Γιάννης Αναστασάκος: Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ακατάλληλος να κυβερνήσει

από την Καθημερινή

Ευρώπη δεν είναι μόνο το κοινό νόμισμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ οδηγεί σε απόκλιση από την Ευρώπη. Δεν είναι μια μικρή παρένθεση ή μεγάλη παράκαμψη. Είναι ανώφελη περιδίνηση σε εποχή όπου γεωπολιτικά επιβάλλεται ο απόλυτος συντονισμός με την ΕΕ.

Η σχισματική λογική του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στο γενετικό του υλικό, στα κινήματα κατά της παγκοσμιοποίησης. Η σχισματική του υπόσταση αποδείχθηκε στην επτάμηνη εφιαλτική διακυβέρνηση και στην «διαπραγμάτευση». Την εικονογράφησαν πρόσωπα όπως ο Βαρουφάκης, η Κωνσταντοπούλου (Ζωή), ο Κατρούγκαλος και η Χριστοδουλοπούλου (Τασία).

Απότοκο της γενετικής του «ανωμαλίας» είναι η ασάφεια στο θέμα των κυβερνητικών συμμαχιών. Ζητά αυτοδυναμία, δηλαδή να είναι μόνος , στην εποχή που η κρίση, εθνική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια, οδηγεί στο «μαζί». Θεωρεί ότι ξεφεύγει -, με την αυτοδυναμία- από την υποχρέωση να δηλώσει πως και με ποιον θα συνεργασθεί. Δεν μπορεί και δεν θέλει, γιατί στο θέμα της διακυβέρνησης και των συμμαχιών ο ΣΥΡΙΖΑ θα διασπασθεί εκ νέου.

Ο ΣΥΡΙΖΑ οδηγεί σε ουσιώδη απομάκρυνση από την Ευρώπη, γι αυτό και δεν μπορεί, ούτε πρόκειται να εφαρμόσει την συμφωνία, με τρόπους που να ευνοούν τους πολίτες και τη χώρα. Θα εξηγήσω τα γιατί.

Η Ε.Ε  δίνει περιεχόμενο στην «ένωση» με πολιτικές ή οδηγίες σύγκλισης σε επιμέρους τομείς. Η ουσία όλων των πολιτικών είναι η δημιουργία ενιαίου Ευρωπαϊκού χώρου στον κάθε τομέα δραστηριοτήτων: Παιδεία, υγεία, επικοινωνίες, παραγωγή, τραπεζικό σύστημα, μεταφορές, κλπ.

Ενιαίος χώρος σημαίνει: κοινές κατευθύνσεις και μακροπρόθεσμοι στόχοι, πολιτικές για να επιτευχθούν, αξιολόγηση και αποτίμηση των δράσεων για την επίτευξη των πολιτικών ώστε να χρηματοδοτούνται ανάλογα από τον κοινό ευρωπαϊκό κουμπαρά.

Αυτός ο «ενιαίος χώρος» χρειάζεται λοιπόν τελικά να περιγραφεί με προδιαγραφές, ποσοτικά, μετρήσιμα κριτήρια και να παρατηρείται η πρόοδος επίτευξής τους.

Είτε πρόκειται για αγροτική παραγωγή, είτε για ψηφιακή τηλεόραση, είτε για ανώτατη παιδεία, είτε για κατάργηση του διαβατηρίου στα ταξίδια, είτε για κοινό νόμισμα, η λογική είναι μία, ίδια και η μέθοδος απαρέγκλιτη: Να υπάρχουν στόχοι που σημαίνει κριτήρια, πολιτικές που σημαίνει χρονοδιάγραμμα και αποτελέσματα, σύστημα αξιολόγησης των πολιτικών που σημαίνει μετρησιμότητα των αποτελεσμάτων και διαφάνεια/ιχνηλασιμότητα των διαδικασιών διαχείρισης.

Η Ένωση είναι λοιπόν μια σειρά από συμφωνίες, δηλαδή διακρατικά, υπερεθνικά μνημόνια.

Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται κάθετα αντίθετος στη σύλληψη και εφαρμογή αυτής της ιδέας, γι αυτό είναι βαθιά αντι-ευρωπαικός και επικίνδυνα σχισματικός. Δεν διαπραγματεύεται δεν αντιμετωπίζει τις συμφωνίες ως πεδίο αντιπαράθεσης, άρα τακτικής συμμαχιών και προτάσεων. Αρνείται  καθολικά το πλαίσιο,  με αποτέλεσμα να συνοδοιπορεί σε αυτό με τις φαιοκόκκινες αντιευρωπαϊκές δυνάμεις που ονομάζει «αντίσταση», από τον Π. Γκρίλο και την Μαρί Λε Πεν ως τους Ποδέμος.

Όπου σύγκλιση βλέπει επικίνδυνη ομογενοποίηση, όπου κοινό βλέπει κατάργηση της διαφορετικότητας, όπου μετρήσιμο βλέπει επιδρομή των τεχνοκρατών, όπου αξιολόγηση απάνθρωπους αριθμούς της αδικίας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ βλέπει στην Ένωση την σύνθλιψη που αποδίδει στην παγκοσμιοποίηση και γι αυτό αποκλίνει.

Στην παιδεία καταγγέλλει την «συνθήκη της Μπολώνια» (Ιούνιος 1999) δηλαδή την προσπάθεια τα πτυχία των Ανωτάτων ιδρυμάτων να εξισωθούν στον κοινό Ευρωπαϊκό χώρο. Με αιώνιους φοιτητές όμως, χωρίς κοινό εκπαιδευτικό νόμισμα ( τις μονάδες που αντιστοιχούν στο κάθε μάθημα) εξίσωση πτυχίων δεν υπάρχει. Υπάρχει Μπαλτάς.

