Συνέντευξη του Φώτη Κουβέλη, στο «Πρώτο Θέμα

Συνέντευξη του προέδρου της Δημοκρατικής Αριστεράς, Φώτη Κουβέλη, στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» και το δημοσιογράφο Γιάννη Αντύπα. (29/07/12)

1.Μετά από πολλά χρόνια έχουμε κυβέρνηση με άρωμα αριστεράς: κυβερνώσα αριστερά ή μνημονιακή αριστερά, όπως σας κατηγορεί ο ΣΥΡΙΖΑ; 

Μια σοβαρή, ριζοσπαστική και πάνω από όλα σύγχρονη Αριστερά δεν μπορεί παρά να είναι και κυβερνώσα. Θα μπορούσαμε και εμείς να κρυφτούμε στην βολική θαλπωρή της αντιπολίτευσης αλλά ο τόπος είναι σε δύσκολή θέση και το συμφέρον της χώρας και των οικονομικά αδύναμων επιβάλλει την στάση που ακολουθήσαμε. Τα περί μνημονιακής αριστεράς τα αντιπαρέρχομαι. Εμείς δεν ψηφίσαμε, ούτε θέλαμε τα μνημόνια. Αλλά δεν μπορούμε και να παρακολουθούμε αδιάφοροι την χώρα να γλιστράει έξω από την ΕΕ και το ευρώ. Ούτε βέβαια με μια ανεύθυνη στάση να σιγοντάρουμε μια τέτοια καταστροφική εξέλιξη. .

2, Συμφωνείτε με όσους λένε ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει επενδύσει το πολιτικό του μέλλον στην αποτυχία της κυβέρνησης και στην επιστροφή της χώρας στη δραχμή;

Εγώ, σε αντίθεση με την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία κάθε λίγο και λιγάκι εξαπολύει επιθέσεις στην ΔΗΜΑΡ και σε εμένα προσωπικά, δεν θα τους ακολουθήσω σε αυτόν τον εύκολο αλλά ολισθηρό δρόμο. Δεν θα κάνω χαρακτηρισμούς ούτε θα κατατάξω τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτούς που συνειδητά επιδιώκουν την επιστροφή στην δραχμή. Εμείς το πολιτικό μέλλον της ΔΗΜΑΡ επιδιώκουμε να συμβαδίζει με ένα καλύτερο μέλλον για τον τόπο και κυρίως για αυτούς που σηκώνουν τεράστια βάρη, τους πολίτες και τους εργαζόμενους δηλαδή που έχουν κατ’ εξοχήν ανάγκη μια υπεύθυνη Αριστερά.

3. Τι πιθανότητες δίνετε να συμβεί αυτό; Αλήθεια, πως είναι οι σχέσεις μας με τους κυβερνητικούς εταίρους;

Κάνουμε ότι μπορούμε ακριβώς για να μην συμβεί αυτό. Αυτός είναι ο βασικός λόγος που αναλάβαμε ευθύνες πολύ παραπάνω από όσες μας έδινε το εκλογικό μας ποσοστό. Έχω πει κατ’ επανάληψη ότι ο κίνδυνος χρεοκοπίας της χώρας δεν έχει απομακρυνθεί. Αυτό θα γίνει μόλις σταθεροποιήσουμε την οικονομία και αρχίσουμε να ανεβαίνουμε το πρώτο σκαλοπάτι στην σκάλα της ανάπτυξης. Δεν έχουν νόημα τα μεγάλα λόγια ούτε οι φόβοι που μεγεθύνουν υπαρκτούς κινδύνους και καταλήγουν σε κινδυνολογία. Οι σχέσεις μας με τους άλλους κυβερνητικούς ετέρους είναι αυτές που είναι λογικό να υπάρχουν σε μια συνεργατική κυβέρνηση. Προφανώς στην πορεία θα προκύψουν προβλήματα, αλλά αυτά δεν λείψανε και στις δήθεν πανίσχυρες μονοκομματικές κυβερνήσεις. Ακριβώς το αντίθετο συνέβη. Είναι βέβαια νωρίς ακόμα, αλλά μπορώ να σας πω ότι κατακτούμε ένα ικανοποιητικό επίπεδο συνεννόησης. Η ΔΗΜΑΡ προσέρχεται σε αυτήν την μεγάλη προσπάθεια με καθαρά χαρτιά και χωρίς δεύτερες σκέψεις. Και νομίζω ότι αυτόν τον σταθεροποιητικό της ρόλο της τον αναγνωρίζουν οι πολίτες.

