Το «Πολυτεχνείο» που δεν έγινε ποτέ



Δεν γράφω για το Πολυτεχνείο. Δεν με ενδιαφέρει. Δεν έχει νόημα. Πάνε 40 χρόνια, ήμουν 18 χρονών. Αφήνω να μιλούν άλλοι γι’ αυτό, άλλοι που είτε ήταν αγέννητοι τότε, είτε δεν ήταν εκεί. Ήταν ένα γεγονός ελάχιστης πολιτικής σημασίας που μετά έγινε η 3η εθνική εορτή. Για όσους συμμετείχαν και μόνο γι’ αυτούς ήταν κάτι πραγματικά πολύ σημαντικό. Τι ακριβώς; Δεν ξέρω. Ο καθένας βιώνει διαφορετικά τις εξαιρετικές καταστάσεις.
Βρήκα αυτό το κείμενο του παλιού συντρόφου Δήμου Αθανασόπουλου. Με εκφράζει και το δημοσιεύω. (Leo)

 Δήμος Αθανασόπουλος

Κάθε χρόνο αυτές τις μέρες βιώνω την απόλυτη ερημία της ανθρώπινης ύπαρξης. Παρακολουθώ φίλους και μη να διαπληκτίζονται, να διασταυρώνουν λογίς λογίς ανόητα επιχειρήματα, να ηθικολογούν να αφορίζουν και να αμύνονται σχετικά με το τι έγινε στο «Πολυτεχνείο». Το μόνο ισοδύναμο αυτού του καβγά είναι το θεολογικό ερώτημα πόσοι άγγελοι χωράνε στην μύτη μιας καρφίτσας. Ατέρμονες συζητήσεις για το τι έγινε στο «Πολυτεχνείο» και κανείς δεν κοντοστέκεται να διαρωτηθεί αν το «Πολυτεχνείο» όντως έγινε ποτέ!
Για να εξηγούμεθα λοιπόν, το «Πολυτεχνείο» δεν έγινε ποτέ! Είναι γεγονός ότι στις 14 με 17 Νοεμβρίου 1973 μικρές ομάδες αντιστασιακών αφού φαγωθήκαν μεταξύ τους δεόντως, συγκρούστηκαν αναπόφευκτα με το δικτατορικό καθεστώς. Η σύγκρουση αυτή είχε μια ένταση που υπερέβαινε τις προηγούμενες με αποτέλεσμα να υπάρχουν νεκροί, όχι χιλιάδες η εκατοντάδες, αλλά 24 νεκροί. Μόνο; Μα καλά αστειεύεστε; 24 πραγματικοί νεκροί είναι λίγοι και πρέπει να φουσκώσουμε τους αριθμούς; Χολιγουντιανή ταινία δράσης βλέπουμε η αποτίμηση ιστορικών θυσιών κάνουμε;
Και πόσοι ήσαν εκεί; Τρεις με τέσσερες χιλιάδες, και άντε αργότερα απ’ έξω άλλες δέκα με είκοσι χιλιάδες. Λίγη αριθμητική δεν θα μας βλάψει. Εκείνα τα χρόνια γύρω στους εκατό με εκατόν δέκα χιλιάδες αποφοιτούσαν από το λύκειο. Δεδομένου ότι οι «νέοι» αποτελούν το πιο ριζοσπαστικό κομμάτι της κοινωνίας, θα πρέπει να είχαμε περίπου ένα εκατομμύριο αποφοίτων γυμνασίου και κάτω των τριάντα ετών. Ποσοστό ενεργών αντιστασιακών το 1973 ένα με δυο τοις εκατό. Ποια γενιά «Πολυτεχνείου» λοιπόν και κουροφέξαλα.
Μα τότε τι γιορτάζουμε; Απλά την όψιμη «αντίσταση» των νεοελλήνων! Όταν η αλληλουχία των δικτατορίσκων κατέρρευσε κάτω από τη πίεση της οικονομικής αποτυχίας της και την Τουρκική εισβολή που προκάλεσε με το πραξικόπημα κατά της νόμιμης κυβέρνησης της Κύπρου (και με αυτήν την σειρά αξιολόγησης) η εκ του ασφαλούς αυταρέσκεια των νεοελλήνων ήθελε ένα άλλοθι και ένα μύθο!
Έτσι λοιπόν φτιάχτηκε το «Πολυτεχνείο». Αναδρομικά, με αρχιτέκτονα το ΚΚΕ (που ένα χρόνο πριν μποϋκόταρε τα γεγονότα) και με ανάδοχο τον πολιτικό συσχετισμό δυνάμεων της μεταπολίτευσης.
Ένα εκατομμύριο στην πρώτη πορεία, που έκανε την αείμνηστη Μαρία Ρεζάν να αναρωτιέται με την αξέχαστη βραχνή της φωνή: «Μα που ήσαν όλοι αυτοί πέρυσι; Αν είχαν κατέβει στο Πολυτεχνείο η Χούντα θα είχε καταρρεύσει».