Στην ψηφιακή τηλεόραση καταγγέλλει το «μονοπώλιο» της ιδιωτικής τηλεόρασης ενώ στην πραγματικότητα  η Ελλάδα , απλά προσαρμόζεται καθυστερημένα και ασθμαίνοντας στον κοινό ευρωπαϊκό τηλεοπτικό χώρο.

Στην δημόσια διοίκηση, στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, παντού  αρνείται την αξιολόγηση του προσωπικού, άρα τη δυνατότητα δημιουργίας κοινών ευρωπαϊκών πολιτικών και χώρου εργαζομένων.

Το περίφημο μνημόνιο, δεν είναι στην δαιμονοποιημένη του έκφραση τίποτε περισσότερο από την καθολική άρνηση συμμόρφωσης στην ευρωπαϊκή λογική: για την αγορά εργασίας, για τις μεταφορές, για την υγεία, για την φορολογία.

Στο μεταναστευτικό, την νέα μεγάλη δοκιμασία της Ευρώπης για τις επόμενες δεκαετίες είτε καταγγέλλει είτε εγκληματικά αδρανεί. Τα «νησιά πλουτίζουν» κι οι «μετανάστες λιάζονται» , η «Ευρώπη να  φτιάξει πολιτικές» είναι οι φράσεις που συμπυκνώνουν την ολική του ανικανότητα να δράσει ευρωπαϊκά, δηλαδή να προτείνει πολιτικές όπου το εθνικό και το ευρωπαϊκό όφελος θα συνυπάρχουν αντί να αντιδιαστέλλονται.

Ο ΣΥΡΙΖΑ εμποδίζει την Ευρώπη να έρθει στην Ελλάδα. Γι αυτό μιλά για εισβολή και τσολιάδες. Φυλάει σύνορα που δεν υπάρχουν και υψώνει τείχη που δεν χρειάζονται. Ο λόγος του είναι βαθιά αναχρονιστικός.

Ο κόσμος βρίσκεται σε κρίση , γιατί η τεχνολογική έκρηξη επέτρεψε την κατάργηση συνόρων, ανέτρεψε τους γεωπολιτικούς συσχετισμούς με την ανάδειξη της Κίνας, Ινδίας και αναδυόμενων χωρών όπως η Βραζιλία. Κρίση σημαίνει κίνηση, , έκπληξη, μειωμένη προβλεψιμότητα. Για τους πολίτες των ανεπτυγμένων χωρών σημαίνει μεγαλύτερη ανασφάλεια στον προγραμματισμό και αγωνία για το μέλλον. Σημαίνει και βαθύτερες ανισότητες, κοινωνικές και οικονομικές.

Οι Ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να διασωθούν  με την Ένωση και τον συντονισμό τους. Συνειδητοποιούν πως μαζί μπορούν περισσότερα απ’ ότι ο καθένας μόνος. Το μαζί θέλει διαπραγμάτευση, πικρές αλήθειες κι υποχωρήσεις. Κυρίως θέλει μια νέα συνείδηση του τι είναι εθνικό, πατριωτικό, δημοκρατικό, ευγενικό και ανθρώπινο. Πρόκειται για αναζήτηση, όπου μονοπώλια και αυθεντίες δεν χωρούν. Το «μαζί» προστατεύει τους αδύναμους εξ ορισμού. Είτε χώρες είτε κοινωνικές ομάδες. Που αλλιώς μόνες τους μπορούν μόνο να θυσιασθούν αλλά όχι να κερδίσουν ή έστω να χάσουν τα, κατά το δυνατόν, λιγότερα.

Δεν υπάρχει χώρα,  ιδεολογία, πολιτικό κόμμα, άποψη που να έχει λύσεις και μαγικό ραβδί για τα παραπάνω. Πάμε ψάχνοντας, με λάθη, γραφειοκρατίες της υπερβολής, σχήματα που πολλές φορές ισοπεδώνουν, απουσία αισθητικής και ευαισθησιών που δικαίως τρομάζουν. Πάμε με ανεργία, ξεβόλεμα, άστεγους, ομίχλη αντί για ελπίδα.

Πάμε όμως όλη η Ευρώπη μαζί, με διαφωνίες και αντιπαλότητες γιατί δεν ξέρουμε τίποτε καλύτερο. Μαζί και τολμάμε. Μαζί σημαίνει αποδοχή της ιδέας και της μεθόδου δημιουργίας του «κοινού χώρου» σε κάθε τομέα. Τολμάμε σημαίνει εφαρμογή των νέων, κοινών πολιτικών, αλλαγή, εξέλιξη, προσαρμογή των παλιών μας συστημάτων. Η τόλμη είναι η υπομονή του να ακούσεις, να αποδεχθείς, να σχεδιάσεις, να εφαρμόσεις, να μαζέψεις τα αποτελέσματα, να συζητήσεις τα συμπεράσματα, να συναποφασίσεις, να διορθώσεις και να ξαναρχίσεις τον κύκλο. Εκεί στις αλλαγές και στις αποφάσεις, στην εφαρμογή και στην πράξη συντελούνται οι «μάχες με τα συμφέροντα και το κομματικό ή πελατειακό κατεστημένο».

Εάν επικρατήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως έντονα διαφαίνεται, η κρίση θα βαθύνει. Δεν είναι θέμα της όποιας γοητείας του Τσίπρα είτε των αδυναμιών των αδιόρθωτων αντιπάλων του. Ο πυρήνας της συλλογικής του σκέψης είναι αλλού.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι απλά ακατάλληλος για την περίσταση.

* Ο κ. Γιάννης Αναστασάκος είναι μηχανικός και κοινωνικός επιστήμονας.