Το σύστημα Υγείας είχε καταρρεύσει πριν την κρίση


photo: tacit requiem (joanneQEscober )@Flickr

Βασίλης Βενιζέλος από το protagon


Βουλή: Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων, συζήτηση επί του νομοσχεδίου του υπουργείου Υγείας για τη δημιουργία του Περιφερειακού Εθνικού Δικτύου Υγείας (ΠΕΔΥ) και την μετατροπή του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) αποκλειστικά σε αγοραστή υπηρεσιών Υγείας. Στο βήμα βρίσκεται ο Δανός dr Wim Van Lerberghe, επικεφαλής του κλιμακίου του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στη χώρα μας. Έλληνες βουλευτές διακόπτουν εν χορώ τον Δανό εμπειρογνώμονα και γιατρό: «Μα, με αυτά που μας λέτε να κάνουμε, θα διαλύσετε το σύστημα της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας». Η απάντηση του Δανού ήταν αφοπλιστική: «Μα, στην Ελλάδα δεν είχατε ποτέ σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας».
Συναντήσαμε τον Δανό εμπειρογώμονα σ' ένα καφέ στο κέντρο της Αθήνας και η συζήτηση μαζί του ήταν αποκαλυπτική, όσο και άκρως ενδιαφέρουσα.

- Dr Wim Van Lerberghe, είστε ικανοποιημένος, ο ΠΟΥ είναι ικανοποιημένος, από τους ρυθμούς με τους οποίους εξελίσσεται η μεταρρύθμιση στη δημόσια πρωτοβάθμια φροντίδα υγεία της Ελλάδας;

Πράγματι, οι ρυθμοί είναι πολύ ικανοποιητικοί, εάν μάλιστα τους συγκρίνουμε με ρυθμούς εξέλιξης αναλόγων προγραμμάτων σε άλλες χώρες. Όμως, εάν λάβουμε υπόψη τα πολύ βαθιά προβλήματα του συστήματος Υγείας της Ελλάδας, σε συνδυασμό με την πολύ σοβαρή οικονομική και κοινωνική κρίση η οποία σοβεί στη χώρα, αλλά και τις συνέπειές της, πρέπει να πούμε ότι η μεταρρύθμιση στη δημόσια πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας πρέπει να πάει ακόμη πιο γρήγορα, να αναπτύξει ακόμη μεγαλύτερη ταχύτητα.

- Είναι λογικό η χώρα μας να περιμένει για τρία χρόνια προκειμένου να έχουμε ένα ολοκληρωμένο, λειτουργικό και αποτελεσματικό δημόσιο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, την στιγμή κατά την οποία αντιμετωπίζει μία τόσο σοβαρή οικονομική και κοινωνική κρίση;

Δεν θα κάνεις ποτέ πράγματα σωστά μέσα σ' έναν μήνα. Το ελληνικό δημόσιο σύστημα Υγείας είχε καταρρεύσει πολύ πριν από την έλευση της κρίσης. Άρα, από κάπου οφείλουμε να ξεκινήσουμε και, στη συνέχεια, να φροντίσουμε να αναπτυχθεί το σύστημα όσο πιο γρήγορα γίνεται. Προς το παρόν έχουν ληφθεί κάποια πρώτα μέτρα, τα οποία αποτελούν μια πραγματική πρόοδο, αυτό, όμως, δεν λύνει όλα τα προβλήματα. Να δώσω συγκεκριμένα παραδείγματα: Υπάρχουν ήδη μέτρα τα οποία εξασφαλίζουν και διευκολύνουν την πρόσβαση και την παροχή πλήρους φροντίδας στους πολίτες. Ένα τεράστιο βήμα προς την καθολική κάλυψη υγείας αποτελούν τα τρία επιμέρους μέτρα, η ελεύθερη πρόσβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, η καθολική πρόσβαση στη νοσοκομειακή περίθαλψη και η επίσης καθολική πρόσβαση στη φαρμκαευτική περίθαλψη. Αυτό, όμως, δεν λύνει όλα τα προβλήματα της πρόσβασης στο σύστημα, της μείωσης του κόστους, της ποιότητας στις υπηρεσίες Υγείας.

- Υπάρχει κάτι το οποίο να έχει συζητήσει ο ΠΟΥ με την ελληνική κυβέρνηση, κάτι το οποίο να έχει ζητήσει από την ελληνική κυβέρνηση και εκείνη να μην έχει αναλάβει ακόμη πρωτοβουλία για να το εφαρμόσει στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας;

Ο νόμος για το ΠΕΔΥ αναφέρει ρητώς ότι πρέπει να αναπτυχθεί ο θεσμός των οικογενειακών γιατρών. Αυτό, κατά τον ΠΟΥ, αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα των παρεχομένων προς τον πολίτη υπηρεσιών Υγείας. Καταλαβαίνουμε ότι αυτό το έχει κατανοήσει η ελληνική κυβέρνηση, καταλαβαίνουμε ότι η κυβέρνηση επιθυμεί να το προχωρήσει και εκείνο το οποίο περιμένουμε τώρα είναι η ελληνική κυβέρνηση να ξεκινήσει να το εφαρμόζει στην πράξη.

- Γνωρίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ότι το νέο σύστημα της δημόσιας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας δεν διαθέτει γιατρούς βασικών ειδικοτήτων σε πολλές περιφέρειες της χώρας;

Η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου η οποία διαθέτει μία από τις υψηλότερες αναλογίες γιατρών ανά κατοίκους. Η Ελλάδα διαθέτει περισσότερους χειρουργούς, καρδιολόγους και ουρολόγους από οποιδήποτε άλλη χώρα. Όμως η Ελλάδα διαθέτει επίσης πολύ χαμηλό αριθμό οικογενειακών γιατρών, ψυχιάτρων και γηριάτρων, τους οποίους χρειάζεται πραγματικά. Αυτή η πολύ σοβαρή στρέβλωση της διάρθρωσης του ανθρωπίνου δυναμικού στην Ελλάδα αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση την οποία έχει να αντιμετωπίσει η χώρα. Αυτό παίρνει χρόνο.

- Γιατί πιστεύετε, εσείς και ο ΠΟΥ, ότι είναι τόσο δύσκολο για την ελληνική κυβέρνηση να «χτυπήσει» συστηματικά και αποτελεσματικά το φαινόμενο του εκβιασμού των ασθενών στο δημόσιο σύστημα Υγείας;

Χαίρομαι πραγματικά για αυτό το ερώτημα. Αυτό το θέμα είναι από τα πλέον υποεκτιμημένα και «αόρατα» στο ελληνικό δημόσιο σύστημα Υγείας και το θεωρώ πολύ σημαντικό θέμα. Για παράδειγμα, παρά το γεγονός ότι έχουμε σήμερα αυτές τις πολύ κρίσιμες και σημαντικές ρυθμίσεις, οι οποίες αφορούν τη ελεύθερη πρόσβαση σε όλο το εύρος του δημοσίου συστήματος Υγείας, εάν δεν χτυπήσουμε τη διαφθορά και το φακελάκι στο σύστημα, τότε ο πολίτης θα συνεχίσει να εκβιάζεται για να πληρώνει, συνεπώς ο πολίτης θα συνεχίσει να έχει πρόβλημα στην πρόσβασή του στις υπηρεσίες Υγείας, παρά την ύπαρξη των τριών υπουργικών αποφάσεων. Πρόκειται για ένα πρόβλημα το οποίο δεν μπορείς να λύσεις απλώς με την υπογραφή μιας υπουργικής απόφασης. Πρέπει να δουλέψεις με την κουλτούρα και την εργασιακή ηθική των γιατρών, πρέπει να αλλάξεις την κουλτούρα των χρηστών των υπηρεσιών Υγείας, αλλά χρειάζεται και οι ενώσεις των ασθενών και των καταναλωτών να αρχίσουν να λειτουργούν ως ένας παρατηρητής του συγκεκριμένου φαινομένου. Να αναλάβει δράση η κοινωνία των πολιτών. Θα πρέπει να φτάσουμε σε ένα σημείο, στο οποίο οι χρήστες των υπηρεσιών Υγείας δεν θα βλέπουν το φακελάκι ως μια φυσιολογική συνθήκη, αλλά ως ένα πραγματικό σκάνδαλο. Αυτό σημαίνει παράλληλα ότι οι εργαζόμενοι στον τομέα της Υγείας πρέπει να φτάσουν σε ένα σημείο, όπου θα εργάζονται κάτω από αξιοπρεπείς συνθήκες και με αξιοπρεπείς μισθούς, ώστε να μην υπάρχει καμία δικαιολογία για τη διαφθορά και το φακελάκι. Επίσης, οι πολίτες πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι έχουν δικαίωμα στην υγεία και αυτό το δικαίωμα δεν μπορεί να τους το στερήσει κανείς με απαίτηση πληρωμών κάτω από το τραπέζι.

- Δεν πιστεύετε, όμως, ότι οι θεσμοί είναι εκείνοι οι οποίοι αλλάζουν τις κουλτούρες; Ρωτώ γιατί, με τον τρόπο που απαντήσατε στο προηγούμενο ερώτημά μου, φαίνεται να περιμένετε πρώτα την αλλαγή της συνολικής κουλτούρας της κοινωνίας για να περάσουμε στην πάταξη του εκβιασμού στο δημόσιο σύστημα Υγείας...

