Δημήτρης Καλαϊτζίδης: Για ένα άλλο Λύκειο

Δημήτρης Καλαϊτζίδης
Διευθυντής Ραλλείου ΓΕΛ Θηλέων Πειραιά
Από το esos
Η σημερινή εικόνα
«Εκδρομή δεν μπορούμε να πάμε τον Μάρτιο, διότι δεν μας αφήνει το φροντιστήριο» (μαθητής Γ’  λυκείου)
«Δεν μπορούμε να μείνουμε για την ομάδα , κύριε, διότι αμέσως μετά το σχολείο έχουμε φροντιστήριο» (Α, Β, Γ, λυκείου)
«Μη κλείσετε το σχολείο, κύριε, διότι θέλουμε να μείνουμε εδώ να περιμένουμε μέχρι να πάμε φροντιστήριο» (Α, Β, Γ λυκείου)
«Για ποιο λόγο πρέπει να εμφανίζομαι αυτοπροσώπως προκειμένου να δικαιολογήσω απουσίες του παιδιού μου; Δε σας αρκεί ένα προσωπικό μου σημείωμα, ένα τηλεφώνημα, ένα μέηλ; Ρωτάτε αν μπορώ να απουσιάσω από τη δουλειά  μου, μάλιστα τώρα που με απειλούν με απόλυση;» (πατέρας μαθητή λυκείου)
«Κύριε διευθυντά, οι συνάδελφοι δεν επιτρέπουν στα παιδιά της χορωδίας να έλθουν για πρόβα. Λένε ότι έχουν χάσει πολλά  μαθήματα. Πότε θα οργανώσω εγώ την σχολική γιορτή που έχω αναλάβει;» (καθηγήτρια λυκείου)
«Δεν θέλουμε σχολικό περίπατο με επίσκεψη σε μουσείο. Όλο σε μουσεία μας πάτε. Θέλουμε να πάμε για καφέ, να ξεκουραστούμε, να μη κάνουμε μάθημα» (εκπρόσωποι δεκαπενταμελούς)
«Το παιδί μου αδικείται κ. διευθυντή. Τα παιδιά που έρχονται από μακριά, όταν έχουν απεργία τα λεωφορεία, δεν παίρνουν απουσία. Το δικό μου όμως, που μένουμε κοντά στο σχολείο, αν δεν έλθει παίρνει απουσία. Είναι δίκαιο αυτό;»
«Κοιτάξτε. Οι καθηγητές που είναι σωστοί στη δουλειά τους, δεν αφήνουν τα παιδιά να μπαίνουν στην τάξη, αφού μπουν οι ίδιοι για μάθημα. Αλλά, τι να σας πω….από όλους τους καθηγητές μας ελάχιστοι το τηρούν αυτό» (μαθητής Α’ λυκείου)
«Υπάρχουν καθηγητές, που ενώ γίνεται φοβερή φασαρία μέσα την τάξη, αυτοί «λένε το μάθημα», σαν να μη συμβαίνει τίποτε. Λένε το μάθημα, αδιαφορώντας τι γίνεται κάτω ή αν ακούει κανένας ή αν μπορεί να ακούσει κανένας.  Καλά για να μάθει κανείς, ας μη το συζητάμε» (μαθητής λυκείου).
«Στο σχολείο μας, μια ομάδα παιδιών έβαλε φωτιά σε ένα μικρό δωματιάκι με κάτι παλιά βιβλία. Κανένας δεν τιμωρήθηκε. Όταν ρωτήσαμε, ένας καθηγητής μας είπε ότι εφόσον ένα παιδί παραδέχτηκε ότι το έκανε και μετάνιωσε, δεν υπήρχε λόγος να το τιμωρήσουν» (μαθητής λυκείου).
Μπαίνει ο μαθητής με το φραπουτσίνο στο χέρι, στην τάξη.  «….Δεν επιτρέπεται ο καφές στην τάξη». –«Τι λέτε κύριε; Εγώ τον πλήρωσα και θα τον πιω». Ο καθηγητής  «…….»
