Είναι καιρός για τα πανεπιστήμια της αγοράς, του Λεωνίδα Καστανά

Αλήθεια, πως θα φαινόταν στους συμπολίτες μας, η είσοδος, ας πούμε, 5000 εύπορων νέων μεταναστών ετησίως και η εγκατάστασή τους στα μεγάλα αστικά κέντρα τη χώρας; Νέων που θα είχαν πληρώσει τη βίζα τους και θα είχαν εισέλθει νόμιμα στη χώρα. Νέων από το Κουβέιτ, το Ιράν, τη Συρία, το Λίβανο,  την Αίγυπτο, τις χώρες του Μαγκρέμπ, αλλά και την υποσαχάρια Αφρική, από τα Βαλκάνια. Νέων που θα άφηναν στη χώρα γύρω στα 20.000€ ετησίως επί μια πενταετία περίπου ο καθένας Που ενδεχομένως θα έκαναν, αργότερα, επενδύσεις, που θα άνοιγαν νέους δρόμους συνεργασίας της χώρας μας με τον αναπτυσσόμενο κόσμο.  

Γιατί έχουμε δεδομένο ότι η μετανάστευση  προς τη χώρα μας μπορεί να είναι μόνο «λαθραία» και μόνο από πάμφτωχους και απελπισμένους ανθρώπους; Σε μια εποχή που όλα τα προγνωστικά μιλούν για μεγάλα μεταναστευτικά σμήνη, προς την Ευρώπη, γιατί εμείς δεν φτιάχνουμε τις υποδομές να υποδεχτούμε ένα άλλο είδος μεταναστών;

Εννοώ, μετανάστες - φοιτητές. Νέους και νέες που θα έρθουν στη χώρα μας για να σπουδάσουν.

Είτε σε περιβάλλον Ευρώ, είτε σε περιβάλλον δραχμής η χώρα έχει χρεωκοπήσει. Τα επόμενα χρόνια το κράτος είναι αδύνατο να συντηρήσει τα πανεπιστήμια που έχει διασπείρει σε ολόκληρη τη χώρα. Είναι προφανές, ότι πολλά από αυτά θα συγχωνευτούν ή θα κλείσουν. Όχι μόνο γιατί είναι αδύνατο να συντηρηθούν από τα κρατικά κονδύλια, αλλά και γιατί δεν χρειάζονται. Αντίθετα αν κάτι έχουμε ανάγκη είναι μια στροφή προς την αξιόπιστη δευτεροβάθμια και μεταδευτεροβάθμια τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση για να μας δώσει ικανό τεχνικό προσωπικό που θα συμβάλει στην παραγωγική ανάπτυξη της χώρας. Ωστόσο, υπάρχει ένα πλεονάζον εκπαιδευτικό πανεπιστημιακό προσωπικό που θα αυξηθεί με το κλείσιμο πολλών ΑΕΙ και ΑΤΕΙ και πρέπει να το αξιοποιήσουμε.

Πως; Με την ίδρυση αγγλόφωνων τμημάτων μέσα στις δημόσιες ανώτατες και ανώτερες σχολές στα οποία θα φοιτούν, με δίδακτρα, νέοι απ’ όλο τον γειτονικό μας και όχι μόνο, κόσμο. Γιατί το κάνουν οι Εγγλέζοι, οι Γερμανοί, οι Τσέχοι ή Τούρκοι και δεν μπορούμε να το κάνουμε εμείς; Φυσικά και τα τμήματα αυτά θα πρέπει να δουλεύουν με διεθνείς προδιαγραφές, να έχουν άρτια οργάνωση, η λειτουργία τους να προστατεύεται με αυστηρό θεσμικό πλαίσιο. Να έχουν συνεχή εγχώρια και διεθνή αξιολόγηση, ώστε να είναι ανταγωνιστικά με τα αντίστοιχα των άλλων χωρών. Με δεδομένα, τη γεωγραφική μας θέση, το υγιεινό κλίμα, τη πατροπαράδοτη φιλία μας με τον αραβικό κόσμο, και την ελληνική φιλοξενία, η χώρα μας μπορεί να  γίνει ένας δημοφιλής εκπαιδευτικός προορισμός για χιλιάδες παιδιά της Μεσογείου, της Ασίας και της Αφρικής.  Είναι, νομίζω, και μια λύση στο πρόβλημα της απασχόλησης χιλιάδων νέων επιστημόνων με διδακτορικό, αλλά και μια καλή πηγή εξωτερικής χρηματοδότησης των σχολών μας, μια εισροή ζεστού χρήματος στην οικονομία μας. Για παράδειγμα,  το Βρετανικό Συμβούλιο εκτιμά πως οι ξένοι φοιτητές συνεισφέρουν 8 δισεκ. λίρες κάθε χρόνο στην βρετανική οικονομία.

