Μας πήραν είδηση

Να με συμπαθάτε για τη φωτογραφία αλλά νομίζω ότι είναι αντιπροσωπευτική της ιστορίας που πραγματεύονται τα δύο εξαιρετικά άρθρα που ακολουθούν

Παίζοντας με τον χρόνο Του Νίκου Κωνσταντάρα ( Καθημερινή)

Η διαμάχη μεταξύ των υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης Αντώνη Μανιτάκη και Δικαιοσύνης Αντώνη Ρουπακιώτη για την προοπτική απομάκρυνσης συμβασιούχων από τον στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα όταν έχει λήξει η σύμβασή τους αποδεικνύεται χρήσιμη, για δύο λόγους: μας επιτρέπει να δούμε πώς λειτουργεί ο μηχανισμός που επιβάλλει την αδράνεια εις βάρος όποιας μεταρρύθμισης· θα δείξει κατά πόσον ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς θέλει και μπορεί να αλλάξει τα πράγματα. Το θέμα είναι υψίστης πολιτικής σημασίας, όπως προδίδει και η δυσκολία της κυβέρνησης να το διαχειριστεί, με την προσωρινή απόσυρση της διάταξης. Αφορά απολύσεις από τον δημόσιο τομέα, κάτι που αντίκειται στις «βασικές αρχές» όλων των κομμάτων που βρίσκονται εντός Βουλής. Ζητείται από συγκεκριμένους ανθρώπους να αναλάβουν ένα βάρος που γενιές ολόκληρες των προκατόχων τους δεν τόλμησαν – να υπογράψουν, δηλαδή, μια απόφαση που αναιρεί τις βάσεις του πολιτικού συστήματος όπως το γνωρίζουμε. Ενδεικτικό της πίεσης είναι ότι ο κ. Ρουπακιώτης δεν δίστασε να απορρίψει μεγαλοφώνως διάταξη την οποία είχε δεχθεί ο κ. Μανιτάκης, παρότι και οι δύο προκρίθηκαν στην κυβέρνηση από το ίδιο κόμμα, τη ΔΗΜΑΡ. Επίσης, ο κ. Μανιτάκης, καθηγητής συνταγματολόγος, βάλλεται από τον κ. Ρουπακιώτη και άλλους νομικούς για την «αντισυνταγματικότητα» του μέτρου. Το επιχείρημα των επικριτών είναι ότι ένας νόμος δεν μπορεί να καταργεί δικαστικές αποφάσεις. Πολύ σωστά. Αλλά όταν η νέα διάταξη έχει στόχο την κατάργηση ενός συστήματος όπου χιλιάδες συμβασιούχοι έμεναν για χρόνια στη θέση τους μετά τη λήξη της σύμβασής τους, χάρη σε προσωρινές διαταγές δικαστηρίων, είναι προφανές ότι ο νόμος χρειάζεται διόρθωση. Σύμφωνα με στοιχεία του υπ. Διοικητικής Μεταρρύθμισης, μόνο στους Δήμους Αθήνας και Θεσσαλονίκης εκτιμάται ότι περίπου 3.000 συμβασιούχοι παραμένουν στις θέσεις τους βάσει προσωρινών διαταγών και έως ότου εκδικασθεί η κύρια προσφυγή τους, μετά από τέσσερα ή πέντε χρόνια. Ετσι, άνθρωποι που προσελήφθησαν γνωρίζοντας ότι η σύμβασή τους ίσχυε για συγκεκριμένο χρόνο μπορούν να ισχυριστούν ότι εξυπηρετούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Ως επί το πλείστον, έχουν δίκιο – αλλά ως αποτέλεσμα ενός στρεβλού συστήματος. Η στάση του κ. Ρουπακιώτη μοιάζει με αυτήν του δημόσιου λειτουργού που επιλέγει πώς θα ερμηνεύσει τον νόμο κατά το συμφέρον του. Για εργατολόγους νομικούς, το σύστημα προσωρινών διαταγών από Μονομελή Πρωτοδικεία που απέτρεπε την απομάκρυνση υπαλλήλων από το Δημόσιο έχει αποδειχθεί άκρως κερδοφόρο. Κανείς δεν θέλει να δει ανθρώπους να χάνουν τη δουλειά τους, αλλά όταν ένα σύστημα στήνεται για να υπονομεύει τη νομιμότητα –να μετατρέπει συμβάσεις συγκεκριμένης διάρκειας σε αορίστου χρόνου–, τότε το δίκαιο είναι να υπάρξει ρύθμιση που θα επαναφέρει την τάξη. Οταν υπουργός σηκώνει το λάβαρο της «Δημοκρατίας και των Δικαιωμάτων» και δηλώνει αντίθετος «σε κάθε ενέργεια βίαιης διακινδύνευσής τους», τότε πρέπει να