«Ο νόμος δεν επιτρέπει τη χρήση κινητού από μαθητές στο σχολείο (ο καθηγητής)…..(«Πάει καλά ο τύπος; Όλοι έχουν και όλοι τα χρησιμοποιούν….»-(ο μαθητής)
Πολύπλοκο
Το ζήτημα της παιδείας/εκπαίδευσης είναι, ούτως ή άλλως, πολύπλοκο. Ιδιαίτερα για το λύκειο τα πράγματα είναι πολύ μπερδεμένα και δυσεπίλυτα. Οι παράγοντες που διαμορφώνουν το πρόβλημα είναι:
Α. Η απόλυτη σύνδεση του λυκείου με την εισαγωγή στα ΑΕΙ
Β. Η παιδαγωγική ένδεια μέρους των καθηγητών
Γ. Η πολιτική-κοινωνική-οικονομική-πολιτισμική κρίση κ.ά.
Δ. Η απαξίωση του εκπαιδευτικού από την κοινωνία (γονείς, μαθητές) και το κράτος.
Ε. Η ηλικία των παιδιών που φοιτούν στο λύκειο, κ.α.
Οι επιπτώσεις αυτής της πολύπλοκης και μη κανονικής κατάστασης-κρίσης στο λύκειο είναι εν γένει οι εξής:
•    σχεδόν πλήρης υποκατάσταση του λυκείου από το φροντιστήριο
•    το λύκειο δεν είναι πια σχολείο όπου παρέχεται χρήσιμη και επιθυμητή γνώση
•    «υποταγή» των καθηγητών του σχολείου στους φροντιστές,
•    πλήρης απαξίωση του λυκείου από μαθητές και γονείς
•    εξάντληση του μέγιστου των προβλεπόμενων απουσιών από τους μαθητές, έρημα σχολεία
•    διαρκής πίεση από τους μαθητές προς καθηγητές και διεύθυνση για να μη γίνεται μάθημα (τουλάχιστον στα μαθήματα που δεν εξετάζονται πανελλαδικά)
•    απαξίωση μέχρις εξαφανίσεως των μαθημάτων που δεν εξετάζονται πανελλαδικά
•    ελάχιστη ανταπόκριση των περισσότερων μαθητών στις απαιτήσεις των σχολικών μαθημάτων
•    διόγκωση της βαθμολογίας- αναντιστοιχία επίδοσης/βαθμολογίας
•    ελάχιστη συμμετοχή μαθητών στις προαιρετικές δραστηριότητες του λυκείου
•    υποβάθμιση κάθε έννοιας συνεργασίας, αλληλεγγύης και αλτρουισμού μεταξύ μαθητών
•    εξαφάνιση της έννοιας «μόρφωση» από το σχολείο
•    παραγωγή λειτουργικά αμόρφωτων πολιτών
•    στρέβλωση της αποστολής του δημόσιου σχολείου (που πρέπει να παράγει ανθρώπους επαρκώς μορφωμένους)
•    μείωση του ωφέλιμου χρόνου λειτουργίας του σχολείου, σε βάρος των μαθητών με χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό προφίλ, κυρίως μέσω της σπατάλης χρόνου για εξετάσεις, αλλά όχι μόνο.
•    με την εντατικοποίηση των μαθημάτων (περιορισμός ύλης, δυσκολότερα θέματα, μικρότερο διδακτικό έτος) πλήττονται οι μαθητές που προέρχονται από φτωχές οικογένειες
•    με τον τρόπο που γίνεται σήμερα το μάθημα οι φτωχές οικογένειες επιδοτούν τους μαθητές των πλουσίων οικογενειών.
•    πλήρης ανατροπή των σχέσεων δασκάλου-μαθητή, με τους μαθητές να «έχουν πάντα δίκιο»
•    αναποτελεσματική κοινωνικοποιητική λειτουργία του λυκείου
•    αναποτελεσματική διδασκαλία για πολύ μεγάλο ποσοστό μαθητών
•    αύξηση του χάσματος μεταξύ «καλών» και «αδύνατων» μαθητών
•    χειροτέρευση κοινωνικών προβλημάτων στο σχολείο (εκφοβισμός, κοινωνικός ρατσισμός, κακό σχολικό κλίμα, κ.α.
