Κώστας Κατσάπης: Ονειρεύομαι το ψιλικατζίδικο


Τους τελευταίους μήνες που δουλεύω στο πρότζεκτ του GR80s ένα όνειρο έρχεται συχνά τις νύχτες και μού ταράζει τον ύπνο. «Βρίσκομαι» στον χώρο όπου στη διάρκεια του Ογδόντα η οικογένειά μου διατηρούσε ψιλικατζίδικο. Ο χώρος είναι ερειπωμένος και εμφανώς εγκαταλελειμμένος. Εγώ ψάχνω κάτω από τον πάγκο, εκεί που βάζαμε τα τσιγάρα και τα παυσίπονα Αλγκόν να δω τι υπάρχει. Κάτι με αναστατώνει έντονα και ξυπνάω με δυσάρεστη αίσθηση. 
Προφανώς η δεκαετία του Ογδόντα υπήρξε η τελευταία, ως τα τώρα τουλάχιστον, «εποχή» με την έννοια της μιας κάποιας συνοχής εμπειριών και συναισθημάτων. Για μένα ωστόσο, το Ογδόντα υπήρξε πράγματι κάτι ξεχωριστό, δεδομένου ότι στη διάρκειά της πέρασα τα παιδικά μου και εφηβικά μου χρόνια. Τον Οκτώβρη του 1990 ξεκινούσα τις σπουδές μου στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, οπότε η δεκαετία του ’80 καλύπτει grosso modo τα τελευταία χρόνια του Δημοτικού και τα έξι χρόνια του Γυμνασίου και του Λυκείου. 
Χρόνια που πέρασα στο ψιλικατζίδικο που λέγαμε, δουλεύοντας, διαβάζοντας και παρατηρώντας, ώρες ατελείωτες, τον κόσμο. Το ψιλικατζίδικο ήταν μεγάλο σχολείο και εκεί γνώρισα έναν κόσμο αυθεντικά λαϊκό, σε μια εποχή που ο Γέρακας  δεν ήταν το σημερινό προάστιο των υψηλών (προ κρίσης) εισοδημάτων, αλλά ένα χωριό που κατοικούνταν από εσωτερικούς μετανάστες, κατά βάση εργάτες, χαμηλόμισθους υπαλλήλους και αυτοαπασχολούμενους. 
Το ψιλικατζίδικο ήταν ανεκτίμητης αξίας πόρτα προς τον κόσμο αυτόν. Οικοδόμοι που έρχονταν για κρύες μπύρες, φορτηγατζήδες που σταματούσαν για να πάρουν τηλέφωνο τον παράνομο δεσμό τους, εργάτες που έρχονταν για καφέ ή τσιγάρα, φτωχοδιάβολοι που «σήκωναν» αυθαίρετα μέσα σ’ ένα βράδυ. Τον κόσμο αυτόν πράγματι δεν τον γνωρίζω ακαδημαϊκά, τον έχω ζήσει ωστόσο, βιώνοντας κάθε του πτυχή και κάθε του εκδοχή. Οι νεαροί νεολαϊκοί τύποι ας πούμε, κάπνιζαν Ρόθμανς, ενώ οι «μοντέρνοι» μόνο Μάρλμπορο. Οι πιο παλιοί, οι πούροι λαϊκοί, δεν ξέφευγαν από το παραδοσιακό: Άσσος σκέτο, Καρέλια, 22. 
Η λίστα παραγγελιών τσιγάρων (αν υπήρχε) θα μπορούσε να στηρίξει διδακτορικό Ανθρωπολογίας. Ανάλογες διαφοροποιήσεις υπήρχαν και σε άλλα πεδία, στην μουσική ας πούμε. Στους άνω των πενήντα ο Άκης Πάνου έκανε ακόμη θραύση, η μακαρίτισσα η γιαγιά μου άκουγε Σωτηρία Μπέλλου και δημοτικά, στους νεότερους τα νέα φυντάνια του «νεολαϊκού τραγουδιού», ο Πανταζής, ο Αντύπας, ο Κοντολάζος είχαν μεγάλη πέραση, ο Στράτος ήταν σεβαστός απ’ όλους. 
Οι επιμελητές της έκθεσης ξύνουν πληγές κι ας μην το περιμένουν. Ίσως γι’ αυτό το όνειρο έρχεται και επανέρχεται τους τελευταίους μήνες. Ίσως γι’ αυτό προκαλεί απρόσμενα ταραχή. Κάποιοι (όσοι χτυπούν πολιτικά και πολιτισμικά τη δεκαετία του ’80) θα έλεγαν ότι η θύμησή της προκαλεί ευλόγως αναστάτωση... Εγώ θα έλεγα ότι πιθανόν να είναι μια κάποια εκδοχή του συνδρόμου Σταντάλ, ξέρετε, πρόκειται για το σύνδρομο που προκαλεί δυσάρεστα συμπτώματα στη θέα μιας ομορφιάς που δεν μπορεί να αφομοιωθεί από το άτομο. Δύσκολο πράγμα η καταβύθιση στο παρελθόν, ακόμη- ακόμη κι αν «τσιγκλάει» ωραίες αναμνήσεις…

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Κίμων Χατζημπίρος: Ύστατος πόρος: Η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση είναι μια πρόταση για το μέλλον.

Βάσω Κιντή: Παραιτούμαι από μέλος της ΚΕ και αποχωρώ από το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς

Κίμων Χατζημπίρος: Ατελέσφορη Οικολογία