Οχι στη μεταρρύθμιση αλλά με ποια προοπτικη;

από τον Πολυβώτη


Αναδημοσιεύω ένα εξαιρετικό σχόλιο του Προκόπη Δούκα σε συζήτηση που έγινε στο buzz επί ενός άρθρου του καθηγητή Κ. Τσουκαλά. Ο συγγραφέας απευθύνεται στο Νίκο Ξυδάκη, ο οποίος προηγουμένως σχολίασε:

«Ο Τσουκαλάς είναι επιτέλους, δεν είναι ο Φούφουτος. Για την ουσία της δημοκρατίας και της παιδείας μιλάει.
Αν δεν ακούσουμε κ τον Τσουκαλά, ποιον θ' ακουσουμε, τον Πανάρετο;
[..]
Οποιος έχει αντιρρήσεις ή αμφιβολίες, δεν είναι συλλήβδην "συντεχνία"... »

Θα τον ακούσω τον Τσουκαλά, φυσικά. Αλλά δυσκολεύομαι να πειστώ. Ένας από τους λόγους είναι το λογικό σφάλμα που επεσήμανα: Δεν μπορείς να λες, όταν μιλάς για ένα τόσο διεφθαρμένο τοπίο, οτι δέχεσαι ως αξίωμα οτι "όλοι οι συμμετέχοντες έχουν καλή πρόθεση". Το αντίθετο είναι φυσιολογικό να συμβαίνει, οι περισσότεροι να θέλουν να υπερασπίσουν συμφέροντα, μαγαζάκια και τριτοκοσμικούς εγωισμούς.

Όχι, όποιος έχει αντιρρήσεις, δεν είναι συλλήβδην συντεχνία. Αλλά όποιος με τις αντιρρήσεις του, προσφέρει καύσιμα στην ακινησία, στη φαυλοκρατία και στη συντεχνία, τότε πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός. Γράφω πιο πάνω:

"Το να αντιδράς λοιπόν στην όποια ριζική προσπάθεια αλλαγής αυτού του άθλιου τοπίου, προϋποθέτει να διαχωρίσεις ευκρινώς τη θέση σου από όλα αυτά τα συμφέροντα, να έχεις επιδείξει στις (όποιες) μέχρι τώρα προσπάθειες εκσυγχρονισμού θετική και δημιουργική στάση (το αντίθετο έχει συμβεί) - και κυρίως να έχεις προτείνει εγκαίρως (εφόσον διαφωνείς) άλλες βιώσιμες λύσεις εξόδου από το αδιέξοδο. Φοβάμαι οτι δεν συμβαίνει τίποτα τέτοιο..."

Στο συγκεκριμένο άρθρο, ο Τσουκαλάς φοβάμαι οτι ακολουθεί αυτό τον τρόπο επιχειρηματολογίας, που αναγκάζεται μεν να αποδεχτεί αυτό που πρέπει να γίνει, αλλά προσπαθεί να το αποδομήσει, πατώντας πάνω σε ένα λογικό σφάλμα.

Ένας άλλος λόγος, είναι οτι είμαι ιδιαίτερα καχύποπτος σε μια εξ αριστερών κριτική, που χαρακτηρίζει την μεταπολιτευτική μας πορεία: Μόνιμες αντιρρήσεις σε οποιαδήποτε προσπάθεια με βάση μαξιμαλισμούς, κουτοπονηριές και αποφυγή της επίλυσης του προβλήματος στην ουσία του.

Εδώ (στην τριτοβάθμια εκπαίδευση) έχουμε να κάνουμε (όπως σε πολλούς άλλους τομείς) με φαυλοκρατία - άκρως επικίνδυνη μακροπρόθεσμα (και ήδη ορατή) για το σύστημα αξιών και τη συνολική παιδεία, άρα και για την πορεία της χώρας. Το πράγμα (δεν το αρνείται εμμέσως ούτε ο Τσουκαλάς, ούτε οι περισσότεροι νομίζω σοβαροί συζητητές) έχει φτάσει στο απροχώρητο.

Ας πούμε λοιπόν (φέρνω ένα παράδειγμα με το δικό μας χώρο Νίκο), οτι έρχεται μια νομοθετική πρωτοβουλία που θα μας απαλλάξει (ή θα περιορίσει) με διάφορες κινήσεις, την κιτρινιά, την έλλειψη παιδείας, τη διαπλοκή, την κατευθυνόμενη δημοσιογραφία κλπ.

Και αντί να ξεσηκωθούμε όλοι (αυτοί τέλος πάντων που θεωρούμε οτι βρισκόμαστε από την υγιή πλευρά του ποταμού, όπως θα θεωρήσω και τον Τσουκαλά) και να υποστηρίξουμε την προσπάθεια αποκόλλησης από το τέλμα, τι κάνουμε;

Με την επίκληση του κινδύνου του δημοκρατικού ελλείμματος, αντί να προσπαθήσουμε έστω (κι ας αποτύχουμε και με κάποιες κινήσεις που δεν είναι οι καλύτερες), κάνουμε αυτό που κάναμε επί 35 χρόνια: Κατενάτσιο στην πρόοδο, υποσημειώσεις και αστερίσκους παντού, άρνηση γιατί "δεν είναι το ιδεατό", "βεβαίως χρειάζονται αλλαγές, αλλά όχι έτσι", παχιά ξύλινα λόγια και απίστευτες αγκυλώσεις/μορφώματα που μόνο στην ανατολική βαλκανική εφαρμόζονται κλπ.

Με αποτέλεσμα, ποτέ ένα βήμα εμπρός - αντίθετα βύθιση όλο και περισσότερο στο τέλμα.

Είμαστε όμως, βυθισμένοι στη χρεοκοπία κάθε είδους - δεν μας παίρνει άλλο.

Ξέρεις, αγαπητέ Νίκο, γιατί με τσαντίζει η πέραν του Συνασπισμού αριστερά, τα τελευταία χρόνια. Γιατί είναι στα μάτια μου, σαν το βοσκό, που φώναζε "λύκος", στο γνωστό μύθο. Γιατί θα έπρεπε να είναι ο μπροστάρης στη μάχη κατά της φαυλοκρατίας, για την οποία τόσο φωνάζει - και τόσο (με αφορμή αυτή) προτρέπει σε ανατροπή, ακόμα και σε βία. Και αντί αυτού, υιοθετεί πολύ συχνά κάθε είδους "κίνηση", που συντηρεί τις υπάρχουσες πρακτικές, αυτές που μας έφτασαν ως εδώ...