4. Η αντιπολίτευση λέει πως ο κύριος Σαμαράς την ξέχασε την επαναδιαπραγμάτευση.

Να επισημάνω καταρχάς ότι είναι θετικό που δείχνουν τόση αγωνία για την τύχη της επαναδιαπραγμάτευσης όσοι προεκλογικά την χλεύαζαν και μιλούσαν για μονομερή καταγγελία του μνημονίου με τις γνωστές συνέπειες. Η επαναδιαπραγμάτευση είναι μέσα στην προγραμματική συμφωνία που θα εφαρμοστεί στο ακέραιο. Να θυμίσω ότι εμείς λέγαμε προεκλογικά πως επιδιώκουμε την σταδιακή απαγκίστρωση από τους δυσμενείς όρους του μνημονίου. Επειδή δεν μας αρέσει να κοροϊδεύουμε τους πολίτες τονίζαμε το «σταδιακή». Όλοι ξέρουμε τις δυσκολίες. Ούτε τους καλούς μαθητές θα κάνουμε απέναντι στους εταίρους μας ούτε όμως και κείνους που μόνο απαιτούν και δεν συμβάλλουν με την στάση τους στην προώθηση μιας λύσης. Όλα θα γίνουν στο χρόνο τους. 

Αυτό που θέλουμε να τονίσουμε είναι ότι με δεδομένη την ύφεση ,με δεδομένη την οικονομική κατάσταση του τόπου , χρειάζεται η αναδιαπραγμάτευση προκειμένου να φύγουν οι επαχθείς όροι του μνημονίου και βεβαίως να διεκδικηθεί σε πρώτη φάση, άμεσα και χωρίς καθυστέρηση, η χρονική επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής. Από μόνο του, όμως, αυτό δεν φτάνει. Πρέπει να διεκδικηθεί η αναδιαπραγμάτευση στη βάση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου , και αυτό το σχέδιο καταρτίζεται , αυτό το σχέδιο θα προωθηθεί. Χρειάζεται ταυτόχρονα να υπάρξει και η πολιτική της ανάπτυξης , να υπάρξει διεύρυνση του πρωτογενούς τομέα , να υπάρξει η λειτουργία μιας οικονομίας η οποία σήμερα δεν υφίσταται.

5.Τι περιμένετε από την αυριανή συνάντηση των πολιτικών αρχηγών; Θα υπάρξουν και νέα μέτρα;

Η οικονομική πραγματικότητα είναι εξαιρετικά δύσκολη, αλλά και η κοινωνία δεν αντέχει άλλο να ματώνει. Αγωνιζόμαστε να βρούμε λύσεις και παρεμβάσεις οι οποίες θα είναι δίκαιες.Διεκδικούμε ταυτόχρονα τη χρονική επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής και επιδιώκουμε, στο μείζον πολιτικό επίπεδο της Ευρώπης, τη συνολικότερη αναδιαπραγμάτευση της σύμβασης.

6. Εσείς έχετε καταλάβει που το πάει η Γερμανία;

Είναι προφανές ότι μέσα στο γερμανικό κυβερνητικό συνασπισμό υπάρχουν δυνάμεις που δεν αντιλαμβάνονται τις μακροπρόθεσμες συνέπειες που θα έχει για την ΕΕ, το ευρώ και την ίδια την Γερμανία μια έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Όμως και μέσα στο κόμμα της κυρίας Μέρκελ και κυρίως στους Σοσιαλδημοκράτες και τους Πράσινους υπάρχει απόλυτη αντίθεση σε μια τέτοια ανεύθυνη προς όλους στάση. Να θυμίσω μόνο τη μνημειώδη τοποθέτηση του Χέλμουτ Σμίτ. Εξάλλου παρά την αναμφίβολα ισχυρή της θέση η Γερμανία δεν είναι μόνη της στην Ευρώπη. Η παρουσία του Ολάντ είναι ήδη αισθητή. Να έχουμε πάντα κατά νου ότι και οι άλλες χώρες έχουν κοινή γνώμη που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στο που πηγαίνουν τα χρήματα των φορολογουμένων. Επίσης ότι και εκεί ανθεί το είδος των λαϊκιστών πολιτικών που φορτώνουν τα πάντα στους άλλους, εν προκειμένω στους Έλληνες. Για αυτό – και αυτό μας το τονίζουν και οι πιο φιλικοί προς εμάς από τους εταίρους μας – οφείλουμε και εμείς να κάνουμε τα βήματα που πρέπει. Και είμαι βέβαιος ότι τότε και παράταση της δημοσιονομικής προσαρμογής θα πετύχουμε και άλλα που θα χαλαρώσουν την πίεση πάνω στην χώρα.

