Αναρτήσεις

Εμφάνιση αναρτήσεων με την ετικέτα Στάθης Καλύβας

Στάθης Καλύβας: Το σύνδρομο του Βισί

Εικόνα
από την Καθημερινή Τ​​ο Βισί είναι μια κωμόπολη της κεντρικής Γαλλίας. Θα ήταν γνωστή μόνο για τα περίφημα ιαματικά της λουτρά αν δεν είχε επιλεγεί ως πρωτεύουσα του λεγόμενου «Γαλλικού Κράτους», ή απλώς «Βισί», μιας οντότητας που δημιουργήθηκε μετά τη συνθηκολόγηση με τους Γερμανούς το 1940, στη λεγόμενη «ελεύθερη ζώνη» της Γαλλίας. Το κομμάτι αυτό δεν περιήλθε σε καθεστώς γερμανικής κατοχής, μολονότι οι Γερμανοί ασκούσαν έλεγχο. Ηγέτης του ήταν ο στρατάρχης Φιλίπ Πετέν, ήρωας του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και προσωπικότητα ευρύτατης αποδοχής όταν ανέλαβε το αξίωμα αυτό. Το «Βισί» κατέληξε άδοξα τον Νοέμβριο του 1942 όταν, μετά τη συμμαχική απόβαση στη Βόρεια Αφρική, οι γερμανικές δυνάμεις έθεσαν ολόκληρη τη χώρα υπό την κατοχή τους. Το «Βισί» δεν υπήρξε απλώς ένα δορυφόρος της ναζιστικής Γερμανίας. Από τη στιγμή της δημιουργίας του επεδίωξε να ενσαρκώσει όχι μόνο τη συνέχεια του γαλλικού κράτους αλλά και την «εθνική αναγέννηση» της κοινωνίας, στοχεύοντας στην αναστροφή της...

Οι δύο κόσμοι

Εικόνα
Ένα σχόλιο του Πλάμεν Τόντσεφ στο κείμενο του Στάθη Καλύβα που ακολουθεί 1. Συμπληρώνω ότι, με την ώθηση που πήρε η παγκοσμιοποίηση μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η προσοχή της διεθνούς κοινότητας στράφηκε: - είτε προς την Ανατολική Ευρώπη, με όσα επέφερε η διάλυση της ΕΣΣΔ και της Γιουγκοσλαβίας, αλλά και με τις προοπτική διεύρυνσης της ΕΕ προς Ανατολάς - είτε προς την Ασία λόγω των αξιόλογων επενδυτικών ευκαιριών (στην Κίνα, τη Ν.Α. Ασία, την Ινδία, κ.λπ.), αλλά και λόγω των εξελίξεων την επαύριο της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 (βλ. Αφγανιστάν και Ιράκ) - είτε προς την Αφρική, σε πρώτη φάση λόγω της εγκατάλειψης πολλών αφρικανικών χωρών από την διαλυθείσα ΕΣΣΔ και των συρράξεων που ακολούθησαν τον τερματισμό της διπολικής αντιπαράθεσης και, πιο πρόσφατα, λόγω των σημαντικών φυσικών πόρων της.  Η Νότια Αμερική βρέθηκε για περίπου μια εικοσαετία στη σκιά των άλλων περιοχών του πλανήτη και ενδεχομένως αισθάνθηκε παραμελημένη ή παραγκωνισμένη. Αναρωτιέμαι μήπως η άνοδο...

Πώς πεθαίνουν τα κόμματα

Εικόνα
Στάθης Καλύβας από το 2012 στην Καθημερινή Η μελέτη των κομματικών συστημάτων έχει αναδείξει την ιστορική διάρκεια και αντοχή στον χρόνο των «καθιερωμένων» πολιτικών κομμάτων (γνωστή και ως «υπόθεση Rokkan») ως ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά τους. Η μακρόχρονη σχέση που αναπτύσσουν με τους ψηφοφόρους τους, εξασφαλίζει στα κόμματα αυτά μια εντυπωσιακή προσαρμοστικότητα που τους επιτρέπει να επιβιώνουν μέσα από δυσχέρειες και κρίσεις. Ετσι εξηγείται η εντυπωσιακή σταθερότητα των κομματικών συστημάτων και γι' αυτό ο «θάνατος» των μεγάλων κομμάτων αποτελεί εξαίρεση. Μια τέτοια υπήρξε η καθίζηση της ιταλικής Χριστιανοδημοκρατίας το 1994. Προφανώς, ο εκλογικός καταποντισμός του ΠΑΣΟΚ, που προσθέτει μια νέα περίπτωση στον κατάλογο αυτό, συνδέεται στενά με την κρίση. Ομως, η συγκριτική εμπειρία δείχνει πως δεν αρκεί μια οικονομική κρίση, όσο βαθιά και να είναι, για να διαλύσει ένα μεγάλο κόμμα και να αποδιοργανώσει ολόκληρο το κομματικό σύστημα μιας χώρας. Το Ρεπουμπλι...

