Οι πρωτοβουλίες του Γ.Παπανδρέου και οι πολιτικές διεργασίες στο ΠΑΣΟΚ

 του Γιώργου Αντωνίου

Νέες θυελλώδεις διεργασίες φαίνονται να διαγράφονται στο χώρο του ΠΑΣΟΚ. Ο Γιώργος Παπανδρέου επανεμφανίστηκε, μαζί με αρκετούς θορυβώδεις υποστηρικτές του, στο Ζάππειο και δήλωσε έντονα πολιτικά παρών. Το ΠΑΣΟΚ δείχνει να ταλανίζεται από την εσωτερική σύγκρουση βενιζελικών, οι οποίοι ποντάρουν στην πραγματιστική, ρεαλιστική πολιτική κυβερνητικής συνεργασίας με τη ΝΔ για την έξοδο από την κρίση, και παπανδρεϊκών, με νεφελώδεις ιδέες, μέσα από τις οποίες διαφαίνεται η διάθεση απομάκρυνσης από την κυβερνητική συνεργασία με τη ΝΔ και η αχνή διάθεση να συμβάλλουν στη δημιουργία μιας κυβέρνησης «προοδευτικού και σοσιαλιστικού» προσανατολισμού, που δεν μπορεί βέβαια, προοπτικά, εάν την πιστεύουν, παρά να έχει σαν βασικό άξονα τον ΣΥΡΙΖΑ, αφού αποτελεί τη βασική δύναμη του «σοσιαλιστικού» στρατοπέδου.

Ας γυρίσουμε στο άμεσο πολιτικό παρελθόν, το οποίο θέτει διάφορα ζητήματα κι ερωτήματα για την τωρινή πορεία του πρώην πρωθυπουργού. Ο Γ.Παπανδρέου ήταν αυτός που αναγκάσθηκε από την άσχημη οικονομική συγκυρία να φέρει στη χώρα το μνημόνιο και το ΔΝΤ, χωρίς πάρα πολλές διαπραγματευτικές μάχες σχετικά με τους όρους αποδοχής κι εφαρμογής. Κατόπιν, μετά την ανερμάτιστη κι αποσταθεροποιητική πρόταση δημοψηφίσματος προς τους Ευρωπαίους εταίρους, που δεν θα μπορούσαν ποτέ να την αποδεχτούν, και μετά την αποτυχία του και την αδυναμία του να κυβερνήσει, παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία και συμφώνησε στο μοίρασμα της εξουσίας με τη ΝΔ και την κυβερνητική συνεργασία μαζί της, λόγω της έκτακτης, μη διαχειρήσιμης οικονομικοπολιτικής κατάστασης και παρέδωσε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ στον περισσότερο σταθερό Βενιζέλο. Πώς και γιατί θα κάνει σήμερα στροφή 180 μοιρών και θα αποποιηθεί αυτές τις πολιτικές επιλογές του;

Θα μας απαντήσετε πως τα τελευταία χρόνια έχουμε, βέβαια, παρατηρήσει αρκετούς πολιτικούς ηγέτες να έχουν κάνει τέτοιες μεγάλες στροφές και αναδιπλώσεις: Τον Κουβέλη, τον Καρατζαφέρη και τον Σαμαρά.

Ας προσπαθήσουμε όμως να εξηγήσουμε τη συγκεκριμένη, διαφαινόμενη, ριζική στροφή του Γ.Παπανδρέου. Κατά τη γνώμη μας ο Γ.Παπανδρέου, ο οποίος για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν μπορούσε, κακώς, να κυκλοφορήσει ελεύθερα στην κοινωνία, στα διάφορα μέρη ή στέκια της πρωτεύουσας και της χώρας, επειδή «έφερε το μνημόνιο» κ.λπ., αισθάνθηκε την ανάγκη να αποκαθαρθεί, να ξεπλυθεί πολιτικά, ώστε να ξαναβγεί στην κοινωνία με «καθαρό μέτωπο». Για να ξανακυκλοφορήσει στην κοινωνία καθαρισμένος και να μπορέσει να ξαναπαίξει κάποιο πολιτικό ρόλο στη χώρα θα έπρεπε να υιοθετήσει, έστω σχετικά οπορτουνιστικά, μια αριστερή πολιτική στροφή, ένα άνοιγμα προς την αριστερά. Μην ξεχνάμε πως το επιχείρησε για πρώτη φορά με το (ατυχές) πλησίασμα προς τη ΔΗΜΑΡ, στο πλαίσιο της πολιτικής εκδήλωσης της παρουσίασης του βιβλίου της πρώην συνεργάτιδός του Κοππά, που από δική του ευρωβουλευτής μετετράπη σε υποψήφια ευρωβουλευτής της ΔΗΜΑΡ. (Η κίνηση αυτή προσέγγισης του Γ.Παπανδρέου προς τον Κουβέλη μάλλον έβλαψε τη ΔΗΜΑΡ, μα αυτό άπτεται του ζητήματος ΔΗΜΑΡ). Μέσα από αυτές τις ψυχοδιανοητικές πολιτικές διεργασίες, πιθανά ο Γ.Παπανδρέου οδηγείται, ψηλαφώντας στα τυφλά, μάλλον προς νέες πολιτικές περιπέτειες και αναζητήσεις. Τώρα το πώς, με τέτοιο βεβαρημένο πολιτικό παρελθόν, οι νέοι ελιγμοί του και οι νέες του, «αριστερές» πολιτικές αναζητήσεις θα θεωρηθούν φερέγγυες, πιστευτές και αποδεκτές από τους αριστερούς και μαρξιστές, μελλοντικούς εταίρους του, αυτό είναι ένα άλλο θέμα, που αφορά τους ίδιους, καθώς και τη δική τους φερεγγυότητα.

Σχετικά με την πορεία του Γ.Παπανδρέου, το πιθανότερο σενάριο ανάπτυξης των δικών του σχεδίων, στον βαθμό που έχουν συγκρότηση, είναι να προσπαθήσει να αλώσει το βενιζελικό ΠΑΣΟΚ και πιο συγκεκριμένα να προτείνει και να επιβάλλει, μετά τις εκλογές ή στο επόμενο συνέδριο του κόμματος, κάποιον νέο πρόεδρο δικής του επιρροής, ένα στέλεχος που το αποδέχεται και με το οποίο έχει καλές σχέσεις.

Απομένει να δούμε εάν αυτό το πολιτικό σχέδιο μπορεί να εφαρμοστεί από τα στελέχη του παλαιού, βαθέος, παπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ κόντρα στο βενιζελικό και φιλομεταρρυθμιστικό, κυρίαρχο κομμάτι του κόμματος που στηρίζει τη συγκυβέρνηση. Πάντως παραμένει το ερώτημα πώς γίνεται ο Γ.Παπανδρέου, με τέτοιο προβληματικό, πρόσφατο πολιτικό παρελθόν, να εργαστεί τώρα για τον ερχομό μιας σοσιαλιστικής, προοδευτικής κι αριστερής διακυβέρνησης και πώς αυτές οι νεόκοπες θέσεις του θα γίνουν πιστευτές κι αποδεκτές, και θα θεωρηθούν φερέγγυες, θετικές και λειτουργικές για την ομαλή εξέλιξη του τόπου προς τα μπρος, προς τη μείωση της οικονομικής ύφεσης, προς την  οικονομική ανάκαμψη και την οικονομικοπολιτική πρόοδο.

Ο Γιώργος Αντωνίου είναι φιλόλογος