Γιώργος Προκοπάκης: Τα πιο ωραία λεφτόδεντρα είναι τα μεταρρυθμιστικά

από το fb

Λίγο πριν τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 είχα δημοσιεύσει ένα άρθρο στην Καθημερινή με τίτλο "Μεταρρυθμιστικός Λαϊκισμός". Από βεριτάμπλ μεταρρυθμιστές (κατά επίμονη δήλωση των ιδίων) προεκλογικά είχαν ειπωθεί παπάδες. Τόση ήταν η μεταρρύθμα ζέση που το μνημόνιο θα έβγαινε σε δύο χρόνια αντίγια τρία, τα κόκκινα δάνεια θα καθαρίζονταν πριν την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και άλλα τέτοια.

Οι μεταρρυθμιστές μας συνεχίζουν ακάθεκτοι. Χρυσό βραβείο βέβαια παίρνει η ανεκδιήγητη πρόταση δανεισμού (από πού;) για να μη μειωθούν οι συντάξεις και το ΕΚΑΣ. Αυτό όμως που ακούγεται σέξυ, γιατί απευθύνεται σε όλη τη γκάμα των αυτιών από φιλελέδες μέχρι αριστερούς σοσιαλδημοκράτες είναι η ανάπτυξη. Να συμφωνήσουμε με τους θεσμούς σε 3.5% πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά το 2% να πάει στην ανάπτυξη. Ωραίο ακούγεται. Βέβαια, το ερώτημα είναι γιατί να μη διεκδικήσουμε 1.5% πλεονάσματα και να δομήσουμε "αναπτυξιακούς" προϋπολογισμούς; Δεν έχω απάντηση. Ίσως για να δείξουμε τον πρώτο χρόνο ότι όντως μπορούμε να πετύχουμε το προβιβάσιμο 3.5% και μετά να σκίσουμε αναπτυξιακά.

Η ουσία είναι πως πληρώνουμε τόκους για το χρέος περίπου 3.6% του ΑΕΠ - κι είμαστε ακόμη σε περίοδο χάριτος. Όταν με το καλό βγούμε στις αγορές χρέους, το κόστος θα αυξάνει, όσο αντικαθιστούμε δάνεια των θεσμών με αγοραίες χορηγήσεις. Ας μείνουμε στο 3.6% της εξυπηρέτησης του χρέους. Με πρωτογενές πλεόνασμα 1.5%, το χρέος θα αυξάνει κατά 2% ετησίως! Αυτό επιδιώκουμε; Να πεις να χρησιμοποιήσουμε και όλο το πλεόνασμα για αναπτυξιακούς σκοπούς επί τρία χρόνια, το καταλαβαίνουμε όλοι. Θα πάρει μπροστά η οικονομία, θα ανέβουν κομματάκι οι αξίες των ακινήτων, θα εισπράττει το κράτος από το κυκλοφορούν χρήμα, θα μειωθεί η ανεργία, θα εισπράττουν τα ταμεία, θα μειωθούν οι ενέσεις από τον προϋπολογισμό. Θα μεγαλώνει η πίττα και θα είναι "εύκολος" ο στόχος του 3.5%. Η μεταρρύθμα όμως δε λέει αυτό. Λέει, να αυξάνει το χρέος 2% του ΑΕΠ κάθε χρόνο, βρέξει-χιονίσει. Σύντομα θα αυξάνει περισσότερο βέβαια γιατί και το νέο χρέος έχει την κακή συνήθεια να χρειάζεται εξυπηρέτηση. Γυρνάμε στα ίδια, λοιπόν, ή στη ρήση του πατρός Μητσοτάκη που ως πρωθυπουργός είχε δηλώσει: "είναι τόσο υγιής η οικονομία μας που δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να μας δανείζουν".

Θα μπορούσε να δουλέψει κάτι τέτοιο; Για καμιά δεκαπενταριά χρόνια ίσως - αν κατάφερνες να πουλήσεις πρακτικώς το σύνολο της περιουσίας του Υπερταμείου, ώστε να επιστρέφεις κατά διαστήματα την αύξηση του χρέους. Ίσως, αν με κάποιο μαγικό τρόπο κατάφερνες να μειώσεις το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους. Λέω ίσως γιατί ακόμη και με ονομαστικό κούρεμα του χρέους, η αναχρηματοδότηση του εναπομείναντος μετά το κούρεμα χρέους θα γίνεται από τις αγορές, με επιτοκιακό κόστος υπερτριπλάσιο του σημερινού.

Είναι λυπηρό να βλέπεις το λεφτόδεντρο να φυτρώνει στους μεταρρυθμιστικούς κήπους. Όποιος θέλει να μεταρρυθμίσει ας διεκδικήσει παράταση της περιόδου χάριτος, ας σηκώσει τα μανίκια να προχωρήσουν οι δομικές αλλαγές στο κράτος, ας σκιστεί να δημιουργήσει περιβάλλον ελκυστικό για επενδύσεις, ας προχωρήσει ραγδαία τις ιδιωτικοποιήσεις. Για να γίνουν αυτά και να έχουν θετικό αντίκτυπο στους πολίτες, ας τρέξει τα κόκκινα δάνεια. Ας δείξει τη σοσιαλδημοκρατική ευαισθησία του ή τον ανάλγητο νεοφιλελευθερισμό του με τις αλλαγές που θέλει στο κοινωνικό κράτος, την αγορά εργασίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Το μεταρρυθμιστικό λεφτόδεντρο μοιραία θα μαραθεί σύντομα - όπως όλα τα λεφτόδεντρα.

Μεταρρυθμιστικός λαϊκισμός