•    ουσιαστική παραίτηση καλών καθηγητών από το έργο τους, ως αποτέλεσμα της απογοήτευσης από την συνολική λειτουργία του λυκείου
•    συχνά προσχηματική λειτουργία του σχολείου κα.


Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί. Θα πρέπει να αναδιατυπωθούν  οι σκοποί  και οι στόχοι του γενικού λυκείου, λαμβάνοντας υπόψη:
•    την ανάγκη των εφήβων για υιοθέτηση/απόκτηση ενός  αξιακού πλαισίου για τη ζωή τους
•    την ανάγκη υποβοήθησης των εφήβων για ομαλό πέρασμά τους στην ενήλικη ζωή
•    την ανάγκη της κοινωνίας να αποφοιτούν από το λύκειο μαθητές επαρκείς για τον εαυτό τους και την κοινωνία
•    την πολύπλευρη κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα και την ανάγκη γρήγορης υπέρβασής της
Προτάσεις
Οι προτάσεις μας (πιθανώς να υπάρχουν ορισμένες αντιφατικές, ωστόσο μπορούν να ειδωθούν ως εναλλακτικές) είναι οι εξής:
1.    Αποσύνδεση του λυκείου από τις εισαγωγικές εξετάσεις. Υπάρχουν σοβαρές προτάσεις γι αυτό.
2.    Αύξηση της διάρκειας της ωφέλιμης λειτουργίας του λυκείου (βλ. παρακάτω) που θα βοηθήσει τους αδύνατους μαθητές να βελτιωθούν. Όσο μικρότερη είναι η διάρκεια του ωφέλιμου χρόνου, τόσο πλήττονται οι μέτριοι και αδύνατοι μαθητές και εγκαταλείπουν την προσπάθεια. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να επανεξεταστεί ενδελεχώς κάθε τι που μειώνει τον πραγματικό και ωφέλιμο χρόνο λειτουργίας του λυκείου.
3.    Αναδιάρθρωση του προγράμματος σπουδών του λυκείου. Θα προσκρούσει στις ειδικότητες, αλλά κάποτε θα πρέπει να αποφασίσουμε με γνώμονα το γενικό καλό.
4.    Επανεξέταση του περιεχομένου όλων των μαθημάτων και ένταξη στο ωρολόγιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων και χρηστικών μαθημάτων σχετικά με τις ανθρώπινες σχέσεις, τη συναισθηματική νοημοσύνη, την συνεργασία, την ομαλή ένταξη στις κοινωνικές ομάδες, τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, τις σχέσεις των δύο φύλων, κα.
5.    Συνολικά 30 ώρες μαθημάτων τη βδομάδα. Οι υπόλοιπες μέχρι 36 να είναι ποικίλες δραστηριότητες (πολιτισμός, περιβάλλον, ανθρώπινες σχέσεις, τέχνη, αθλητισμός). Κάθε σχολείο αποφασίζει για τις πέραν των 30 ωρών, ώρες .
6.    Οι ώρες διδασκαλίας μαθημάτων περιορίζονται στις 20 τη βδομάδα. Οι υπόλοιπες 10 είναι φροντιστηριακά μαθήματα (ΠΔΣ) για όλους τους μαθητές, χωρισμένους κατά τμήματα, με πρόταση των καθηγητών.
7.    Αν δεν υιοθετηθεί η πρόταση για 30 ώρες μαθημάτων-36 ώρες λειτουργίας του σχολείου, είναι απολύτως απαραίτητη η εισαγωγή της Ευέλικτης Ζώνης στην οποία θα ενταχθούν όλα τα εκτός αναλυτικού προγράμματα (Π.Ε./Α.Υ./Πολιτιστικά, ΣΕΠ, Θέατρο, προετοιμασία σχολικών εορτών, όμιλοι κτλ)
8.    Κανένα μονόωρο μάθημα. Όλα τα μαθήματα σε διδακτικές περιόδους των 60 έως 120 λεπτών (αποφασίζει το σχολείο)
9.    Κάθε μάθημα που δεν διδάχτηκε για οποιοδήποτε λόγο θα πρέπει να διδαχτεί με ευθύνη του σχολείου και του σχολικού συμβούλου (να μην υπάρχουν-κατά το δυνατόν- χαμένες ώρες διδασκαλίας).