7. Που αποδίδετε τα σενάρια για έξοδο της χώρας από το ευρώ;

Το βασικό είναι ότι υπάρχουν δυνάμεις που ποτέ δεν είδαν με καλό μάτι την ΕΕ και το ευρώ Αυτές ξέρουν ότι μια ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα αρχίσει να ξηλώνει το πουλόβερ. Για αυτό και πιέζουν με κάθε τρόπο προς αυτήν την κατεύθυνση. Μέσα στην Ευρώπη οι εθνικιστικές αντιλήψεις και τα λαϊκίστικα κόμματα σπρώχνουν αντικειμενικά προς αυτήν την κατεύθυνση και καλλιεργούν στη δική τους κοινή γνώμη την εντύπωση ότι μια τέτοια εξέλιξη θα έχει περιορισμένες συνέπειες. Εμείς πρέπει να αντιμετωπίσουμε με ταχύτητα και υπευθυνότητα αυτήν την επίθεση. Να την καταγγείλουμε, αλλά πρωτίστως να κινηθούμε με τέτοιο τρόπο ώστε να αποδείξουμε ότι έχουμε συνειδητοποιήσει ότι η παραμονή στην ευρωζώνη συνεπάγεται δικαιώματα και υποχρεώσεις.

8.Οι δικές μας ευθύνες ποιες είναι; Οι δανειστές μας κατηγορούν ότι δεν κάνουμε μεταρρυθμίσεις. Κατηγορούν τις κυβερνήσεις πως προστατεύουν το κράτος.

 Προφανώς υπάρχουν και δικές μας ευθύνες και δεν έχει νόημα να τις βάζουμε κάτω από το χαλί. Ευθύνες και διαχρονικές που σωρεύτηκαν, ευθύνες και για τα δύο τελευταία χρόνια. Οι δανειστές μας όμως δεν πρέπει να ξεχνάνε ότι είναι και εταίροι μας και πρέπει να έχουν κατά νου και τη έννοια της αλληλεγγύης πάνω και στην οποία οικοδομήθηκε η ενιαία Ευρώπη. Ταυτοχρόνως βεβαίως και εμείς οφείλουμε να προχωρήσουμε στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις , πράγμα που έπρεπε να κάνουμε ανεξαρτήτως μνημονίου. Η διαμόρφωση ενός σύγχρονου, αποτελεσματικού και για αυτό μη πελατειακού κράτους είναι προτεραιότητα τόσο για την κυβέρνηση όσο και για την σύγχρονη Αριστερά. Ένα κράτος Λεβιάθαν δεν είναι στην δική μας αντίληψη. Ούτε βέβαια ένα ανύπαρκτο κράτος. 

9. Βλέπετε κοινωνική έκρηξη;

Αν η Ευρώπη ως σύνολο δεν δώσει πειστικές απαντήσεις στην πολύπλευρη κρίση που βιώνει αυτό δεν μπορεί να αποκλειστεί. Και οι χώρες του Νότου και προφανώς η Ελλάδα έχουν υψηλό βαθμό κινδύνου. Λέω κινδύνου γιατί σε αντίθεση με άλλους, που νομίζουν ότι από μια κοινωνική έκρηξη θα έρθει πιο κοντά ένα φωτεινό μέλλον, εγώ πιστεύω ότι η κοινωνική αναταραχή εξυπηρετεί ευθέως τις πιο συντηρητικές και σκοταδιστικές δυνάμεις, σε τελευταία ανάλυση την ακροδεξιά. Για αυτό θα κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση, να επανέλθει η ελπίδα και η αυτοπεποίθηση στους πολίτες.

