποίο θα μας οδηγήσει με μαγικό τρόπο στις παλιές καλές ημέρες. Όταν η πολιτική μάχη γίνεται με βάση τα ένστικτα και τον λαϊκισμό και όχι τις ιδέες, πριμοδοτείται ακόμα περισσότερο το ναζιστικό εγκληματικό κομμάτι του πολιτικού συστήματος. Μέσα σ΄ αυτό το σκηνικό, παραδεχόμαστε ότι η χώρα δεν μπορεί να παραμείνει πολιτικά ασπόνδυλη, πολιτικά ατροφική.
Πρόβλημα πρώτο.
Δεν πρέπει να συνεχίσουμε να ετεροπροσδιοριζόμαστε. Δεν ταιριάζει στο πολιτικό, ιστορικό και συμβολικό μέγεθος της δημοκρατικής παράταξης να λέμε ότι προσπαθούμε να εκπροσωπήσουμε τον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Η ανασυγκρότηση της Δημοκρατικής Παράταξης δεν υποτάσσεται στην συγκυρία, στην πολιτική επικαιρότητα. Δεν είναι σχέδιο μίας χρήσης για τις επόμενες ευρωεκλογές. Πολύ περισσότερο, δεν επιδιώκει να γίνει ένα μικρό και απολίτικο σχήμα που θα λειτουργεί ως αμορτισέρ του πολιτικού συστήματος δίνοντας απλά σταθερές κυβερνήσεις και βάζοντας κάποιες κόκκινες γραμμές. Εφόσον αναλαμβάνουμε την ευθύνη να απευθυνόμαστε δημόσια στους πολίτες με στόχο να τους πείσουμε ότι το πολιτικό σχέδιο που υπηρετούμε είναι η ανασυγκρότηση της Δημοκρατικής Παράταξης, πρέπει να ξέρουμε ότι ο λόγος μας δεν είναι συγκυριακός, είναι ιστορικός και απευθύνεται σε μία μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία που έχει σκορπίσει δεξιά και αριστερά. Αλλά προσέξτε, ακόμα και τώρα δεν χάνει την πολιτική της καταγωγή. Το ιδεολογικό της έρμα. Η παράταξη είναι εκεί, υπάρχει, ανεξάρτητα από τις συγκυριακές εκλογικές συμπεριφορές των ανθρώπων.
Πρόβλημα δεύτερο
Δεν έχουμε καταφέρει ακόμα να αντιστρέψουμε τους όρους του παιχνιδιού. Τους όρους με τους οποίους διεξάγεται η δημόσια συζήτηση για την κεντροαριστερά. Δεν έχουμε ακόμα καταφέρει να την κάνουμε περισσότερο ιδεοκεντρική και λιγότερο προσωποκεντρική. Δεν έχουμε καταφέρει να ξεφύγουμε από μία ατέρμονη συζήτηση για ονόματα, ζυμώσεις και διαπραγματεύσεις και να προτάξουμε πολιτικές θέσεις. Προτάσεις που θα στοιχήσουν τους ανθρώπους που μας ακούνε σε ένα μεγάλο πολιτικό σχέδιο που θα κάνει την ζωή αυτών που έχουν λιγότερες ευκαιρίες καλύτερη. Αυτό είναι η προοδευτική πολιτική.
Δυο λόγια για τους βασικούς άξονες της Παράταξης
- 1. Η Δημοκρατική Παράταξη καταλαβαίνει τον κόσμο.
- 2. Η Δημοκρατική Παράταξη καταλαβαίνει την Ευρώπη.
- 3. Η Δημοκρατική Παράταξη είναι δύναμη κοινωνικής μεταρρύθμισης και όχι μεταρρυθμιστικής ισοπέδωσης.
- 4. Η Δημοκρατική Παράταξη αγωνίζεται για αλλαγές προς όφελος αυτών που έχουν λιγότερες ευκαιρίες.
Α) Ζούμε άραγε το τέλος της εργασίας; Η εργασία για πρώτη φορά δεν υπάρχει. Όταν υπάρχει δεν είναι διαβατήριο για έξοδο από την φτώχεια. Τα συστήματα αμοιβών και εξέλιξης δεν επιβραβεύουν αυτούς που δουλεύουν περισσότερο. Ακόμα χειρότερα η ευελιξία στην αγορά εργασίας δεν έχει θεσμικά αντίβαρα προστασίας με αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι να εργάζονται με περιορισμένα ή χωρίς δικαιώματα.
Β) Υπάρχουν οικογένειες που δεν μπορούν να στηρίξουν τα παιδιά τους.Παιδιά παρατούν τις σπουδές ή το σχολείο. Δημιουργούνται συνθήκες για μόνιμα χάσματα ανισότητας. Το όνειρο της κοινωνικής κινητικότητας θα παραμείνει άπιαστο για πολλούς. Δεν υπάρχει Δημοκρατική Παράταξη χωρίς σαφή σχέση εμπιστοσύνης με τα παιδιά της μεσαίας τάξης για την υπηρέτηση ενός σχεδίου κοινωνικής κινητικότητας για όλους.
Τι πρέπει να κάνουμε;
- Να σταματήσουμε να θεωρούμε την κοινωνική πολιτική ως περίσσευμα που δίνεται υπό την μορφή εκλογικού φιλοδωρήματος(πρωτογενές πλεόνασμα σε ποιους και γιατί, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα).
- Να αλλάξουμε το κοινωνικό κράτος με πρόταγμα την ισότητα και συγκεκριμένα μετρήσιμα αποτέλεσματα. Να αποκηρύξουμε το κακό παρελθόν μας και να πούμε με τόλμη μερικά πράγματα (κανένας πρόωρα στην σύνταξη, αλλά με ίσα δικαιώματα όλοι να έχουν μία γενναιόδωρη στήριξη στα πιο κρίσιμα στάδια της ζωής τους – πρώτη κατοικία, πρώτη δουλειά, νέες μητέρες, απολυμένοι)
- Να στηρίξουμε την εργασία. Να δώσουμε έξτρα κίνητρα στην επιχειρηματικότητα που επανεπενδύει κέρδη στους εργαζομένους.
- Να ενθαρρύνουμε νέες συλλογικότητες για την προστασία των δικαιωμάτων της νέας γενιάς της επισφάλειας (πρεκαριάτο).
- Η Δημοκρατική Παράταξη ανακαλύπτει και την δίκαιη παραγωγή πλούτου.
Αυτές είναι μερικές πολιτικές προϋποθέσεις για να μπορέσει αυτή η παράταξη να ανασυγκροτηθεί. Δεν είναι εύκολο. Αλλά δεν είναι και ακατόρθωτο. Εξαρτάται από το πόσο εύκολα ή δύσκολα θα απαλλαγούμε από τα συμπτώματα μίας πολιτικής που έχει βολευτεί να αφήνει τις ιδέες στο περιθώριο.
Ο Πασχάλης Αγανίδης είναι οικονομολόγος, υποψήφιος διδάκτορας Πολιτικής Επιστήμης
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου