Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ. Καληνύχτα...

του Μιχάλη Κυριακίδη από τη Μεταρρύθμιση

Όταν τον Ιούνιο του 2013, η κυβέρνηση με μία αιφνίδια κίνηση, που ξεπερνούσε τα όρια της δημοκρατικής νομιμότητας, έκλεισε την ΕΡΤ, τόσο ο αρμόδιος υπουργός Σ. Κεδίκογλου, όσο και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, έκαναν λόγο για την «αμαρτωλή ΕΡΤ», καταγγέλλοντας – και δικαίως – τα ρουσφέτια, τον σφιχτό εναγκαλισμό από το εκάστοτε κόμμα που κυβερνά και άλλα πολλά…

Υποσχέθηκαν, μάλιστα, τη δημιουργία μιας νέας ραδιοτηλεόρασης που θα είναι αξιοκρατική και πάνω από τα κόμματα. Είναι χαρακτηριστική η περιβόητη δήλωση Κεδίκογλου, όταν ανήγγειλε το κλείσιμο της «αμαρτωλής ΕΡΤ»: «Και στη θέση της ΕΡΤ θα δημιουργηθεί ένας σύγχρονος, δημόσιος - αλλά όχι κρατικός, ούτε κομματικά ελεγχόμενος - Οργανισμός Ραδιοτηλεόρασης, κατά τα πρότυπα των πιο επιτυχημένων δημόσιων Ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών της Ευρώπης. Το σχετικό νομοσχέδιο κατατίθεται αμέσως, ώστε να λειτουργήσει το ταχύτερο ο νέος φορέας». Ο δε πρωθυπουργός, με περισσή υπερηφάνεια δήλωνε: «Με το νόμο [για την ΝΕΡΙΤ] μπαίνουν τα θεμέλια για μια -και θα έλεγα για την πιο ριζοσπαστική, την πιο δημοκρατική- μεταρρύθμιση που έχει γίνει για τα Μέσα Δημόσιας Ενημέρωσης ποτέ στον τόπο μας.»

Ο νέος νόμος για τη νέα δημόσια Ραδιοτηλεόραση με την ονομασία ΝΕΡΙΤ, ψηφίστηκε με κύριο χαρακτηριστικό της το Εποπτικό Συμβούλιο, που θα εξασφάλιζε την ανεξαρτησία  από την κάθε κυβέρνηση. Ο νόμος προέβλεπε, δηλαδή, ότι το Εποπτικό Συμβούλιο θα διορίζεται μέσα από ανοιχτές διαδικασίες, από ένα αντιπροσωπευτικό σώμα και όχι από την κυβερνητική πλειοψηφία. Έτσι διασφαλιζόταν η ανεξαρτησία της από την οποιαδήποτε κυβερνητική παρέμβαση. Με τη σειρά του, αυτό το ανεξάρτητο Εποπτικό Συμβούλιο, αναλαμβάνει, με επίσης ανοικτές διαδικασίες, την επιλογή του Διευθύνοντος Συμβούλου και το ΔΣ της ΝΕΡΙΤ. Με τον τρόπο αυτό διασφαλιζόταν η δημιουργία Δημόσιου οργανισμού Ραδιοτηλεόρασης «με ρήτρες θεσμικής κατοχύρωσης της ανεξαρτησίας του», όπως σημειώνει ο συνταγματολόγος Σταύρος Τσακυράκης..

Σε προηγούμενο άρθρο μου, είχα επισημάνει τα προβλήματα στη δομή και στελέχωση της νέας δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, που δεν οφειλόταν μόνον σε λάθη και επιλογές, αλλά κυρίως στις παλιές νοοτροπίες από την πλευρά των κυβερνώντων, να ελέγξουν, όπως παλιά -σαν να μην άλλαξε τίποτε- όλες τις διαδικασίες. Με τον γνωστό τρόπο των κομματικών παρεμβάσεων, των «ημετέρων», των «παραθύρων», πέρασε ένας χρόνος και ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί η στελέχωση του νέου φορέα.
Ώσπου η κυβέρνηση, αποφάσισε να ξηλώσει αυτό που η ίδια είχε εξαγγείλει και περάσει στη συνέχεια με νόμο. Να ακυρώσει τη θεσμική κατοχύρωση της ανεξαρτησίας της Δημόσιας Τηλεόρασης.