Μια διαφορετική ματιά στην «οικονομία του φραπέ»

Εικόνα
του Στάθη Καλύβα από την Καθημερινή Η «οικονομία του φραπέ» είναι ένα διαδεδομένο σχήμα λόγου, που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την παθογένεια της ελληνικής οικονομίας. Ο όρος παραπέμπει σε μια εσωστρεφή οικονομία με χαμηλή παραγωγικότητα, ανταγωνιστικότητα και ποιότητα υπηρεσιών, μικρή κλίμακα και μικρή απασχόληση, αλλά μεγάλη φοροδιαφυγή. Αναφέρεται επίσης σε έναν τρόπο ζωής που χαρακτηρίζεται από νωθρότητα και οκνηρία. Κοντολογίς, περιγράφει μια παρασιτική οικονομία μέσα σε μια παρακμιακή κοινωνία. Κοντεύουν να συμπληρωθούν τέσσερα χρόνια από την πτώχευση της χώρας και είναι προφανές το πόσο δυσκολευόμαστε να ξεκολλήσουμε από το μοντέλο αυτό. Σύμφωνα μάλιστα με μια πρόσφατη έρευνα, το 90% των επιχειρήσεων που δημιουργήθηκαν στο διάστημα αυτό δραστηριοποιούνται στους θεωρούμενους μη παραγωγικούς κλάδους, με πρώτες τις επιχειρήσεις εστίασης και διασκέδασης. Πράγματι, αρκεί μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης για να διαπιστώσει κανείς πως τα μαγαζιά που αν...

H αξία της υποκειμενικότητας

Εικόνα
Αυτά είναι άρθρα, αυτά είναι θέματα. Το υποκειμενικό κριτήριο, η ατομική ευθύνη. Η απόφαση. Αλλά και τα θεσμικά αντίβαρα στην ιδιοτέλεια. Για τις ανοικτές κοινωνίες και όχι τις μετασοβιετικές. (leo) του Σταθη Ν. Καλυβα * από την Καθημερινή  «Η γνώμη σου είναι υποκειμενική»! «Η απόφαση αυτή πάρθηκε με υποκειμενικά κριτήρια»! Πόσες φορές δεν έχω ακούσει τέτοιου είδους αντιδράσεις σε συζητήσεις με φίλους και γνωστούς; Η χρήση της λέξης «υποκειμενικός» έχει πάντοτε αρνητικό πρόσημο. Πάντοτε απαντώ με τον ίδιο τρόπο: «Τι πρόβλημα έχετε με την υποκειμενικότητα;» Η κοινωνία μας την καταδικάζει δίχως δεύτερη σκέψη. Αντίστροφα, η αντικειμενικότητα ανήκει στις αξίες που τοποθετούνται στις κορυφαίες θέσεις. Θεωρώ την αντίληψη αυτή βαθύτατα προβληματική και ενδεικτική μιας βαριάς παθολογίας. Μια προσωπική άποψη είναι καρπός της εμπειρίας μας, των ιδεών μας, των αξιών μας. Η αποτύπωση του προσωπικού μας στίγματος είναι άλλωστε και ο στόχος της εκφοράς της. Πώς είναι επομένως δυ...

Οι δύο δρόμοι (που έχει η Ελλάδα)

Εικόνα
Η φωτο είναι του Τάκη Παπαθεοδωρόπουλου Ένα άρθρο βάσης για να συνειδητοποιήσουν και οι τελευταίοι συμπολίτες μας την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το κράτος και η κοινωνία μας. Δύο δρόμοι, ο ένας ο ευρωπαϊκός, ο άλλος ο τριτοκοσμικός. Ελπίζω ότι για το δεύτερο δρόμο το πράσινο δεν θα ανάψει ποτέ.(leo) του Στάθη Ν. Καλύβα * από την Καθημερινή Κεντρική θέση στην ιστορία της μεταπολίτευσης κατέχει ο τρόπος με τον οποίο αναπτύχθηκε η σχέση κράτους και κοινωνίας. Πρόκειται για μια σχέση που βασίστηκε στο συνδυασμό τριών στοιχείων: στην ενθάρρυνση της λεηλασίας του δημόσιου πλούτου, στην απρόσκοπτη παρεμπόδιση της εφαρμογής των νόμων και στην προσδοκία της απλόχερης παροχής δημοσίων υπηρεσιών και αγαθών. Για να περιγράψουν τη σχέση αυτή εύληπτα και συνοπτικά, οι ιστορικοί του μέλλοντος ίσως χρησιμοποιήσουν τον όρο «κράτος α λα καρτ». Η λειτουργία της κρατικής εξουσίας υπήρξε «α λα καρτ» γιατί καθόριζε τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των πολιτών όχι με γενικού...