Γιώργος Προκοπάκης: Διδάγματα από το βρετανικό δημοψήφισμα

Φαίνεται πως τα πράγματα στο ΗΒ έχουν ξεκαθαρίσει δημοκσκοπικά υπέρ της παραμονής. Έτσι, βγαίνουν πια έγκριτοι σχολιαστές και μιλάνε γι' αυτό που απέφευγαν να αναφέρουν, το λαϊκισμό και αντιευρωπαϊσμό που δρομολόγησε το δημοψήφισμα - με απόλυτη ευθύνη του Κάμερον.

Ο Κάμερον μιλάει για δημοψήφισμα από το 2009. Τον Ιανουάριο 2013 δεσμεύθηκε δημοσία πως, αν κερδίσει τις εκλογές του 2015, θα κάνει δημοψήφισμα μέχρι το 2017. Η εξαγγελία του Ιανουαρίου 2013 ήταν λίγους μήνες μετά από, κρίσιμη υποτίθεται, Σύνοδο Κορυφής στην οποία η ευρωφοβική του ατζέντα ηττήθηκε κατά κράτος, απομονώθηκε και δέχθηκε φοβερή κριτική από το σύνολο σχεδόν των βρετανικών εφημερίδων και άλλων μέσων επικοινωνίας.

Η καταφυγή σε δημοψήφισμα ήταν από μιάς αρχής ένα μίγμα ευρωφοβικού λαϊκισμού και κουτσαβακισμού παλαιάς κοπής - εκβιασμός προς την Ευρώπη, όπως και το δικό μας τρελό αγόρι. Ο εκβιασμός για να ικανοποιηθεί ένα εσωτερικό ακροατήριο. Λίγος, φθηνός και ανεύθυνος.

Η ανευθυνότητα έχει να κάνει με τη βεβαιότητα συσπείρωσης της συντηρητικότερης μερίδας της βρετανικής κοινωνίας πίσω από διχαστές, έως και ακροδεξιούς λαϊκιστές. Τέτοιο δημοψήφισμα ή έπρεπε να κερδηθεί με 80% ή δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα για πολλά χρόνια. Για να χρησιμοποιηθεί στον ευρωεκβιασμό, έπρεπε να είναι "ορατή απειλή" για την Ευρώπη, οπότε και ο ίδιος ελάχιστα διέφερε από τα μπουμπούκια του LEAVE μέχρι 19 Φεβρουαρίου που έγινε η συμφωνία με την ΕΕ.

Η συγκυρία έφερε το Εργατικό κόμμα με ηγεσία που θα ήθελε παρα πολύ να είναι από την άλλη πλευρά. Όλα στράβωσαν για τον Κάμερον. Η νίκη του REMAIN, ακόμη και με 60-40, είναι θρίαμβος για τα οπισθοδρομικά μπουμπούκια και τους ακραίους της συντήρησης. Οι τυχάρπαστοι, αντιμετώπισαν στα ίσια σχεδόν το σύνολο των συστημικών κομμάτων και τη μεγάλη πλειοψηφία της βρετανικής ελίτ. Η αύρα του νικητή θα είναι του Μπόρις και του Νάιτζελ, όχι του Κάμερον και του Κόρμπυν που θα έχουν ξεφύγει παρά τρίχα.

Η νίκη του REMAIN πρέπει να είναι εκκωφαντική και συντριπτική για την εξομάλυνση της κατάστασης. Διαφορετικά, η επόμενη μέρα θα είναι δύσκολη τόσο για το ΗΒ όσο και την ΕΕ.

Από την επομένη του δημοψηφίσματος βλέπω και τα δύο παληκάρια να δυσκολεύονται. Μακάρι να γίνει επί της ουσίας διαβούλευση και να αναδειχθούν νέοι πολιτικοί παίκτες. Εκτιμώ πως οι Εργατικοί έχουν την ευκαιρία μπροστά τους - αντίστοιχη αυτής όταν εξέλεξαν τον Μπλαιρ. Οι Τόρις μάλλον θα κρατήσουν την ευρωφοβική ατζέντα για να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο των λαϊκιστών που οι ίδιοι δημιούργησαν.