Σχόλια

  1. Νομίζω ότι το άρθρο απαξιώνει πλήρως το "Πολυτεχνείο". Ενδεχομένως να αποδείχθηκε ένα "ηρωικό λάθος" , ενδεχομένως στη συνέχεια να αποθεώθηκε για μικροκομματικούς λόγους, μπορεί να έγινε αντικείμενο καπηλείας μπορεί γύρω του να στήθηκαν μύθοι και να κτίσθηκαν καριέρες, αλλά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε πως υπήρξε η κορυφαία αντίδραση του Ελληνικού λαού ενάντια σε μια δικτατορία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Λαού; Οχι δα. Μιας μειοψηφίας νέων ηρώων ναι, αλλά λαού όχι. Ούτε αυτό έριξε τη χούντα, ούτε είχε μαζική απήχηση. Απλά ένας νέος αστικός μύθος που βόηθησε να ανέλθει στην πλάτη μας μια νέα νομενκλατούρα. ΤΟ ΠΑΣΟΚ.

      Διαγραφή
  2. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Φίλε οι 24 είναι αυτοί οι 24. ΚΑι όσοι ήταν εκεί μέσα και έξω είναι αυτοί που ήταν. Δεν είναι ολόκληρος ο Ελληνικός λαός δεν είναι, όσοι συνεργάστηκαν ή ανέχτηκαν τη χούντα. Αυτό νομίζω θέλει να πει ο Δήμος, αυτό λέω εγώ. Είναι ύβρις προς στους 24 και τους 10000 χιλιάδες κλπ ο όρος "εθνική εορτή" και οι ανοησίες που λέγονται στα σχολεία κλπ αυτές τις μέρες. Θέλω να προσέξεις ότι τα ονόματα των 24 και οι συνθήκες θανάτου τους μας είναι άγνωστα. Δεν προβάλλονται, δεν προβλήθηκαν ποτέ. Προβάλλεται η παλαϊκή αντίσταση που δεν υπήρχε. Ακόμα ποτέ δεν έμαθε ο κόσμος τι ακριβώς παιζότανε εκείνες τις 3 μέρες εκεί μέσα. Ποια ήταν η στασή κομμάτων, οργανώσεων κλπ. Ποιο ήταν το σχέδιο. Αυτό το όλοι μαζί με ενοχλεί. Φαίνεται σαν αιρετική άποψη αλλά δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα.
      Καλημέρα

      Διαγραφή
    2. @leo

      Και οι ήρωες, και οι ποιητές λίγοι είναι αλλά εμπνέουν πολλούς. Άλλο να κατακρίνεις την καπήλευση του Πολυτεχνείου και άλλο να λες "δεν με ενδιαφέρει", "δεν έγινε ποτέ".