10. Θα αντέξει η ΔΗΜΑΡ τα κυβερνητικά βάρη; Έχουν γίνει ήδη κάποιες αποχωρήσεις από το κόμμα.

Κάναμε ένα τεράστιο βήμα ευθύνης. Παρ’ ότι ήταν σε ευθεία γραμμή με την προεκλογική μας δέσμευση που ήταν «Εντολή για λύση» παρά ταύτα ήταν ένα δύσκολο βήμα που ορισμένοι νόμιζαν ότι δεν θα είχαμε τη δύναμη να κάνουμε. Η Αριστερά είναι – μην το ξεχνάμε αυτό –συνηθισμένη στην ασφάλεια της αντιπολίτευσης. Εμείς την σπάσαμε αυτήν την «παράδοση» που βέβαια περιόριζε και τους ορίζοντες της ίδιας της Αριστεράς. Πήραμε όλες μας τις αποφάσεις μέσα από ανοικτές και εξαντλητικές δημοκρατικές διαδικασίες και με πολύ μεγάλες πλειοψηφίες που επιβεβαιώθηκαν και στην τελευταία συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής της ΔΗΜΑΡ. Δεν πρόκειται για τυπική συμφωνία ή συμφωνία ρουτίνας. Όλοι ξέρουν ότι τέτοιες συμφωνίες δεν υπάρχουν στη ΔΗΜΑΡ. Πρόκειται για ουσιαστική συμφωνία, για ώριμη αντιμετώπιση. Όλο το κόμμα έχει ανασκουμπωθεί γιατί ξέρει ότι επιτυχία της κυβέρνησης θα είναι και επιτυχία για τη ΔΗΜΑΡ και πρωτίστως βέβαια για τον τόπο. Θα ήθελα σε αυτήν την προσπάθεια να πάρουν μέρος όλοι, αλλά δεν μπορούμε να υποχρεώσουμε κάποιον να κάνει κάτι που δεν το πιστεύει. Η ΔΗΜΑΡ όχι μόνο θα αντέξει αλλά θα βγει και δυναμωμένη.

11. Σε ποια περίπτωση θα φύγετε από την κυβέρνηση;  

Μπήκαμε στην κυβέρνηση για να μείνουμε και να δουλέψουμε, για να συνδιαμορφώσουμε την πολιτική της. Μπήκαμε για τα δύσκολα και με πλήρη επίγνωση των κινδύνων που περνάει η χώρα. Έχουμε τόση δουλειά μπροστά μας που δεν έχουμε καιρό για να σκεφτούμε άλλα πράγματα και υποθετικές καταστάσεις.

12. Το ΠΑΣΟΚ θέλει να μιλήσει μαζί σας για την ανασύνθεση της αριστεράς. Μπορεί να δούμε στην Ελλάδα να «μεγαλώνει» μια Ελιά; 

Η υπόθεση της συγκρότησης του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της δημοκρατικής σοσιαλιστικής αριστεράς και της πολιτικής οικολογίας είναι προτεραιότητα μας. Παράλληλα με την ενίσχυση και την διεύρυνση της ΔΗΜΑΡ θα πάρουμε όλες τις αναγκαίες πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση. Όλα θα γίνουν στην ώρα τους και πρέπει να είναι αποτέλεσμα όχι κινήσεων τακτικής και εντυπωσιασμού, αλλά ουσιαστικής όσμωσης. Πρώτα πρέπει να κατοχυρώσουμε ένα χώρο ελεύθερου και ουσιαστικού διαλόγου. Το τι ακριβώς θα ανθίσει θα το βρούμε στην πορεία.

13. Θα ζητήσετε να αλλάξει ο εκλογικός νόμος;

Είναι γνωστό ότι εμείς είμαστε υπέρ της απλής αναλογικής. Δεν είναι η αλλαγή του εκλογικού νόμου μέσα στην προγραμματική συμφωνία γιατί είναι ένα σημείο που υπάρχει διαφορετική προσέγγιση ανάμεσα στα τρία κόμματα.