10.    Κατάργηση της Ερευνητικής Εργασίας στη Β΄ λυκείου.
11.    Εξετάσεις στην Α και Β λυκείου μόνο σε 4-5 μαθήματα, όχι τα ίδια κάθε χρονιά και όχι γνωστά εκ των προτέρων.
12.    Περιορισμός των εξετάσεων στο δεκαήμερο 10-20 Ιουνίου.
13.    Οι μαθητές αξιολογούνται με λιγόλεπτες δοκιμασίες και φάκελο μαθητή, ώστε να αυξηθεί ο ωφέλιμος χρόνος διδασκαλίας.
14.    Κάθε επτά βδομάδες  (αδιατάρακτων) μαθημάτων, μια βδομάδα ξεκούρασης για τους μαθητές
15.    Τη βδομάδα αυτή θα γίνεται επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στο αντικείμενό τους, αλλά επίσης και σε άλλα θέματα που ενδιαφέρουν τους ίδιους, σχολική εργασία κτλ.
16.    Κατάργηση των σχολικών περιπάτων  και αντικατάστασή τους με εκπαιδευτικές επισκέψεις βιωματικού κυρίως χαρακτήρα, με φύλλα εργασίας και σχετική προετοιμασία.
17.    Μια πενθήμερη πλήρως εκπαιδευτική εκδρομή για κάθε τάξη κάθε χρόνο (με περιορισμό της φρικτής γραφειοκρατίας. Η έγκριση να δίνεται από την Διεύθυνση Εκπαίδευσης). Τα αποτελέσματα του εκπαιδευτικού προγράμματος να δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του σχολείου.
18.    Οι σχολικές γιορτές να γίνονται τις δύο τελευταίες ώρες του ημερήσιου προγράμματος.
19.    Κατάργηση του μαθητικού απουσιολογίου, εισαγωγή του παρουσιολογίου με έξυπνη κάρτα (smart card). Ο μαθητής θα μπορεί να προσέρχεται στις εξετάσεις ή θα προάγεται, αν έχει παρακολουθήσει το 85% του συνολικού αριθμού ωρών διδασκαλίας κατά μάθημα και έχει προαγώγιμους βαθμούς.
20.    Εφοδιασμός κάθε μαθητή με ένα  tablet ή net book από την Α’ λυκείου με το οποίο θα έχει στη διάθεσή του όλο το προς μελέτη διδακτικό υλικό. Επίσης και σε κάθε καθηγητή θα πρέπει να δοθεί ένα  tablet ή net book.
21.    Κατάργηση του μοναδικού σχολικού βιβλίου και αντικατάστασή του με ποικιλία διδακτικού υλικού αναρτημένου στο ιντερνετ, αφού αυτό πρώτα εγκριθεί από το ΙΕΠ και τις αντίστοιχες επιστημονικές ενώσεις (πχ. ΕΕΦ, ΕΕΧ, κτλ)
22.    Διαρκής σύνδεση του σχολείου σε όλες τις αίθουσες με το ιντερνετ
23.    Υποχρεωτική εφαρμογή προγραμμάτων κατά του σχολικού εκφοβισμού, του φασισμού  και του ρατσισμού, στα σχολεία, μετά από εντατική επιμόρφωση των καθηγητών
24.    Θεσμοθέτηση της παρακολούθησης μαθημάτων μεταξύ καθηγητών της ίδιας σχολικής μονάδας (κάθε καθηγητής θα πρέπει στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς να παρακολουθήσει τουλάχιστον  4 διαφορετικούς εκπαιδευτικούς, διαφορετικών ειδικοτήτων κατά τη διδασκαλία τους, δύο φορές για τον καθένα), ως μέρος της ενδοσχολικής επιμόρφωσης που θα πρέπει να θεσμοθετηθεί.
25.    Επανεισαγωγή του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού με άλλη μορφή, κυρίως βιωματική, με επισκέψεις σε επαγγελματικούς χώρους, με προσκλήσεις επαγγελματιών κ.α.