      Διαγραφή
    3. καλημέρα Κώστα
      1. Δεν με ενδιαφέρει: Σαφώς και δεν με ενδιαφέρουν ΣΗΜΕΡΑ πολιτικά γεγονότα που έγιναν πριν 40 χρόνια. Μήπως θες να ξανασυζητήσουμε τη διάσπαση του ΚΚΕ; Ή τη Σινοσοβιετική διένεξη; Απλά κάθε τέτοιες μέρες φτιάχνεται κλίμα που εξυπηρετεί τις δυνάμεις της οπισθοδρόμησεις, για μικροκομματικά οφέλη. Και αυτές είναι κυρίως "αριστερής" καταγωγής.
      2. Δεν έγινε ποτέ: Το πολυτεχνείο της αστικής πολιτικής τάξης, αυτό που προεβλήθη ως λαικός ξεσηκωμός κλπ, το πολυτεχνείο της καπηλείας δεν έγινε ποτέ, πράγματι. Έγινε κάτι άλλο, αυτό που περιγράφει ακροθιγώς ο Δήμος και δεν μπορώ από δω να σου περιγράψω, θέλει δουλειά αλλά δεν ενδιαφέρει πλέον και κανένα. Δεν ξέρω φίλε την ηλικία σου και τις γνώσεις πάνω στα γεγονότα.
      Για την έμπνευση: Καμιά έμπνευση δεν προσέφερε το πολυτεχνείο στο λαό. Απόδειξη ότι μετά την καταστολή δεν συνέβη τίποτα αντιδικτατορικό και πουθενά. Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι στι άλλες μεγάλες ελληνικές πόλεις δεν έγνε σχεδόν τίποτα πέρα από κάτι ψιλά στα πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Πάτρας. Μετά την αλλαγή ο Καραμανλής πήρε 53% και η Αριστερά που συμμετείχε ενεργά στο Πολυτεχνείο και ήταν η μόνη που έκανε αντίσταση χάθηκε.
      Η ένστασή μου είναι στο παλαϊκό. Αν η χούντα δεν έκανε την Κύπρο και είχε οικονομικές λύσεις θα κυβερνούσε για χρόνια ακόμα.

      Διαγραφή
  3. Δεν υπήρχε ενότητα στις απόψεις των οργανώσεων. Υποστηριζόντουσαν, μέσα στο Πολυτεχνείο, πολλές διαφορετικές εκτιμήσεις για το αν σωστά έγινε ό,τι έγινε και για το τι πρέπει να γίνει.

    Η συνέλευση της κάθε σχολής κατέληγε στα δικά της συμπεράσματα
    -αναλόγως με τη δύναμη της εκπροσώπησης των οργανώσεων. Το βράδι της Πέμπτης προς Παρασκευή -που το πέρασα τριγυρίζοντας μέσα στα αμφιθέατρα, ως μόνη και ανένταχτη- πίστευα πως οι απόψεις που εκφράζονται είναι προσωπικές -τότε δεν είχα ιδέα για τις ιδεολογικές αντιπαραθέσεις των παράνομων οργανώσεων. Με τη Μεταπολίτευση συνειδητοποίησα ποιος έλεγε τι και γιατί το έλεγε.
    Θυμάμαι πάντως και την παρουσία εργατών στα αμφιθέατρα που φώναζαν για Λαοκρατία κλπ.

    Κατά τις εφτά το πρωί της Παρασκευής, πήρα το τρόλεϊ από την Πατησίων για να γυρίσω προσωρινά στο σπίτι μου. Οι πρωινοί επιβάτες που πήγαιναν στις δουλειές τους έβριζαν ομοθυμαδόν τους φοιτητές: "αλήτες" κλπ.

    Ναι, για τον καθένα μας έχει μια ιδιαίτερη προσωπική σημασία το βίωμα του Πολυτεχνείου. Αλλά κάτι τέτοια δεν μεταδίδονται εύκολα χωρίς να ψεφτιστούν. Θα δανειστώ τα λόγια ενός αρχαίου φίλου (σημαντικού αντιστασιακού) που δεν ζει πια: "Το προσωπικά βιωμένο παραμένει προσωπικά σφραγισμένο".