Αλλά δεν είναι μόνο τα δημόσια πανεπιστήμια που θα πρέπει να προσαρμοστούν στις νέες ανάγκες, να αρπάξουν τις ευκαιρίες. Είναι πλέον ανάγκη να εγκαταλείψουμε τις αγκυλώσεις του παρελθόντος και να προχωρήσουμε στην αλλαγή του Συντάγματος. Να απελευθερώσουμε το καθεστώς της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η Τουρκία μας δείχνει το δρόμο. Να καταργήσουμε το αναχρονιστικό άρθρο 16 και να επιτρέψουμε την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, υψηλών προδιαγραφών. Μια τέτοια κίνηση θα βοηθούσε τη χώρα μας, όχι μόνο οικονομικά αλλά παιδαγωγικά και ερευνητικά.

Θα ήταν ένα ακόμα μεγαλύτερο δέλεαρ για τους εύπορους ξένους των γειτονικών μας χωρών. Θα κρατούσαν στην Ελλάδα πολλά παιδιά που τώρα φεύγουν για βασικές σπουδές στην Ευρώπη. Θα ενίσχυαν την πανεπιστημιακή έρευνα και θα αποτελούσαν λύση στο πρόβλημα της απασχόλησης χιλιάδων ερευνητών μας, αλλά και ειδικευμένου τεχνικού ή διοικητικού προσωπικού.

Μια τέτοια κίνηση θα άλλαζε και το χάρτη των μεγάλων μας πόλεων και δη της Αθήνας. Ολόκληρες περιοχές της δυτικής Αθήνας, που σήμερα υποβαθμίζονται συνεχώς, θα φιλοξενούσαν τους ξένους φοιτητές. Τα ιδιωτικά ΑΕΙ θα προτιμούσαν να φτιάξουν τις εγκαταστάσεις τους εκεί, μιας και η αξία της γης είναι χαμηλότερη, πράγμα που έγινε και στην Κωνσταντινούπολη. Ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα που σήμερα είναι άντρα παρανόμων και εξαθλιωμένων θα άλλαζαν χρήση και μαζί τους θα άλλαζε και η ευρύτερη περιοχή.  Ο μόνος τρόπος για να αλλάξει το κλίμα των συνοικιών της δυτικής Αθήνας είναι η είσοδος σε αυτές μιας άλλης κατηγορίας ανθρώπων και αυτό μπορεί να γίνει με ειρηνικό και ωφέλιμο τρόπο, με την είσοδο των ξένων φοιτητών. Δίπλα σε αυτή την εισροή νέων, εύπορων και δημιουργικών ανθρώπων, θα αναπτυσσόταν μια καινούργια νόμιμη αγορά, για να καλύπτει τις ανάγκες τους, που θα βοηθούσε οικονομικά και πολιτιστικά τη χειμαζόμενη Ελλάδα. Σίγουρα μια τέτοια κίνηση θα συναντούσε την αντίσταση των συνήθων σαμποταριστών, δηλαδή της παραδοσιακής Αριστεράς, που αρέσκεται να βλέπει τον πολιτιστικό και οικονομικό αφανισμό του κοινωνικού ιστού των πόλεών μας. Αλλά είναι καιρός να τολμήσουμε τέτοια ανοίγματα και να συγκρουστούμε σκληρά με την οπισθοδρόμηση. Υπάρχει η πολιτική βούληση για τέτοιες εκπαιδευτικές καινοτομίες;