Η κουλτούρα είναι πολύ σημαντική, αλλά οι θεσμοί έχουν πάρα πολύ μεγάλη σημασία, καθώς και το περιβάλλον μέσα στο οποίο οι χρήστες των υπηρεσιών λαμβάνουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Το ελληνικό δημόσιο σύστημα Υγείας είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα συστήματος το οποίο έχει δημιουργηθεί και αναπτυχθεί γύρω από τα συμφέροντα εκείνων οι οποίοι προσφέρουν τις υπηρεσίες. Αυτό το βλέπει κανείς σε πολλές περπτώσεις, όπως, για παράδειγμα, στο ωράριο λειτουργίας των μονάδων Υγείας, το οποίο καλύπτει τις ανάγκες των επαγγελματιών, αποκλειστικά. Το βλέπεις επίσης στην κατανομή του προσωπικού, αλλά και στις υφιστάμενες ειδικότητες. Το βλέπεις όταν το 60%-70% των τοκετών στην Ελλάδα πραγματοποιούνται με καισαρικές, όταν στα άλλα ανεπτυγμένα κράτη το ποσοστό αυτό μόλις φθάνει το 20%. Η καισαρική εξυπηρετεί τον γιατρό και του φέρνει περισσότερα χρήματα. Εάν οι οργανισμοί και το προσωπικό υποστηρίζουν αυτές τις παρεκκλίσεις, τότε πρέπει να κάνουμε δύο πράγματα: Να αλλάξουμε τα κίνητρα, αλλά και τα αιτήματα, τη ζήτηση δηλαδή, και τις αντιστάσεις των χρηστών των υπηρεσιών Υγείας. Πρέπει να αντιστέκονται οι πολίτες και να απαιτούν αυτό που έχουν ανάγκη και όχι αυτό που οι άλλοι τους προσφέρουν.

- Τι είναι αυτό το οποίο κάνει λανθασμένα η ελληνική κυβέρνηση και δεν μπορεί να πείσει την κοινή γνώμη, τους πολίτες, ότι η μεταρρύθμιση στο δημόσιο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας είναι αναγκαία και θα οδηγήσει σε ένα λειτουργικό και αποτελσματικό σύστημα;

Καλή ερώτηση. Η κυβέρνηση εστιάζει σε ό,τι λαμβάνει χώρα μέσα στο υπουργείο Υγείας, στις οργανώσεις των επαγγελματιών Υγείας και όχι σε ό,τι συμβαίνει με την καθημερινότητα των πολιτών στην προσπάθειά τους για πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα Υγείας. Πολύ θεωρητική συζήτηση στην στρατόσφαιρα και ελάχιστη ενασχόληση με τα πρακτικά ζητήματα στο καθημερινό πεδίο. Μέχρι σήμερα υπάρχει μία συζήτηση μεταξύ της κυβέρνησης και των επαγγελματιών Υγείας. Χρειαζόμαστε, όμως, και μία συζήτηση με τους χρήστες των υπηρεσιών Υγείας. Τον τρίτο παίκτη. Αυτός θα είναι η πραγματική δύναμη η οποία θα δώσει ώθηση στις αλλαγές οι οποίες πρέπει να επέλθουν. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να πραγματοποιηθούν διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα συστήματα Υγείας είναι εκεί για να υπηρετούν τον πολίτη και αυτό σημαίνει ότι και εμείς και το σύστημα Υγείας πρέπει να ακούμε τον πολίτη.

Σχόλια

  1. Μπράβο ρε Καστανά, πραγματικά κεντάς με τα κείμενα που ανεβάζεις, δικά σου ή άλλων!To Ποτάμι σου πάει προς το παρόν. Για το μέλλον βλέπουμε. Τα ελεύθερα πνεύματα δεν έχουνε κόμμα. Ούτε τελεία. Σε χαίρομαι που δεν τσιμπάς με τις επιθέσεις που σου κάνουν τα αριστερόνια. Keep up the good work!
    Η τελευταία παράγραφος αυτού του άρθρου, σε συνδυασμό με το άσμα που επέλεξες, μου 'φερε στο νου την πελατοκεντρική προσέγγιση στις υπηρεσίες υγείας. Γράψε κάτι και γι' αυτό. Άντε, να ξεκουραστείς να έρθεις ανανεωμένος. Γυαλί έγινε το μάτι μας να περιμένουμε Take-5.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Γιατι ο τριτος παικτης να συζητησει με κυβερνηση, ιατρουδισκους και "επαγγελματιες" της Υγειας; Να παρει ενα κουπονι και να παει σε οποιον επαγγελματια θελει. Για να γινει καλα, και γρηγορα. Να μην περιμενει 10 εργασιμες για αναλυση μιας αξονικης απο αυτους που "υπηρετουν τον πολιτη".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Γενικοί Γιατροί; Ξέρει ο Dr Wim Van Lerberghe τη γνώμη των Ειδικών Γιατρών για τους συναδέλφους τους Γενικούς;Ξέρει την αναλογία Γενικών/Ειδικών Γιατρών;Ξέρει τον βαθμό εμπιστοσύνης των ασθενών προς τους Γενικούς Γιατρούς;Υπάρχει κάποιο σχέδιο για την αναβάθμιση της εκπαίδευσης των Γενικών Γιατρών και κάποιος στοιχειώδης επαναπρογραμματισμός των ειδικοτήτων;

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Κίμων Χατζημπίρος: Ύστατος πόρος: Η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση είναι μια πρόταση για το μέλλον.

Βάσω Κιντή: Παραιτούμαι από μέλος της ΚΕ και αποχωρώ από το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς

Κίμων Χατζημπίρος: Ατελέσφορη Οικολογία