    Αλίκη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αλίκη
    Σευχαριστώ γιαυτήν τη τόσο όμορφη παρέμβαση. Κάπως έτσι καταλαβαίνω πια σήμερα ότι πρέπει να ένιωθα και γω τότε. Πρωτοετής και έχοντας μια χαλαρή και όχι οργανωτική σχέση με το αντιδικτατορικό κίνημα και το ΡΦ, προσπαθούσα να καταλάβω τι παιζότανε πέρα από το γενικά αντιδικτατορικό αίτημα. Έμεινα με την εντύπωση πως η υπόθεση ήταν της Αριστεράς ότι τα "διακυβεύματα" αφορούσαν την κοινωνική επανάσταση όχι απλά την πτώση της χούντας.
    Αν η χούντα δεν επενέβαινε εκείνο το μοιραίο βράδυ, την άλλη μέρα το πρωί οι έγκλειστοι θα επιχειρούσαν την έξοδο και μια πορεία στο κέντρο. Αν τα πράγματα γίνονταν έτσι θα ξέραμε αν η πορεία αυτή αφορούσε μόνο τους εντός ή και τους εκτός και κυρίως πόσους από τους εκτός και με ποια κοινωνικά χαρακτηριστικά. Πχ. Τι στάση κρατούσε η γενιά του 114 που δεν ήταν στο πολυτεχνείο, αλλά ήταν ηλικιακά κάτω από 30;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Επανέρχομαι: Εγώ δεν αναφέρθηκα στην αντίσταση, στον αντιδικτατορικό αγώνα. Η αντίσταση είναι πράγματι κάτι μεγαλιώδες θέλει μεγάλη τόλμη και αντοχή. Και μεγάλη τέχνη. Είναι σπουδαίο πράγμα θαυμάζω τους ανθρώπους που την έκαναν, οπουδήποτε. Αναφέρομαι στα γεγονότα του Νοέμβρη και τις διαστάσεις που έδωσε στο γεγονός η μετέπειτα κυρίαρχη πολιτική τάξη, όλων των χρωμάτων για τους δικούς της λόγους.
      Με το τελευταίο θα συμφωνήσω απόλυτα. Να τη θυμόμαστε ως μέρα αντίστασης προς κάτι αυταρχικό. Μαρέσει.
      Νάσαι καλά.

      Διαγραφή

  6. "Οι μωρές παρθένες και το Πολυτεχνείο
    17/11/2012
    (ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ απο το protagon.gr)
    του Σάκη Παπαθεοδώρου

    Εδώ και πολλά χρόνια (τριάντα τόσα) θέλω να πώ κάποια πράγματα γιά το Πολυτεχνείο και τον τριήμερο εορτασμό της επετείου κάθε χρόνο. Ο κυριότερος λόγος που δεν το έκανα ήταν ότι δεν συμμετείχα στην κατάληψη του Νοέμβρη. Έχει όμως περάσει πολύς καιρός και τα πράγματα εδώ και πολύ καιρό έχουν πάρει πολύ άσχημο δρόμο. Το κείμενο που ακολουθεί είναι τελείως αυθόρμητο και πηγαίο. Δεν θα υπάρξουν διορθώσεις παρά μόνο ορθογραφικές.

    Άκουγα το μεσημέρι τις αντιδράσεις των κομμάτων (κυρίως της αριστεράς) γιά τις δηλώσεις της ΧΑ περί Πολυτεχνείου. Ήταν ίσως το κυριότερο ερέθισμα γιά το παρόν. Μου θύμισαν μωρές παρθένες. Εδώ και 34 χρόνια (από το 74 και μετά) όλα τα κόμματα και οι οργανώσεις (και πάλι κυρίως της αριστεράς) προέβαλαν μία δική τους ιστορία γιά την κατάληψη. Όλες οι εκδοχές περιείχαν απαραιτήτως δύο στοιχεία:
    1. Επιβεβαίωση της γραμμής του συγκεκριμένου κόμματος γιά την μεγάλη στιγμή.
    2. Υπερτονισμό της συμμετοχής των αναλυτών στις μεγάλες ιστορικές στιγμές.

    Ως εδώ καλά. Ο καθένας μπορεί να πιστεύει γιά τον εαυτό του ό,τι θέλει. Είναι στο χέρι των ακροατών να αγοράσουν ή όχι την ιστορία τους.

    Όμως από το ’85-’90 και μετά υπήρξαν κάποιες σοβαρές αλλαγές.Άρχισαν να γίνονται κάθε χρόνο σοβαρά επεισόδια τα οποία είχαν μία ποικιλόμορφη κάλυψη από τις δυνάμεις της αριστεράς (από καταγγελία του ΚΚΕ σκοτεινών παρακρατικών κύκλων μέχρι πλήρη κάλυψη από μερικές οργανώσεις της άκρας αριστεράς). Και όλα αυτά πολλές φορές κατέληγαν στην κατάληψη του χώρου του Πολυτεχνείου από τζάμπα μάγκες (αγώνας χωρίς κόστος είναι άραγε αγώνας;).