26.    Θεσμοθέτηση της συνεδρίασης του Συλλόγου Διδασκόντων κάθε βδομάδα, χωρίς να πλήττονται οι ώρες διδασκαλίας (π.χ. σε ένα μεγάλο διάλειμμα 30 λεπτών)
27.    Ρύθμιση της ώρας έναρξης των μαθημάτων, σύμφωνα με τα τελευταία πορίσματα της επιστήμης (όχι νωρίτερα από τις 9 το πρωί)
28.    Υποστήριξη των εκπαιδευτικών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες να κάνουν το μάθημά τους, εξαιτίας της δράσης επιθετικών εφήβων, όταν η παιδαγωγική προσέγγιση δεν μπορεί να φέρει αποτελέσματα. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί πολλά προβλήματα σε πολλά σχολεία, με αποτέλεσμα την αδυναμία διεξαγωγής του μαθήματος. Tο bullying δεν πλήττει μόνο τους μαθητές αλλά και πολλούς καθηγητές/καθηγήτριες.
29.    Διορισμός γραμματέως, φύλακα σε κάθε σχολική μονάδα  με περισσότερους από 200 μαθητές και ενός επιστάτη ανά τρεις σχολικές μονάδες.
30.    Ετήσια αξιολόγηση του διευθυντή από τον Διευθυντή Εκπαίδευσης (55%), καθηγητές (30%), γονείς (5%), μαθητές (10%). Η αξιολόγηση θα γίνεται από όλους τους προαναφερόμενους επώνυμα με την χρήση συγκεκριμένων δεικτών και όχι αυθαίρετα και μυστικά.
31.    Επιλογή των διευθυντών λυκείων με αξιολόγηση του πλήρους βιογραφικού, αυτοαξιολόγησης, εξετάσεων και συνέντευξης.
32.    Ετήσια αξιολόγηση των καθηγητών από τον Διευθυντή (35%) Σχολικό Σύμβουλο Ειδικότητας (35%), μαθητές (20%) και γονείς (10%). Η αξιολόγηση θα γίνεται από όλους τους προαναφερόμενους επώνυμα με την χρήση δεικτών και όχι αυθαίρετα. Η αξιολόγηση θα συνδέεται μόνο με επιπλέον επιμόρφωση και όχι με περικοπή μισθού ή άλλα τιμωρητικά μέτρα.
33.    Βελτίωση των σχολικών υποδομών, ώστε οι καθηγητές να μπορούν να παραμένουν περισσότερες ώρες στο σχολείο. Αυτό σημαίνει επάρκεια γραφείων, παροχή υπολογιστών με σύνδεση στο ιντερνετ, διάθεση εκτυπωτών, φωτοτυπικών μηχανημάτων, ενημερωμένων βιβλιοθηκών, χώρων για φαγητό (από το σπίτι), καφέ, χώρων συνεδριάσεων μικρών ομάδων, επαρκή καθαρισμό των σχολείων κα.

Σχόλια

  1. ΚΑΙ ΕΓΩ ΣΥΜΦΩΝΩ ΜΕ ΠΟΛΛΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΑΝΑΦΕΡΘΕΝΤΑ,ΑΛΛΑ ΤΑ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΛΙΓΟΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΦΘΑΝΟΥΝ ΠΟΥΘΕΝΑ.
    ΤΟ ΘΕΜΑ ΕΙΝΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΦΘΑΣΟΥΝ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ-ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ ΓΟΝΕΩΝ,ΣΤΟΝ ΤΥΠΟ,ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗ.....ΝΑ ΠΡΟΚΛΗΘΕΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ.....ΝΑ ΤΑΡΑΚΟΥΝΗΘΕΙ ΛΙΓΟ ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ.
    ΤΑ ΔΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΑ ΤΑ ΛΕΓΟΥΝ ΟΛΑ ΑΥΤΑ,ΑΥΤΟΙ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ..ΧΩΡΙΣ ΛΟΓΟ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ.
    ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ -ΓΟΝΙΩΝ ΓΙΑ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ ΠΟΡΕΙΑ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Κίμων Χατζημπίρος: Ύστατος πόρος: Η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση είναι μια πρόταση για το μέλλον.

Βάσω Κιντή: Παραιτούμαι από μέλος της ΚΕ και αποχωρώ από το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς

Κίμων Χατζημπίρος: Ατελέσφορη Οικολογία