αναρωτηθούμε αν η Δημοκρατία και τα Δικαιώματα ισχύουν μόνο για όσους μπορούν να εκμεταλλεύονται το σύστημα και όχι για την υπόλοιπη κοινωνία που πληρώνει. Την απάντηση τη γνωρίζουμε: μας οδήγησε στο αδιέξοδο. Οι προσωρινές διαταγές και το εμπόριο των ελπίδων Της Χριστινας Κοψινη (Καθημερινή) Τα λίγα γνωστά δικηγορικά γραφεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, οι εργατολόγοι, που αναλαμβάνουν ομαδικές υποθέσεις συμβασιούχων κατά του ελληνικού Δημοσίου, σίγουρα δεν είναι αυτοί που γέννησαν το πρόβλημα της επιστροφής συμβασιούχων δυνάμει προσωρινών διαταγών. Δεν το δημιούργησαν αυτοί, αλλά το εκμεταλλεύτηκαν για λογαριασμό των γραφείων τους και των πελατών τους. Αξιοποίησαν στο έπακρο τα κενά και τις δυσχέρειες απονομής της δικαιοσύνης, την πολύχρονη ρουσφετολογική πρακτική της πολιτείας και τη δίψα νέων ανθρώπων να κρατήσουν ανοιχτή τη θέση στο Δημόσιο. Αλλωστε μέχρι και τον περασμένο Απρίλιο οι εργατικές αγωγές προσδιορίζονταν 2-2,5 χρόνια αργότερα, με συνέπεια η έκδοση των προσωρινών διαταγών να καταστεί κανόνας. Η λογική και η πρακτική των προσωρινών διαταγών διατηρούσαν και συνεχίζουν να συντηρούν νωπή την ελπίδα των συμβασιούχων που βλέπουν ότι μπορούν να επιστρέψουν στην εργασία τους και να συνεχίσουν να αμείβονται από το Δημόσιο-εργοδότη, αδιαφορώντας για το εάν η αγωγή τους θα εκδικαστεί μετά 2,5 χρόνια. Ομως η Ελλάδα είναι μικρή χώρα, ο νομικός της κόσμος γνωρίζεται καλά και τα δικηγορικά γραφεία που χειρίζονταν επί χρόνια υποθέσεις συμβασιούχων, ξέρουν τις απόψεις δικαστών για τα θέματα των συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Γνωρίζουν ποιος είναι αρνητικός και ποιος διάκειται θετικά. Οχι για το σύνολο των δικαστών αλλά για ένα σημαντικό τμήμα τους. Γι’ αυτόν τον λόγο δεν έλειπαν και περιπτώσεις δικηγόρων που προτιμούσαν να παραταθεί το καθεστώς της προσωρινής διαταγής, εφόσον η ανίχνευση του εδάφους υπαγόρευε μια ακόμη αναβολή εκδίκασης παρά μια εκδίκαση με αρνητικό για τον εντολέα αποτέλεσμα. Αλλά κι εδώ δεν υπάρχει παρανομία. Ούτε και στις περιπτώσεις -γνωστές στους περισσότερους- των γραφείων που προσέλκυαν την πελατεία βάσει μειοδοτικών προσφορών και διαφήμιζαν την έκδοση ομαδικών προσωρινών διαταγών για να προσελκύσουν πελατεία μπορεί κανείς εύκολα να μιλήσει για αξιόμεμπτες πράξεις. Βεβαίως, άλλη είναι η διάσταση του προβλήματος στα γραφεία που είχαν αφιερώσει αποκλειστικά τη νομική τους ύλη στη φάμπρικα των συμβασιούχων - κάποια από αυτά έχτισαν ακόμη και πολιτικές καριέρες πάνω στα συντρίμμια των συμβάσεων- κι άλλη η διάσταση για τον περιορισμένο αριθμό που μπορεί να χειρίστηκαν, μεταξύ πολλών άλλων υποθέσεων, τα περισσότερα δικηγορικά γραφεία. Ακραίες καταστάσεις Ωστόσο δεν μπορεί κανείς να αποσιωπήσει και ορισμένες εξαιρετικά ακραίες καταστάσεις τιμολόγησης που έφταναν έως και 1.200 ευρώ το... κεφάλι, αναγκάζοντας ακόμη και συμβασιούχους να μιλάνε για «κοράκια». Για την ιστορία, αξίζει να σημειώσουμε ότι το εν λόγω γραφείο χειρίζεται περιπτώσεις συμβασιούχων που είχαν προσληφθεί μέσω ΟΑΕΔ στα περίφημα προγράμματα «εργασιακής εμπειρίας», γνωστότερα ως stage. Αυτά ήταν το τελευταίο κύμα συμβασιούχων σε Ταμεία, υπουργεία και οργανισμούς και μάλιστα με ανανεώσεις που έφταναν ακόμη και τα 5 χρόνια.