    Και όλοι εμείς που είχαμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συμμετάσχει στον αγώνα κατά της δικτατορίας κοιτάγαμε την ιστορία του Πολυτεχνείου να εξανδραποδίζεται και να υφίσταται ασέλγειες κάθε είδους. Βέβαια κάποιοι έκαναν αυτή τη συμμετοχή επάγγελμα. Κάποιοι άλλοι συμμετείχαν στο πάρτυ της μεταπολίτευσης. Και όλοι οι υπόλοιποι παρακολουθούσαμε αμήχανοι αλλά και αδρανείς.

    Και τα χειρότερα δεν άργησαν να έρθουν. Ο αντιεξουσιαστικός χώρος (απόγονος του Μπαλή και του Κωνσταντινίδη) βρέθηκε σε μια διαρκή διαδικασία όσμωσης με τους κάθε είδους χούλιγκαν. Το αποτέλεσμα ήταν να είναι πιά ένα συνονθύλευμα από κάθε καρυδιάς καρύδι όπου στην ισορροπία μεταξύ αντιεξουσιαστικής δράσης και κοινής παραβατικής συμπεριφοράς η πλάστιγγα συνήθως έγερνε στην δεύτερη πλευρά.

    Γιατί λοιπόν μωρές παρθένες θα ρωτήσει κάποιος καλόπιστος; Τώρα που η ΧΑ (έχοντας βρεί ακροατήριο) προβάλλει την δική της αηδιαστική εκδοχή εξανίστανται. Μα δεν ήταν όλοι αυτοί οι κατά συρροήν βιαστές του Πολυτεχνείου όλα αυτά τα χρόνια; Δεν καταλάβαιναν ότι κάποια στιγμή ένα κομμάτι της κοινωνίας (όσο μάλιστα απομακρυνόμασταν χρονικά) θα κουραζόταν από την μονότονη και εν πολλοίς ενοχλητική επανάληψη της παράστασης;

    Φέτος το πράγμα παράγινε. Στο προαύλιο του Πολυτεχνείου συγκρούονται οι γραφικοί συνεχιστές της “Ελλάδας που ανήκει στους Έλληνες” με τους κουκουλοφόρους “επαναστάτες” κάθε είδους. Και εμείς; Πάλι παρακολουθούμε. Δυό γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα. Και εμείς ούτε το σανό τους δεν μπορούμε να μοιράσουμε.

    Μήπως λοιπόν πρέπει πιά να τελειώσει αυτή η κακόγουστη φάρσα; Νομίζω ότι αυτή η τριήμερη επέτειος κακό κάνει στη χώρα παρά συμβάλλει με οποιονδήποτε τρόπο στο να καταλάβουμε ποιοί είμαστε και που πάμε.

    Το Πολυτεχνείο δεν ζεί πιά εδώ. Ζεί μόνο μέσα στις ιδεοληψίες του καθενός από εμάς."

    Αφώτιστος Φιλέλλην


    ΥΓ1 Για οσους τον γνωριζουν, ο Σάκης Παπαθεοδώρου ειναι απο τις πιο ξεχωριστες περιπτωσεις συνεπων αγωνιστων του Πολυτεχνειου.

    Ηταν απο τα πιο μορφωμενα -ροκ ατομα της εποχης του και την δεκαετια του 1980 ειχε το bar “Αιτνα” στα Εξαρχεια!!!

    ΥΓ2. Μερικοι οψιμοι και ορμητικοι ¨lefties¨τον κατηγορουν που δεν εγινε γραβατωμενος αριστερος “επαγγελματιας εμπορος ελπιδων” αλλα εμπορος …τσαγιου!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Κίμων Χατζημπίρος: Ύστατος πόρος: Η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση είναι μια πρόταση για το μέλλον.

Βάσω Κιντή: Παραιτούμαι από μέλος της ΚΕ και αποχωρώ από το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς

Κίμων Χατζημπίρος: Ατελέσφορη Οικολογία