Και ενώ το βλέμμα ήταν στραμμένο  στην τροπολογία που προβλέπει αλλαγές στο χώρο της διαφήμισης και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, και μάλιστα τα σωματεία των εργαζομένων έκαναν την καθιερωμένη 24ωρη απεργία, η κυβέρνηση πέρασε την τροπολογία για τη ΝΕΡΙΤ, που  αλλάζει τις διαδικασίες επιλογής του πιο βασικού οργάνου, του Εποπτικού Συμβουλίου και το θέτει υπό τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του εκάστοτε υπουργού, ο οποίος θα διορίζει πλέον τα 7 από τα 10 μέλη του. Με απλά λόγια, το όργανο ελέγχου της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης θα επιλέγεται από τον αρμόδιο Υπουργό και όχι όπως πρότινος από αρμόδιο φορέα αξιολόγησης (Πανεπιστημιακά Τμήματα, εξωτερικοί αξιολογητές κλπ).  Επίσης ο Πρόεδρος της ΝΕΡΙΤ θα εκλέγεται από το εποπτικό συμβούλιο, αλλά μετά από εισήγηση επιτροπής, η οποία απαρτίζεται από ένα μέλος του Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού, ένα μέλος του ΕΣΡ και ένα σύμβουλο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

Να σημειωθεί πως ούτε καν πρόλαβε να εφαρμοστεί η αρχική διάταξη, καθώς το τωρινό Εποπτικό Συμβούλιο επελέγη με βάση μια μεταβατική διάταξη.
Έτσι, η ίδια κυβέρνηση που προκάλεσε τόσο σάλο και το διεθνές ρεζίλι της χώρας, ακύρωσε τον λόγο για τον οποίο έκλεισε αιφνιδίως την ΕΡΤ. Για να αποδειχτεί πως αμαρτωλή δεν ήταν η ΕΡΤ, αλλά οι εκάστοτε πάτρωνές της, οι οποίοι για λίγο ξαποσταίνουν και συνεχίζουν να λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο, όπως πριν. Για να αρχίσουμε να μιλάμε σε λίγο για την «αμαρτωλή ΝΕΡΙΤ», λες και  δεν γνωρίζουμε ποιοι είναι οι πραγματικοί διαφθορείς της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.
Για να αποδειχτεί, επίσης, πως είναι μύθος ότι μπορείς να χτίσεις κάτι από «μηδενική βάση», διότι δεν υπάρχουν μηδενικές βάσεις, καθώς ζούμε στην ίδια κοινωνία που παράγει και αναπαράγει τις ίδιες νοοτροπίες και το ίδιο πολιτικό σύστημα, που δεν νοεί να αλλάξει.

Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ. Καληνύχτα...

ΥΓ1. Προκαλεί απορία (;) πως το ΠΑΣΟΚ, όχι μόνον δεν αντέδρασε, αλλά ψήφισε την συγκεκριμένη τροπολογία. Μοναδική εξαίρεση η αντίδραση του πρώην υφυπουργού Ραδιοτηλεόρασης και υποψηφίου της ΕΛΙΑΣ, Π. Καψή, ο οποίος με δήλωσή του, χαρακτήρισε «λάθος» την τροπολογία για τη ΝΕΡΙΤ και έκανε λόγο για επιχειρούμενη χειραγώγηση της Δημόσιας Τηλεόρασης και για κυβερνητική αναξιοπιστία.
ΥΓ2. Μην θεωρήσουν ορισμένοι φίλοι πως η εξέλιξη αυτή δικαιώνει την αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ από την κυβέρνηση, διότι «κυβερνώσα αριστερά» σημαίνει ότι είσαι μέσα και δίνεις τις μάχες για να μην υπάρξουν τέτοιες εκτροπές. Για να μην θυμίσουμε το περίφημο 4-2-1 που ήταν δικής της έμπνευσης και επιβεβαιώνει πως η νοοτροπία είναι ίδια.

Ο Μιχάλης Κυριακίδης είναι δημοσιογράφος,Δ/ντής Σύνταξης της «Μεταρρύθμισης»